Standard „poszanowania godności istoty ludzkiej” w dobie współczesnej dyplomacji. Dylematy i wyzwania związane z brakiem definicji legalnej
PDF

Słowa kluczowe

godność istoty ludzkiej
prawa człowieka
standard międzynarodowy
metanorma

Jak cytować

Michalska-Sieniawska, D. (2023). Standard „poszanowania godności istoty ludzkiej” w dobie współczesnej dyplomacji. Dylematy i wyzwania związane z brakiem definicji legalnej. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, (2), 115–128. https://doi.org/10.14746/ssp.2023.2.6

Abstrakt

Poszanowanie godności człowieka, według aktów normatywnych, stanowiących podstawy systemów ochrony praw człowieka, jest gwarancją utrzymania pokoju na świecie. Skonkretyzowanie zakresu znaczeniowego tego standardu staje się bardziej niezbędne w rozstrzyganiu konfliktów międzynarodowych niż obrońcy praw człowieka mogli to sobie wyobrazić zanim nadszedł XXI wiek. Żaden z ww. aktów nie zawiera definicji „przyrodzonej godności istoty ludzkiej”. Stanowi ona pojęcie zbyt otwarte i stanowiące pole do zbyt rozbieżnych interpretacji ze względu na różnice kulturowe pomiędzy poszczególnymi regionami świata. Zatem dla utrzymania pokoju na świecie powinno ono stać się zasadą – normą, synonimem konkretnego dobra prawnie chronionego, a jego definicja powinna stanowić podstawę zuniwersalizowanej doktryny.

https://doi.org/10.14746/ssp.2023.2.6
PDF

Bibliografia

Banaszak B., Biśta B. (2008), Prawa i wolności jednostki w konstytucyjnych państwach demokratycznych, w: Dylematy praw człowieka, red. T. Gardocka, J. Sobczak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Bieńczyk-Missala A. (2008), Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Wybór dokumentów. Wybór i opracowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323529859

Chapman A. R. (2013), Human Dignity and the New Reproductive Technologies, w: Human Dignity in Bioethics: From Worldviews to the Public Square, red. S. Dilley, N. J. Palpant, Routledge, Abingdon.

Chmaj M. (2008), Konstytucyjna zasada godności człowieka i praktyka jej stosowania w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w: Dylematy praw człowieka, red. T. Gardocka, J. Sobczak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Chmaj M. (2016), Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Wolters Kluwer, Warszawa.

Dupré C. (2015), The Age of Dignity: Human Rights and Constitutionalism in Europe, Hart Publishing, Oxford–Portland.

Finnis J. (2011), Natural Law & Natural Rights, Oxford University Press.

Harrari Y. N. (2018), 21 lekcji na XXI wiek, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Jasudowicz T., Czepek J., Kapelańska-Pręgowska J. (2014), Międzynarodowe standardy bioetyczne. Dokumenty i orzecznictwo, Warszawa.

McCrudden Ch. (2008), Human Dignity and Judicial Interpretation of Human Rights, “The European Journal of International Law”, vol. 19, no. 4. DOI: https://doi.org/10.1093/ejil/chn043

Nussbaum M. C. (2018), Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów, Fundacja Kultura Liberalna, Warszawa.

Osiatyński W. (2011), Prawa człowieka i ich granice, Znak, Kraków.

Seidler G. L. (1999), Kilka uwag o prawie natury, w: Powrót do prawa ponadustawowego, red. M. Szyszkowska, Interlibro, Warszawa.

Szyszkowska M. (2008), Teoria i filozofia prawa, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.

Watson J. (2016), A Universal Human Dignity: Its Nature, Ground and Limits, University of Exeter, https://ore.exeter.ac.uk/repository/bitstream/handle/10871/25977/WatsonJ.pdf?sequence=1, 20.11.2023.

Wąsowicz M. (2015), Prawo i obywatel. Rzecz o historyczno-prawnych korzeniach europejskiego standardu ustrojowego, Warszawa.

Zajadło J. (1989), Godność jednostki w aktach międzynarodowej ochrony praw człowieka, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, r. LI, z. 2.

Zajadło J. (2008), Po co prawnikom filozofia prawa?, Wolters Kluwer, Warszawa.