Słowa kluczowe
bezpieczeństwo narodowe
mniejszość narodowa
procesy etniczno-narodowe
Jak cytować
Abstrakt
Proces konsolidacji narodowej jest ściśle związany z realizacją spójnej polityki etniczno-narodowej dostosowanej do współczesnych warunków. Integracja Ukrainy z Unią Europejską jest niemożliwa bez uregulowania procesów rozwoju etniczno-narodowego zgodnie ze standardami Unii Europejskiej. Skuteczność polityki etniczno-narodowej państwa zależy od tego, w jakim stopniu jej zasady i zadania odzwierciedlają sytuację etniczno-narodową w kraju, zapewniają udział społeczeństwa obywatelskiego w procesach regulacji stosunków etniczno-narodowych. Ustawodawstwo Ukrainy w dziedzinie polityki etniczno-narodowej zostało ukształtowane pod wpływem wewnętrznych stosunków międzynarodowych i ustawodawstwa międzynarodowego. Analiza treści ustawodawstwa krajowego pokazuje, że zawiera ono podstawowe normy międzynarodowe dotyczące ochrony mniejszości narodowych, a jednocześnie ma pewne niedociągnięcia: nieprecyzyjne przepisy, brak zdefiniowania podstawowych terminów, przestarzałość aktów prawnych itp. Nowe realia polityczne wymagają rewizji większości przyjętych aktów prawnych. Zaniedbanie kwestii rozwoju etniczno-narodowego niesie ze sobą niebezpieczeństwo przekształcenia czynnika etniczno-narodowego z dobra kulturowego w źródło konfliktów i sprzeczności, prowadząc do utraty bezpieczeństwa narodowego i integralności terytorialnej kraju. Nieuregulowane stosunki między grupami etniczno-kulturowymi pogłębiają problemy komunikacji międzyetnicznej, tworzą sytuacje konfliktowe itp. Ważnym krokiem jest przyjęcie koncepcji państwowego docelowego programu narodowego i kulturalnego „Jedność w różnorodności” na okres do 2034 roku, który został opracowany w ścisłej konsultacji z mniejszościami narodowymi (społecznościami) przy udziale przedstawicieli Komisji Europejskiej, Rady Europy i ambasad etnicznie powiązanych mniejszości narodowych (społeczności) Ukrainy.
Bibliografia
Dudchenko V., Tsurkan-Saifulina Yu., Vitman K., Kresina I., Kresin O. (2021), Stratehichni oriientyry etnonatsionalnoi polityky Ukrainy: polityko-pravovi aspekty, “Visnyk Natsionalnoi akademii pravovykh nauk Ukrainy”, no. 4.
Dyvak V. (2010), Separatyzm yak fenomen suchasnoi polityky: polityko-pravovyi aspect, Lohos, Kyiv.
Kolodii A. (2008), Natsionalnyi vymir suspilnoho buttia, Astroliabiia, Lviv.
Konstytutsiia Ukrainy (1996), Vidomosti Verkhovnoi Rady Ukrainy, no. 30.
Kornat L. (2021), Etnonatsionalna polityka Ukrainy: problemy ta perspektyvy realizatsii, “Visnyk Lvivskoho universytetu”, Lviv, vol. 38.
Kotygorenko V., Panchuk M. (2020), Problems of the terminology of legislation regulating ethno-national relations in Ukraine, “Ukr. Socìum”, no. 1 (72). DOI: https://doi.org/10.15407/socium2020.01.009
Kotyhorenko V. (2008), Shchodo stratehii derzhavnoi etnonatsionalnoi polityky, “Stratehichni priorytety: naukovo-analitychnyi shchokvartalnyi zbirnyk
Natsionalnoho instytutu stratehichnykh doslidzhen”, К., no. 1 (6).
Kotyhorenko V. (2014), Etnichni protyrichchia i konflikty v suchasnii Ukraini: politolohichnyi kontsept, Svitohliad, Kyiv.
Kresina I., Kovalenko A., Loiko L., Stoyko O., Yavir V., Vitman K. (2011), Legal bases of the state ethnonational policy in Ukraine, Logos, Kyiv.
Kresina I., Loiko L., Yavir V. (2010), Kontseptsiia derzhavnoi etnonatsionalnoi polityky Ukrainy, “Politychnyi menedzhment”, no. 2.
Kresina I., Yavir V., Khodakivskyi M. (2018), Etnokulturna avtonomiia yak instytut zabezpechennia prav natsionalnykh menshyn: svitovyi dosvid ta Ukraina, Instytut derzhavy i prava imeni V. M. Koretskoho NAN Ukrainy, Kyiv.
Motsa A. (2022), Rol hromadianskoho suspilstva u formuvanni derzhavnoi etnonatsionalnoi polityky yednosti v Ukraini: pravovi zasady, “Naukovyi visnyk Uzhhorodskoho natsionalnoho universytetu, Pravo”, Uzhhorod, vol. 68.
Navruzov Yu. (2001), Regional policy in Ukraine: problems, principles, prospects, “Management of a modern city”, no. 1.
Pro zatverdzhennia Derzhavnoi tsilovoi natsionalno-kulturnoi prohramy “Yednist u rozmaitti” na period do 2034 roku (2023), Rozporiadzhennia Kabinetu Ministriv Ukrainy vid 26.09.2023, no. 850-р, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/850-2023-%D1%80#Text.
Proekt Zakonu pro Kontseptsiiu derzhavnoi etnonatsionalnoi polityky Ukrainy (2013), 2560а, http://w1.c1.rada.gov.ua/pls/zweb2/webproc4_1?pf3511=47852, 21.10.2023. DOI: https://doi.org/10.1109/JIOT.2023.3320309
Proekt zakonu pro vnesennia zmin do deiakykh zakoniv Ukrainy shchodo vrakhuvannia ekspertnoi otsinky Rady Yevropy ta yii orhaniv shchodo prav natsionalnykh menshyn (spilnot) v okremykh sferakh (2023), 3504-IX, https://itd.rada.gov.ua/billInfo/Bills/pubFile/2110600.
Proiekt Kontseptsii derzhavnoi etnonatsionalnoi polityky Ukrainy (2019), 100-richchia derzhavnoho orhanu z pytan etnopolityky v nezalezhnii Ukraini yak istoriia zakhystu natsionalnykh menshyn: derzhavni instytutsii ta mizhnatsionalni vidnosyny: dosvid, vyklyky, zavdannia, Dukh i litera, Kyiv.
Sabadash J., Petrova I., Oriekhova S., Polishchuk L., Haidukevych K., Otrishko M. (2020), Historical, cultural and tourist monuments as a factor in the development of territories, “International Journal of Advanced Research in Engineering and Technology”, vol. 11 (6).
Trusova N., Synchak V., Borovik L., Kostornoi S., Chkan I., Forkun I. (2020), Fiscal policy in a decentralized space of the financial system of Ukraine, “International Journal of Criminology and Sociology”, no. 9. DOI: https://doi.org/10.6000/1929-4409.2020.09.354
Whitman K. (2007), Ethnonational policy of post-socialist countries: models, features, problems, Logos, Kyiv.
Yavir V. (2001), Intehratsiia ta dezintehratsiia derzhavy yak vyklyk dlia etnonatsionalnoi polityky Ukrainy, “Visnyk Natsionalnoi akademii nauk Ukrainy”, Kyiv, no. 9.
Zakon Ukrainy “Pro natsionalni menshyny v Ukraini” (1992), “Vidomosti Verkhovnoi Rady Ukrainy”, no.36, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2494-12#Text.
Zakon Ukrainy “Pro natsionalnu bezpeku Ukrainy” (2018), “Vidomosti Verkhovnoi Rady”, no. 31, Rozdil ІІ, St.3, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2469-19#Text.
Zakon Ukrainy “Pro vnesennia zmin do deiakykh zakoniv Ukrainy shchodo vrakhuvannia ekspertnoi otsinky Rady Yevropy ta yii orhaniv stosovno prav natsionalnykh menshyn (spilnot) v okremykh sferakh” (2023), 3504-IX, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/3504-20#Text.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.