Słowa kluczowe
zrównoważony rozwój
polityka regionalna
Platforma Obywatelska
Prawo i Sprawiedliwość
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przeanalizowano najważniejsze kwestie związane z funkcjonowaniem systemu polaryzacyjno-dyfuzyjnego rozwoju społecznego i ekonomicznego w zestawieniu z koncepcją systemu zrównoważonego rozwoju oraz ich wpływ na rozwój gospodarczy państwa. Autorzy starali się znaleźć odpowiedź, czy na tak silnie spolaryzowanej scenie politycznej, można wypracować wspólną ponadpartyjną wieloletnią koncepcję rozwoju gospodarczego państwa, tak aby jej nie zmieniać wraz ze zmieniającymi się partiami sprawującymi władzę. Jednak ze względu na fakt, że zwolennicy systemu polaryzacyjno-dyfuzyjnego dominują w większych ośrodkach zachodniej Polski i wielkich miastach, podobnie jak wyborcy PO RP, a przeciwnicy wspomnianego systemu dominują w mniejszych miejscowościach i wsiach, czyli tak jak zwolennicy PiS, to w tej sytuacji wydaje się, że skoro elektoraty dwóch największych partii opowiadają się za różnymi oraz przeciwstawnymi modelami rozwoju gospodarczego państwa, trudno będzie oczekiwać, że zarówno Platforma, jak i PiS wypracują wspólny plan rozwoju gospodarczego państwa ponad partyjnymi podziałami.
Bibliografia
Adamowicz P. (2009), Metropolie w polaryzacyjno-dyfuzyjnym systemu rozwoju Polski i Europy, „Wolność i Solidarność”, no. 19.
Bazylińska-Nagler J. (2022), Integracja wymogów ochrony środowiska w unijnej współpracy rozwojowej, „Europejski Przegląd Sądowy”, no. 9.
Bochniarz P., Boni M., Bukowski M., Durka E., Duszczyk M., Grabowski M., Herbst M., Kaczmarczyk P., Kołucka-Żuk L., Michałowski J., Milczarek-Andrzejewska D., Poznańska D., Rymaszewski P., Tarkowski A., Walewski M., Wojnarowski J. (2009), Polska 2030. Wyzwania rozwojowe, ed. M. Boni, Warsaw.
Budner W., Gorynia M. (2021), Czy pandemia zmieni nam miasta i regiony?, „Obserwator finansowy”, www.obserwatorfinansowy.pl, 8.06.2021.
Bukowski A., Piotrowski M., Thlon M., Marciniak-Piotrowska M., Kowalczyk A., Grudzień K., Siewiera K., Wróblewski J., Stawiarz R., Maj M. (2019), Diagnoza problemu depopulacji oraz trendów wynikających z prognoz ludnościowych w województwie opolskim. Przegląd, programów, działań i instrumentów realizowanych na poziomach: lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, mających na celu przeciwdziałanie depopulacji. Raport cząstkowy I, Warsaw–Kielce.
Chmielarz-Grochal A., Sułkowski J. (2021), O potrzebie świadomej konstytucjonalizacji statusu zwierząt, „Państwo i Prawo”, no. 9.
Chmieliński P., Dudek M., Krawat-Woźniak B., Wrzochalska A. (2017), Zintegrowany rozwój lokalny w kontekście zmian w relacjach wiejsko-miejskich, Warsaw.
Churski P. (2014), System polaryzacyjno-dyfuzyjny w przemianach polityki spójności – konsekwencje dla ukierunkowania polityki rozwoju, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, no. 25. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2014.25.02
Cudo M. (2019), Rozwój gospodarczy najmniejszych miast w województwie zachodniopomorskim, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, no. 45. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2019.45.05
Czerwińska-Koral K. (2020), Podstawy prawne i realizacja zasady zrównoważonego rozwoju w Polsce na przykładzie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, „Roczniki Administracji i Prawa”, no. 4.
Dahlke P. (2017), Samorząd terytorialny w procesie kształtowania rozwoju gospodarczego regionu na przykładzie województwa wielkopolskiego, Piła.
Dobrowolski G. (2023), Sozologia w kształtowaniu prawnych instrumentów ochrony środowiska, „Roczniki Administracji i Prawa”, no. 3.
Dorosz-Kruczyński J. (2022), Rządowe fundusze celowe a samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w latach 2018–2021, „Samorząd Terytorialny”, no. 11.
Dorosz-Kruczyński J., Gerwatowska M. (2023), Sprawne karanie za zanieczyszczenie powietrza jako instrument poprawy jakości życia – uwagi na tle karania za naruszenie przepisów „uchwały antysmogowej”, „Samorząd Terytorialny”, no. 4.
Heywood A. (2008), Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Warsaw.
https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/zapomniane-bledy-donalda-tuska-newsletter/x9qm7tf, 4.09.2023.
https://www.kartografia-ekstremalna.pl/p/tryumf-modelu-polaryzacyjno-dyfuzyjnego, 28.03.2024.
https://www.newsweek.pl/polska/czy-akcja-polska-jest-jedna-pis-rozpoczyna-kampanie-wyborcza/zvczc5m, 4.09.2023.
https://www.newsweek.pl/polska/j-kaczynski-odgrzewa-podzial-polski-na-solidarna-i-liberalna/bvg0ghc, 4.09.2023.
https://www.newsweek.pl/polska/kaczynski-chce-utworzyc-wojewodztwo-srodkowopomorskie/h5yqwl9, 4.09.2023.
https://www.tvp.info/44783958/wies-i-male-miasta-glosowaly-na-pis-najwieksze-miasta-wybraly-ko, 4.09.2023.
https://wpolityce.pl/polityka/643697-premier-polaryzacyjno-dyfuzyjny-model-podzielil-nasz-kraj, 28.03.2024.
Interpelacja nr 4198 z 25 kwietnia 2012 r. do prezesa Rady Ministrów w sprawie dokumentu „Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju” i systemu polaryzacyjno-dyfuzyjnego rozwoju Polski.
Iwańska B. (2017), Ochrona powietrza w systemie prawa ochrony środowiska, „Europejski Przegląd Sądowy”, no. 7.
Janikowska-Kiśluk A. (2019), Rola partnerstw terytorialnych w stymulowaniu rozwoju lokalnego, Olsztyn.
Jańczuk L. (2013), Determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego regionów w Polsce, „Roczniki Nauk Społecznych”, no. 1.
Kaczmarek F. (2021), Pozycja polityki rozwojowej w pracach Parlamentu Europejskiego, „Przegląd Sejmowy”, no. 2. DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2021.17
Kornberger-Sokołowska E. (2020), O potrzebie instytucjonalnego wzmocnienia idei samorządności – aspekt finansowo-prawny, „Samorząd Terytorialny”, no. 4.
Krawczyk J. (2019), Postulat deglomeracji administracji publicznej – kilka uwag natury prawnoadministracyjnej i konstytucyjnej, „Przegląd Prawa Publicznego”, no. 12.
Krystek J. (2023), Korelacja postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z celami ochrony środowiska dla obszaru Natura 2000 – studium przypadku, „Samorząd Terytorialny”, no. 3.
Kudłacz M. (2013), Analiza potencjału gospodarczego małych miast położonych w strefie funkcjonalnego wpływu ośrodków metropolitalnych w Polsce, „Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach”, no. 144.
Kulesza M. (2023), Rozwój regionalny. Zagadnienia instytucjonalne, „Samorząd Terytorialny”, no. 1–2.
Kuźnk F. (2015), Miejskie obszary funkcjonalne a polityka miejska, „Studia Ekonomiczne”, no. 250.
Łyszkowski M. (2022), Wspieranie zrównoważonej konsumpcji jako obowiązek władz publicznych (uwagi na tle art. 74 ust. 4 Konstytucji), „Państwo i Prawo”, no. 4.
Maj P. (2014), Uwarunkowania rywalizacji politycznej Platformy Obywatelskiej RP i Prawa i Sprawiedliwości, „Polityka i Społeczeństwo”, no. 3.
Malisiewicz E. (2011), Dylematy zagospodarowania przestrzennego kraju w kontekście spójności terytorialnej, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, no. 20.
Malkowski A. (2015), Koncepcje rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów przygranicznych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, no. 402. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2015.402.20
Mises v. L. (2011), Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Warsaw.
Mroczkowski P. (2023), Ustanowienie parku krajobrazowego – przypadek Parku Krajobrazowego «Góry Łosiowe», „Samorząd Terytorialny”, no. 7–8.
Piętak Ł. (2016), Zrównoważony wzrost gospodarczy w teoriach i systemach wzrostu i rozwoju gospodarczego, „Gospodarka w Praktyce i Teorii”, no. 2. DOI: https://doi.org/10.18778/1429-3730.43.04
Piontek B. (2020), Specjalne strefy ekonomiczne i ich rozwój w kierunku urzeczywistniania procesów zrównoważenia – ujęcie retrospektywne, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, no. 61. DOI: https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.1.15
Pliszka J. (2023), Próba rekonstrukcji koncepcji państwa w Konstytucji RP z 1997 roku, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego”, no. 3.
Poździk R. (2014), Zasady wdrażania funduszy unijnych w latach 2014–2020, „Europejski Przegląd Sądowy”, no. 12.
Pułło A. (2015), Idea solidarności w systemie zasad konstytucyjnych, „Gdańskie Studia Prawnicze”, no. 1.
Pyć D. (2011), Zrównoważony rozwój jako cel polityki współpracy na rzecz rozwoju w Unii Europejskiej, „Gdańskie Studia Prawnicze”, no. 1.
Radło M., Szczech-Pietkiewicz E., Napiórkowski T. (2020), Dobrobyt, wzrost gospodarczy i ich nierównomierność w regionie: wybrane systemu, mechanizmy i orientacje polityki rozwojowej, Warsaw. DOI: https://doi.org/10.33119/978-83-8030-402-4.2020
Rakoczy B. (2021), Elastyczność zasady zrównoważonego rozwoju w kontekście adaptacji do zmian klimatu, „Gdańskie Studia Prawnicze”, no. 3. DOI: https://doi.org/10.26881/gsp.2021.3.02
Rakowska J. (2011), Praktyczne znaczenie zastosowania wyrównawczego lub polaryzacyjno-dyfuzyjnego systemu rozwoju regionalnego dla obszarów wiejskich w Polsce po 2013 roku, „Wieś Jutra”, no. 11–12.
Rawls J. (2013), Teoria sprawiedliwości, Warsaw.
Robel J. (2023), Partycypacja społeczności lokalnych w kreowaniu strategii rozwoju gospodarczego w świetle standardów Rady Europy, „Samorząd Terytorialny”, no. 5.
Rynio D., Zakrzewska-Półtorak A. (2023), Opłata miejscowa i uzdrowiskowa jako źródło dochodów lokalnych – analiza wysokości stawek na wybranych przykładach, „Finanse Komunalne”, no. 1.
Smętkowski M. (2015), Konwergencja gospodarcza i formy dyfuzji rozwoju w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, „Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy”, no. 8.
Sołtys B. (2022), Głos za ideą nowego kodeksu handlowego, „Przegląd Prawa Handlowego”, no. 11.
Sprawozdanie Stenograficzne z 18. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 11 maja 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warsaw 2016.
Strzała K. (2023), Konflikt i kryzysy oraz ich wpływ na tendencje legislacyjne obciążające budżet państwa, „Przegląd Prawa Publicznego”, no. 11.
Szafranek E. (2017), Miejskie obszary funkcjonalne a kształtowanie spójności terytorialnej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, no. 467. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2017.467.10
Szmyt A. (2015), Projekt ustawy o zmianie Konstytucji RP w zakresie ochrony lasów państwowych, „Przegląd Sejmowy”, no. 3.
Szymańska M. (2016), Zasada zrównoważonego rozwoju rolnictwa w świetle uregulowań gałęzi prawa i polityki rolnej, „Studia Iuridica Lubliniensia”, no. 1.
Wieczerzak J. (2021), Wykorzystanie potencjałów rozwojowych obszaru metropolitalnego Gdańsk Gdynia Sopot, Gdańsk.
Wójtowicz-Wróbel A. (2011), Małe miasto jako obszar strategicznej inwestycji, „Czasopismo Techniczne. Architektura”, no. 1-A.
www.pkw.gov.pl, 4.09.2023.
Zarówna M. (2014), System polaryzacyjno-dyfuzyjny w świetle teorii rozwoju niezrównoważonego oraz jego implementacje w XX wieku, „Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości”, no. 4.
Zieliński K. (2011), Regionalne zróżnicowanie płac w Polsce – kierunki zmian, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, no. 863.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Andrzej Stelmach, Piotr Chrobak, Adam Kurek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.