Słowa kluczowe
European Social Survey
zaufanie do systemu politycznego
orientacja polityczna
Jak cytować
Abstrakt
Celem niniejszego tekstu jest analiza kultury politycznej państw obszaru europy środkowowschodniej w kontekście deklarowanej orientacji politycznej. Moim zamiarem jest prezentacja poszczególnych przejawów kultury politycznej w odniesieniu do określonych krajów oraz poglądów politycznych. Dla realizacji zadania posługuję się najnowszymi wynikami badania European Social Survey (edycja 11). Jest to próba odpowiedzi na pytanie zarówno o różnice wybranych obserwowalnych aspektów kultury politycznej pomiędzy poszczególnymi krajami Europy Środkowowschodniej, jak też wewnątrz nich. Cechy kultury politycznej wybrane do badań na potrzeby tekstu to poczucie własnego sprawstwa wobec systemu politycznego oraz zaufanie wobec instytucji i prawa. Mierzące te cechy zmienne zostały potraktowane jako zależne. Jako zmienne niezależne potraktowano kraj oraz orientację polityczną respondentów.
Bibliografia
Aybar C., Pérez V., Pavía J. (2024), Scale matters: unravelling the impact of Likert scales on political self-placement, „Qual Quant” 58, s. 3725–3746, https://rdcu.be/d95Td, 13.01.2025. DOI: https://doi.org/10.1007/s11135-023-01825-2
Almond G., Verba S. (1989), The Civic Culture. Political Attitudes and Democracy in Five Nations, London.
Bauer P., Barberá P., Ackermann K., Venetz A. (2017), Is the Left-Right Scale a Valid Measure of Ideology?, „Polit Behav”, 39, s. 553–583, https://link.springer.com/article/10.1007/s11109-016-9368-2, 14.01.2025. DOI: https://doi.org/10.1007/s11109-016-9368-2
Blok Z. (2021), Kultura polityczna: wiedza, dyscyplina naukowa czy problem badawczy, w: Uniwersytet i nauka o polityce. Sprawdziany tożsamości, red. M. Karwat, F. Pierzchalski, Warszawa.
Chmaj M., Sokół W. (red.) (2001), Mała encyklopedia wiedzy politycznej, Toruń.
Chudy B. (2024), Efekt Elona Muska? Masowy odpływ internautów z X. Zyskuje nowa platforma, Money.pl, https://www.money.pl/gospodarka/efekt-elona-muska-masowy-odplyw-internautow-z-x-zyskuje-nowa-platforma-7093682254986208a.html, 7.02.2025.
Czajowski A. (2013), Decydowanie w polityce, Wrocław.
Domańska H. (2021), Polaryzacja i radykalizacja poglądów politycznych, czyli gdzie pogrzebaliśmy centrum?, „Tygodnik Spraw Obywatelskich”, nr 58(6), https://instytutsprawobywatelskich.pl/polaryzacja-i-radykalizacja-pogladow-politycznych-czyli-gdzie-pogrzebalismy-centrum/, 2.02.2025.
European Social Survey (2024), Round 11, https://www.europeansocialsurvey.org/news/article/round-11-questionnaire-and-provisional-release-dates, 21.01.2025.
Gulczyński M. (2007), Nauka o polityce, Warszawa.
Górniak J., Wachnicki J. (2013), Pierwsze kroki w analizie danych IBM SPSS Statistics, Predictive Solutions, Kraków.
Ip G., (2019), Polityczne centrum się kurczy, a skrajne ugrupowania wywołują chaos, „Gazeta Wyborcza”, 4.02.2019, za: „The Wall Street Journal”, https://wyborcza.pl/wiecejswiata/7,163812,24422030,polityczne-centrum-sie-kurczy.html, 14.02.2025.
Karwat M., Ziółkowski J. (red.) (2013), Leksykon pojęć politologicznych, Warszawa.
Kosman M. (2009), Kultura polityczna – kultura historyczna, Poznań.
Kondracka W. (2022), Próba zdefiniowania współczesnej polityki w dobie mediatyzacji, „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska”, vol. XXIX, 2, Lublin.
Laclau E., Mouffe C. (2007), Hegemonia i socjalistyczna strategia. Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej, tł. Sławomir Królak, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły wyższej edukacji TWP, Wrocław.
Moez C. (2024), Political Disaffection and the Decline of the Centre: Quantitative Text Analysis Approaches, Department of Political Science University of Toronto, Toronto, https://utoronto.scholaris.ca/items/0b69d830-2f1f-427c-80f3-1ae12acb208e, 7.02.2025.
Mularska-Kucharek M. (2011), Zaufanie jako fundament życia społecznego na przykładzie badań w województwie łódzkim, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2(44).
Parlament Europejski (2024), https://results.elections.europa.eu/pl/frekwencja, 9.02.2025.
Pawlak P. (2021), Political dispute in Poland in the eyes of Facebook slacktivists, „Przegląd Politologiczny”, nr 1. DOI: https://doi.org/10.14746/pp.2021.26.1.2
Round 12 Survey Specification published (2024b), https://www.europeansocialsurvey.org/news/article/round-12-survey-specification-published, 17.01.2025.
Stemplowski R. (2016), Kultury polityczne naszych czasów. Szkic latyno-euro-amerykanistyczny, Warszawa.
Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Kraków.
Świerżewski D. (2025), Politolog komentuje orędzie Trumpa: Staje się dyrygentem w orkiestrze populistycznych muzykantów, https://i.pl/politolog-komentuje-oredzie-trumpa-staje-sie-dyrygentem-w-orkiestrze-populistycznych-muzykantow/ar/c1p2-27332561, 1.03.2025.
Wieczorkowska G., Wierzbiński J. (2007), Statystyka. Analiza badań społecznych, SCHOLAR, Warszawa.
Żukiewicz P. (2012), Przywództwo labilne. Mechanizm powrotu do władzy w świetle teorii przywództwa politycznego, Wrocław–Poznań.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Piotr Pawlak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.