Abstrakt
Prognozy dotyczące struktury wiekowej polskiego społeczeństwa jednoznaczniewskazują, że Polska już niedługo będzie krajem ludzi starych (chyba, że zmieni to fala imigrantów, którzy zaczną uzupełniać braki na rynku pracy w Unii Europejskiej). Ten trend demograficzny niesie zapowiedź wielu zmian na poziomie państwa (np. destabilizacja systemu emerytalnego), rodziny (np. opieka nad najstarszymi członkami rodziny) oraz jednostki (podwyższenie wieku emerytalnego). Jest postrzegany jako wyzwanie w różnych sferach życia społeczno-gospodarczego – nie tylko dla polityki gospodarczej, społecznej, ale także dla firm i organizacji, które kierują swoje produkty i usługi do seniorów. Przedmiotem artykułu będą rozważania na temat osób starszych jako grupy konsumentów, a przede wszystkim – odbiorców działań reklamowych. Ukazane zostaną trendy demograficzne, sytuacja ekonomiczna, zmiany zachodzące w stylu życia i zachowaniach nabywczych polskich seniorów. Na tym tle zaprezentowane zostaną wnioski wynikające z analiz polskich reklam z udziałem osób starszych, kierowanych do tego segmentu lub szerszego rynku odbiorców.
Bibliografia
Badanie postaw Polaków powyżej 60. roku życia wobec obrotu bezgotówkowego – raport
z badań, NBP, Warszawa 2012.
Barak J., Schiffman L. G. (1981), Cognitive Age: a Nonchronological Age Variable, „Advances in Consumer Research”, vol. 8, s. 602–606.
Birch A., Malim T. (1998), Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości, PWN, Warszawa.
Bombol M., Słaby T. (2011), Kosument 55+ wyzwaniem dla rynku, Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa.
Bondos I. (2013), Dlaczego seniorzy stanowią wyzwanie dla marketingu?, „Marketing i Rynek”, nr 3.
Bylok F. (2013), Strategie zachowań konsumpcyjnych seniorów na rynku dóbr i usług konsumpcyjnych, w: Wpływ kryzysu na konsumpcję i zachowania konsumpcyjne gospodarstw domowych, „Problemy Zarządzania”, vol. 11, nr 1 (40), t. 1.
Carrigan M., Szmigin I. (2000), Advertising and older consumers: image and ageism, „Business Ethics: A European Review”, vol. 9(1).
Fedryszek P. (2016), Wizerunek osób starszych w mediach – stereotyp niezgodny z rzeczywistością, Miejska Rada Seniorów w Poznaniu, http://mrs.poznan.pl/wizerunek-osob-starszych-w-mediach-stereotyp-niezgodny-z-rzeczywistoscia/, 12.05.2016.
Frąckiewicz E. (2012), Strategie produktu na rynku seniorów, „Marketing i Rynek”, nr 4.
Grzybowska-Brzezińska M., Szmyt M. (2011), Wybrane obszary zachowań rynkowych seniorów, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 660.
Internauci 2014, 2014, Komunikat z badań, CBOS.
Kapiszewski J., Kowalski J. K. (2014), Nadciąga emerytalne tsunami. Polska starzeje się w ekspresowym tempie, Dziennik.pl, http://gospodarka.dziennik.pl/news/artykuly/447589,nadciaga-emerytalne-tsunami-polska-jednym-z-najszybciej-starzejacych-sie-krajow.html, 12.05.2016.
Kołodziejska M. (2012), Obiecujący rynek, „Marketing w Praktyce”, nr 8.
Kotarbiński J. (2012), Starszy klient w sklepie, „Marketing w Praktyce”, nr 8.
Kozielski R. (2012), Nadciąga „silver tsunami”, „Marketing w Praktyce”, nr 8.
Legoń A. (2012), 60+ w Internecie, „Marketing w Praktyce”, nr 8.
Malinowski A. (1997), Międzypokoleniowe przemiany właściwości zdrowotnych i biologicznych ludzi w wieku podeszłym, w: Przygotowanie do starości, red. M. Dzięgielewska, UŁ, Łódź.
Markiewicz M. (2007), Reklama leków: Goździkowa legalna, Kozakiewicz nie, „Puls Medycyny”, czytaj więcej na http://pulsmedycyny.pl/2581361,35477,reklama-lekow-gozdzikowa-legalna-kozakiewicz-nie?utm_source=copyPaste-&utm_medium=referral&utm_campaign=Firefox, 12.05.2016.
Olejnik I. (2012), Zachowania emerytów w Polsce – determinanty i segmentacja, w: Zachowania konsumenckie – badania, uwarunkowania, różnice, „Handel Wewnętrzny”,maj–czerwiec, t. 1.
Papiernik J. (2007), Wizerunek osób starszych w mediach – stereotypy niezgodne z rzeczywistością, senior.pl, http://www.zycie.senior.pl/147,0,Wizerunek-osob-starszych-w-mediach-8211-stereotypy-niezgodne-z-rzeczywistoscia,2915.html, 12.05.2016.
Pawlina A. (2010), Sposoby prezentowania osób starszych w reklamie. Analiza wybranych
zagadnień, „Zeszyty Naukowe”, nr 8, Wyd. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Bochni, Bochnia.
Prognoza ludności na lata 2008–2035 (2009), GUS, Warszawa.
Prognoza ludności na lata 2014–2050 (2014), GUS, Warszawa.
Rocznik Demograficzny 2011 (2011), GUS, Warszawa.
Rogala A., Fojutowski Ł. (2014), Decyzje zakupowe osób starszych – kryteria wyboru i czynniki wpływu, „Marketing i Rynek”, nr 4.
Sieńkowska E. (2012), Piękna dojrzałość, „Marketing w Praktyce”, nr 8.
Straś-Romanowska M. (2000), Późna dorosłość. Wiek starzenia się, w: B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia, Warszawa, PWN, t. 2.
Sytuacja gospodarstw domowych w 2014 r. w świetle wyników badań budżetów gospodarstw
domowych (2015), GUS, Warszawa.
Szpunar M. (2013), Seniorzy w środowisku nowych mediów, w: Seniorzy w świecienowych technologii. Implikacje dla praktyki edukacyjnej oraz rozwoju społeczeństwa informacyjnego, red. Ł. Tomczyk, A. Wąsiński, Biblioteka Gerontologii Społecznej, nr 1–2, Wydawnictwo Naukowe Śląsk Sp. z o.o.
Świtała M. (2011), Zachowania konsumpcyjne ludzi w wieku starszym, Wyd. UE, Katowice.
Wciórka B. (2007), Czy zmienia się stosunek Polaków do starości. Komunikat z badań, CBOS, Warszawa.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.