Słowa kluczowe
obraz regionu
nowa tożsamość
stereotyp
współczesne teksty literackie
Jak cytować
Abstrakt
Tematem artykułu jest specyfi czna metaforyka Donbasu obecna w tekstach kultury XX oraz XXI wieku. Obraz regionu został ujęty w trzech metaforach: industrialnej, sowieckiej i postindustrialnej (apokaliptycznej), które utraciły swoje znaczenie. Kształtowanie się nowej tożsamości mieszkańców Donbasu okazało się nader trudne z powodu trwałości stereotypów z przeszłości, co doskonale pokazują teksty współczesnej literatury ukraińskiej, m.in. Ołeksandry Iwaniuk, Wołodymyra Rafi ejenki, Ołeksija Czupy, Lubow Jakymczuk etc.Bibliografia
Дорош С., „Донбаський вузол”: ціна повернення Донбасу, [в:] Електронний ресурс: http://www.bbc.com/ukrainian/politics/2016/07/160606_donbass_mentality_identity_sd (15.12.2017).
Іванюк О., Амор[т]е: роман, Чернівці 2017.
Іванюк О., Я гуляла Донецьком по Google Maps, [в:] Електронний ресурс: http://www.bbc.com/ukrainian/in-depth-42080988 (10.11.2017).
Куромія Г. Х., Свобода і терор в Донбасі. Українсько-російське прикордоння. 18701990-ті роки, пер. з англ. Г. Кьоран, В. Агеєв, передмова Г. Немирі, Київ 2002.
Левченко І., Метафори Донбасу: як писалася історія регіону в літературі, [в:] Електрон ний ресурс: http://www.chytomo.com/news/metafori-donbasu-yak-pisalasyaistoriya-regionu-v-literaturi (20.12.2017).
Нора П., Теперішнє, нація, пам'ять, пер. з фр. А. Рєпи, Київ 2014.
Порода: Антологія українських письменників Донбасу, упор. В. Білявського і М. Григоріва, передм. І. Дзюби, Київ 2017.
Хмельницкий Д., Сталинизация советского градостроительства в начале 30-х годов, [w:] „Obóz”, zeszyt 48, t. 1: Miasta nowych ludzi. Architektoniczna i urbanistyczna spuścizna komunizmu, pod red. Z. Grębeckiej i J. Sadowskiego, Warszawa 2007, s. 113–125.
Шпорлюк Р., Формування модерних націй: Україна – Росія – Польща, пер. з англ. Г. Касьянова, М. Климчука, М. Рябчука та ін., вид. 2-е, Київ 2016.
Якимчук Л., Абрикоси Донбасу (поема), [ в:] Електронний ресурс: http://sho.kiev.ua/article-sho/5361 (10.12.2017).
Augé M., Nie-miejsca: wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. R. Chyłkowski, przedm. W. J. Burszta, Warszawa 2010.
Studenna-Strukwa M., Ukraiński Donbas. Oblicza tożsamości regionalnej, Poznań 2014.
References
Dorosh S., „Donbaskyi vuzol”: tsina povernennia Donbasu, [“Donbas Node”: Price of Donbas Return], [v:] Elektronnyi resurs: http://www.bbc.com/ukrainian/politics/2016/07/160606_donbass_mentality_identity_sd (15.12.2017).
Ivaniuk O., Amor[t]e : roman [Amour: Novel], Chernivtsi 2017. Ivaniuk O., Ya huliala Donetskom po Google Maps [I Walked along The Sreets of Donetsk Surfi ng Google Maps], [v:] Elektronnyi resurs: http://www.bbc.com/ukrainian/indepth-42080988 (10.11.2017).
Kuromiia H. Kh., Svoboda i teror v Donbasi. Ukrainsko-rosiiske prykordonnia. 1870-1990-ti roky [Freedom and Terror in Donbas. Ukrainian-Russian Borderline Territories], per. z anhl. H. Koran, V. Aheiev, peredmova H. Nemyri, Kyiv 2002.
Levchenko I., Metafory Donbasu: yak pysalasia istoriia rehionu v literaturi [Metaphors of Donbas: the Way History of Region was Written in Literature], [v:] Elektronnyi resurs: http://www.chytomo.com/news/metafori-donbasu-yak-pisalasya-istoriya-regionu-vliteraturi.
Nora P., Teperishnie, natsiia, pamiat [Present Day, Nation, Memory], per. z fr. A. Riepy, Kyiv 2014.
Poroda: Antolohiia ukrainskykh pysmennykiv Donbasu [Anthology of Ukrainian Writers of Donbas], upor. V. Biliavskoho i M. Hryhoriva, peredm. I. Dziuby, Kyiv 2017.
Hmelnickij D., Stalinizacija sovetskogo gradostroitelstva v nachale 30-h godov [Stalinization of Soviet City Building at the Beginning of the 30-ies], [w:] „Obóz” zeszyt 48, t. 1: Miasta nowych ludzi. Architektoniczna i urbanistyczna spuścizna komunizmu, pod red. Z. Grębeckiej i J. Sadowskiego, Warszawa 2007, s. 113-125.
Shporliuk R., Formuvannia modernykh natsii: Ukraina – Rosiia – Polshcha [Formation of Modern Nations: Ukraine – Russia – Poland], per. z anhl. H. Kasianova, M. Klymchuka, M. Riabchuka ta in., vyd. 2-e, Kyiv 2016.
Yakymchuk L., Abrykosy Donbasu (poema) [Apricots of Donbas (Poem)], [v:] Elektronnyi resurs: http://sho.kiev.ua/article-sho/5361 (10.11.2017).
Augé M., Nie-miejsca: wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. R. Chyłkowski, przedm. W. J. Burszta, Warszawa 2010.
Studenna-Strukwa M., Ukraiński Donbas. Oblicza tożsamości regionalnej, Poznań 2014.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).