Abstrakt
Artykuł dotyczy problematyki definicji frazeologii oraz klasyfikacji frazeologizmów. Badanie koncentruje się na zasadach nauczania frazeologii w audytorium obcojęzycznym. Celem artykułu jest wytyczenie kryteriów doboru jednostek frazeologicznych do ich zastosowania w procesie nauczania języka ukraińskiego jako obcego w audytorium obcojęzycznym. Przedstawiono zasady prezentacji frazeologizmów w audytorium obcojęzycznym, określono kryteria doboru jednostek frazeologicznych dla studentów obcojęzycznych na poziomie początkowym, takie jak: prosta struktura frazeologiczna (wyrazy w sensie dosłownym, 2-3 elementy, prosta struktura morfemiczna); przejrzysta forma wewnętrzna (motywacja); aspekt badań regionalnych; częstotliwość użycia frazeologizmu. W procesie nauczania nauczyciel musi stworzyć potencj ał j ęzykowy i komunikacyjny, który przede wszystkim zwiększy zdolność studenta do skutecznego postrzegania i przyswajania informacji. Nauczanie języków powinno stanowić część składową kulturowo-narodowego postrzegania nowego środowiska. Tylko wówczas bowiem student obcojęzyczny uzyskuje świadomość językową, która ułatwi mu postrzeganie formuł językowych na tle ogólnej kulturowo-narodowej specyfiki.
Bibliografia
Azhnuik B., Anhliiski frazeolohizmy z vlasnе imennym komponentom [English Phraseologisms with Their Own Name Component], [v:] „Movoznavstvo”, 1984, № 6, s. 61–65.
Humboldt V. fon, Ob izuchenii yazykov, ili plan sistematicheskoj e’nciklopedii vsex yazykov [On Learning Languages, or a Systematic Encyclopedia Plan for All Languages], [v:] Ego zhe, Yazyk i filosofiya kul’tury, per. s nem., Moskva: Progress, 1985, s. 346–349.
Demskyi M., Ukrainski frazemy y osoblyvosti yikh tvorennia [Ukrainian Phrases and Peculiarities of Their Creation], Lviv: Prosvita, 1994.
Kolomiiets M., Rehushevskyi Ye., Slovnyk frazeolohichnykh synonimiv [Slovnyk Frazeolohichnykh Synonimiv], red. V. Vynnyk, Kyiv: Radianska shkola, 1988.
Kuz H., Do problemy frazeolohichnoho minimumu [The Problem of the Phraseological Minimum], [v:] „Teoriia i praktyka vykladannia ukrainskoi movy yak inozemnoi”, 2013, vyp. 8, s. 122–129.
Kuz H., Frazeolohiia u pidruchnykakh z ukrainskoi movy yak inozemnoi: kilkisni, yakisni ta dydaktychni parametry [Phraseology in Textbooks on Ukrainian as a Foreign Language: Quantitative, Qualitative and Didactic Parameters], [v:] „Teka Kom. Pol.-Ukr. Związ. Kult”, 2016, s. 86–91.
Sahata Yu., Animalistychna frazeolohiia u vyvchenni movy yak inozemnoi [Animalistic Phraseology in Learning Language as Foreign One], [v:] „Teoriia i praktyka vykladannia ukrainskoi movy yak inozemnoi”, 2009, vyp. 4, s. 157–171.
Selivestrova L., Linhvistychna ta psykholohichna osnova navchannia ukrainskoi movy yak inozemnoi [Linguistic and Psychological Basis of Teaching Ukrainian as a Foreign Language], [v:] „Teoriia i praktyka vykladannia ukrainskoi movy yak inozemnoi”, 2007, vyp. 2, s. 8–13.
Skyba N., Formuvannia komunikatyvnoi kompetentsii u studentiv-inozemtsiv na frazeolohichnomu rivni (na materiali novitnoi khudozhnoi prozy) [Formation of Communicative Competence Among Foreign Students at the Phraseological Level (on the Material of the Latest Artistic Prose)], [v:] Ukrainska mova u sviti: zb. mater. II Mizhnar. nauk.-prakt. konf., Lviv: Vyd-vo Lvivskoi politekhniky, 2012, s. 268–274.
Slovnyk ukrainskoi movy [The Ukrainian Language Dictionary], v 11 tomakh, red. I. K. Bilodid, Kyiv: Naukova dumka, 1973, t. 4.
Ukrainska mova: Entsyklopediia [Ukrainian Language: Encyclopedia], redkol.: V. M. Rusanivskyi, O. O. Taranenko, M. P. Ziabliuk ta in., Kyiv: Ukrainska entsyklopediia im. M. P. Bazhana, 2004. Fil H., Natsionalno-kulturna konotatsiia frazeolohichnykh odynyts ukrainskoi movy [National Cultural Connotation of Phraseological Units of the Ukrainian Language], [v:] „Ridne slovo v etnokulturnomu vymiri”, 2012, s. 267–271.
Frazeolohichnyi slovnyk ukrainskoi movy [The Phraseological Dictionary of the Ukrainian Language], uklad.: V. M. Bilonozhenko, V. O. Vynnyk, I. S. Hnatiuk, V. Y. Horobets, Kyiv: Naukova dumka, 1999, kn. 1.
Frazeolohichnyi slovnyk ukrainskoi movy [The Phraseological Dictionary of the Ukrainian Language], uklad.: V. M. Bilonozhenko, V. O. Vynnyk, I. S. Hnatiuk, V. Y. Horobets, Kyiv: Naukova dumka, 1999, kn. 2.
Shkliarska M., Movni zvoroty v italiiskii movi — sutnist ta problemy vykladannia [Language Translations in Italian — Essence and Problems of Teaching], [v:] Yednist navchannia i naukovykh doslidzhen — holovnyi pryntsyp universytetu, zb. nauk. pr. zvit.-nauk. konf. vykl. un-tu za 2011 r., сh. 2, uklad. H. I Volynka, O. V. Uvarkina, O. P. Symonenko, O. P. Yemelianova, Kyiv: Nat. рed. un-t im. M. P. Drahomanova, 2012, s. 251–252.
Yadlovska N., Frazeolohichnyi material ukrainskoi movy v chuzhomovnii audytorii [Phraseological Material of the Ukrainian Language in a Stranger’s Audience], [v:] „Teoriia i praktyka vykladannia ukrainskoi movy yak inozemnoi”, 2007, vyp. 2, s. 122– 125.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).