Słowa kluczowe
biocontrol
Ukraine
popular literature
writer
contexts
Jak cytować
Abstrakt
The topic of the article is the specificity of a medical thriller based on the novel Danc-ing with Bones (Танці з кістками) (2022) by Andriy Semyankiv. The study points out the specific features of a medical thriller and their reflection in Semyankiv’s literary work. This novel has its own specificity due to the local political and economic contexts of Ukraine. It fully reflects the features of the genre, while at the same time not being a literary cliché. The author also tries to analyse the peculiarities of the phenomena of fear and anxiety, which are the basis of the content of this medical thriller. In an original way, the writer indicates the connection between these feelings and biocontrol.
Bibliografia
Fulińska A., Dlaczego literatura popularna jest popularna?, [w:] „Teksty Drugie”, 2003, nr 4, s. 56–57.
Gajewska G., Teksty kultury popularnej w badaniach humanistycznych, [w:] Tropy literatury i kultury popularnej, red. S. Buryła, L. Gąsowska, D. Ossowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2014, s. 13–31.
Kłos J., Gromadecka-Sutkiewicz M., Zysnarska M., Medykalizacja – wyzwanie XXI wieku, [w:] „Hygeia Public Health”, 2014, nr 49/3, s. 382–388.
Lichański J.Z., Filologia – Filozofia – Retoryka. Wprowadzenie do badań (nie tylko) literatury popularnej, Warszawa: DiG, 2017.
Mazurkiewicz A., Kulturowy recykling gotycyzmu? O „odzyskiwaniu” motywów gotyckich przez kulturę popularną, [w:] Tropy literatury i kultury popularnej, red. S. Buryła, L. Gąsowska, D. Ossowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL 2014, s. 45–65.
Moulin A.M., Ciało wobec medycyny, [w:] Historia ciała, t. 3: Różne spojrzenia. Wiek XX, red. J.-J. Couurtine, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2014, s. 11–63.
Oramus D., Stany splątane. Fizyka i literatura współczesna, Kraków: Copernicus Center Press 2020. Piechota D., Nowoczesny wizerunek laboratorium doktora Moreau w twórczości Robina Cooka, [w:] „Czas Kultury”, 2012, nr 6, s. 37–45.
Szubert M., Kulturowe implikacje choroby w świecie nowoczesnym i ponowoczesnym, [w]: Wokół choroby, medycyny i praktyk leczniczych. Teorie – konteksty – interpretacje, K. Łeńska-Bąk, M. Sztandara (red.), Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2009, s. 19–29.
Trocha B., Literatura popularna w perspektywie badawczej, [w:] Lichański J.Z., Kajtoch W., Tro-cha B., Literatura i kultura popularna. Metody, propozycje i dyskusje, Wrocław: Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, 2015, s. 74–107.
Trześniewska A., Na tropie polskiego thrillera medycznego w powieściach początku XX wieku, [w:] „Tematy i Konteksty”, 2018, nr 8/13, s. 207–222.
Trześniewska-Nowak A., Siostra miłosierdzia contra niebezpieczna morderczyni. Motyw pielęg-niarki w thrillerach medycznych, [w:] „Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego”, 2021, nr 7, s. 335–348.
Trześniewska-Nowak A., W kleszczach strachu. Thriller medyczny w literaturze i kulturze popu-larnej, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2022.
Turney J., Ślady Frankensteina. Nauka, genetyka i kultura masowa, tłum. M. Wiśniewska, War-szawa: PIW, 2001.
Zembaty W., „Jak ogień stawał się zły. Ewolucja faustowskiego mitu mocy i niedozwolonego po-znania”, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Anny Mikołejko, Warszawa 2012. https://depotuw.ceon.pl/handle/item/620.
Zywert A., Pomiędzy Sherlockiem Holmesem a Eberhardem Mockiem: Hotel „Wielkie Prusy” Boh-dana Kołomijczuka, [w:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2022, nr 10/2, s. 97–114.
Жекєцька Г., Жанрова та стилістична специфіка творчості Макса Кідрука, [в:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2023, № 11/1, c. 109–119.
Кірячок М.В, Мельник А.О, Український постмодерністський роман: специфіка жанру, [в:] „Закарпатські філологічні студії”, 2020, № 13, c. 102–107.
Костецька Л., Жанр трилеру в творчості Кідрука, [в:] „Науковий вісник Миколаївського національого університету імені В.О. Сухомлинського. Філологічні науки (літерату-рознавство)”, 2015, № 2/16, с. 133–137.
Кулакевич Л., Повість „Господарство доктора Гальванеску” Ю. Смолича як перший укра-їнський трилер, [в:] „Таїни художнього тексту (до проблеми поетики тексту)”, 2017, № 21, c. 5–15.
Поліщук Я., Реорієнтація в сучасній українській літературі, [в:] „Синопсис: текст, кон-текст, медіа”, 2015, № 3/11, c. 167–158. DOI: https://doi.org/10.28925/2311-259x.2015.3184
Сем’янків А., Танці з кістками, Київ: Віхола, 2023.
Філоненко С., Масова література в Україні: дискурс / ґендер / жанр, Донецьк: ЛАНДОН 2011.
https://cases.media/news/knigoyu-roku-za-versiyeyu-bbc-ukrayina-stav-roman-tanci-z-kistkami.
https://tyktor.media/polytsia/tantsi-z-kistkamy.
https://www.youtube.com/watch?v=xnUqcAB-aXE&t=579s.
Fulińska A., Dlaczego literatura popularna jest popularna? [Why popular literature is popular?], [w:] „Teksty Drugie”, 2002, nr 4, s. 56–57.
Gajewska G., Teksty kultury popularnej w badaniach humanistycznych [Texts of the popular culture in the humanistic studies], [w:] Tropy literatury i kultury popularnej, red. S. Buryła, L. Gą-sowska, D. Ossowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2014, s. 13–31.
Kłos J., Gromadecka-Sutkiewicz M., Zysnarska M., Medykalizacja – wyzwanie XXI wieku [Me-dicalization – the challange of the 21st century], [w:] „Hygeia Public Health”, 2014, nr 49/3, s. 382–388.
Lichański J.Z., Filologia – Filozofia – Retoryka. Wprowadzenie do badań (nie tylko) literatury popularnej [Philology – Philosophy – Rhetoric. An Introduction to the studies (and not only) of popular literature], Warszawa: DiG, 2017.
Mazurkiewicz A., Kulturowy recykling gotycyzmu? O „odzyskiwaniu” motywów gotyckich przez kulturę popularną [Cultural recycling of gothicism? About “recovery” of gothic motifs in popular culture], [w:] Tropy literatury i kultury popularnej, red. S. Buryła, L. Gąsowska, D. Ossowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL, 2014, s. 45–65.
Moulin A.M., Ciało wobec medycyny [Body against medicine], [w:] Historia ciała, t. 3: Różne spojrzenia. Wiek XX, red. J.-J. Couurtine, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2014, s. 11–63.
Oramus D., Stany splątane. Fizyka i literatura współczesna [Entangled states. Physics and contem-porary literature], Kraków: Copernicus Center Press, 2020.
Piechota Dariusz, Nowoczesny wizerunek laboratorium doktora Moreau w twórczości Robina Cooka [Contemporary vision of doctor Moreau’s laboratory in creativity works of Robin Cook], [w:] „Czas Kultury”, 2012, nr 6, s. 37–45.
Szubert M., Kulturowe implikacje choroby w świecie nowoczesnym i ponowoczesnym [Cultural implications in the contemporary and post-contemporary light], [w]: Wokół choroby, medycyny i praktyk leczniczych. Teorie – konteksty – interpretacje, K. Łeńska-Bąk, M. Sztandara (red.), Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2009, s. 19–29.
Trocha B., Literatura popularna w perspektywie badawczej [Popular literary in the researching prospect], [w:] Lichański J. Z., Kajtoch W., Trocha B., Literatura i kultura popularna. Metody, propozycje i dyskusje, Wrocław: Pracownia Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów, 2015, s. 74–107.
Trześniewska A., Na tropie polskiego thrillera medycznego w powieściach początku XX wieku [On the way of the Polish medical thriller of the beginning of 20 century], [w:] „Tematy i Konteksty”, 2018, nr 8/13, s. 207–222. DOI: https://doi.org/10.15584/tik.2018.16
Trześniewska-Nowak A., Siostra miłosierdzia contra niebezpieczna morderczyni. Motyw pielęg-niarki w thrillerach medycznych [Sister of mercy versus dangerous murderess. The nurse motif in medical thrillers], [w:] „Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogór-skiego”, 2021, nr 7, s. 335–348. DOI: https://doi.org/10.34768/fp2021a20
Trześniewska-Nowak A., W kleszczach strachu. Thriller medyczny w literaturze i kulturze po-pularnej [In the grips of fear. Medical thriller in the popular literature and culture], Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2022.
Turney J., Ślady Frankensteina. Nauka, genetyka i kultura masowa [Frankenstein’s steps. Science, genetic and mass culture], tłum. M. Wiśniewska, Warszawa: PIW, 2001.
Zembaty W., „Jak ogień stawał się zły. Ewolucja faustowskiego mitu mocy i niedozwolonego poznania” [“How the fire turned evil. The evolution of the Faustian myth of power and for-bidden knowledge”], praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. A. Mikołejko, Warszawa 2012. https://depotuw.ceon.pl/handle/item/620.
Zywert A., Pomiędzy Sherlockiem Holmesem a Eberhardem Mockiem: Hotel „Wielkie Prusy” Boh-dana Kołomijczuka [Between Sherlock Holmes and Eberhard Mock: Hotel “Great Prusy” by Bohdan Kołomijczuk], [w:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2022, nr 10/2, s. 97–114. DOI: https://doi.org/10.14746/sup.2022.10.2.7
Zhekietska H., Zhanrova ta stylistychna spetsyfika tvorchosti Maksa Kidruka [Genre and styli-stic specificity of Max Kidruk’s work], [v:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2023, no. 11/1, s. 109–119. DOI: https://doi.org/10.14746/sup.2023.11.1.08
Kiriachok M.V., Melnyk A.O., Ukrainskyi postmodernistskyi roman: spetsyfika zhanru [Ukrainian postmodern novel: specifics of the genre], [v:] „Zakarpatski filolohichni studii”, 2020, no. 13/3, s. 102–107. DOI: https://doi.org/10.32782/tps2663-4880/2020.13-3.18
Kostetska L., Zhanr tryleru v tvorchosti Kidruka [Thriller genre in Kidruk’s work], [v:] „Naukovyi visnyk Mykolaivskoho natsionaloho universytetu imeni V.O. Sukhomlynskoho. Filolohichni nauky (literaturoznavstvo)”, 2015, no. 2/16, s. 133–137.
Kulakevych L., Povist „Hospodarstvo doktora Halvanesku” Yu. Smolycha yak pershyi ukrainskyi tryler [The story “Doctor Galvanescu’s Household” by Y. Smolich as the first Ukrainian thril-ler], [v:] „Tainy khudozhnoho tekstu (do problemy poetyky tekstu)”, 2017, no. 21, s. 5–15.
Polishchuk Ya., Reoriientatsiia v suchasnii ukrainskii literaturi [Reorientation in modern Ukrainian literature], [v:] „Synopsys: tekst, kontekst, media”, 2015, no. 3/11, s. 167–158.
Semiankiv A., Tantsi z kistkamy [Dancing with bones], Kyiv: Vihola, 2023.
Filonenko S., Masova literatura v Ukraini: dyskurs / gender / zhanr [Mass literature in Ukraine: discourse / gender / genre], Donetsk: LANDON, 2011.
https://cases.media/news/knigoyu-roku-za-versiyeyu-bbc-ukrayina-stav-roman-tanci-z-kist-kami.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).