Ключові слова
reportaż literacki
tekst-reakcja
bohater
autor
literatura faktu
Як цитувати
Анотація
For the first time in Ukrainian literary studies the specificity of the Ukrainian reception of reportages by J. Hugo-Bader describing post-Soviet reality on the territories of Russia, Ukraine, Moldova and Transnistria is analyzed. For Ukrainian readers, it is particularly important to read these texts through the prism of their own experience of life after the collapse of the Soviet colossus. The Ukrainian success of White Fever is evidenced by the fact that it has undoubtedly been a powerful stimulus to rethink the phenomenon of modern Russia and to overcome this deformed reality of delirium tremens, in which post-communist freedom is a curse. In the article, special attention is paid to text-reactions, discussing Hugo-Bader’s linguistic skill and his reporter’s method of “hugging” the interlocutor in order to create texts showing not only the unknown reality, but also evoking empathy.
Посилання
Bila hariachka. Diahnoz rosiiskoi imperii [White fever. Diagnosis of the Russian Empire], Bookish please, 14 zhovtnia 2013, [v:] Elektronnyi resurs: https://bookishplace.wordpress.com/2013/10/14/gygo_bader/ (05.02.2019)
Voron B., Terytoriia ekstremumiv ta ekstrymu [The Territory of Extremums and Extreme], „Media sapiens”, 19 bereznia 2012, [v:] Elektronnyi resurs: https://ms.detector.media/mediaprosvita/mediaosvita/teritoriya_ekstremumiv_ta_ekstrimu/ (01.02.2019).
Hugo-Bader Ya., Bila hariachka [White Fever], per. z pol. O. Slyvynskyi, Kyiv: Tempora, 2012.
Hugo-Bader Ya., Bliadska symfoniia do-minor [Fucking Symphony in C minor], [v:] „Kyivska Rus”, 2009, kn. 7–8, s. 157–158.
Hugo-Bader Ya., Reportazh yak pereklad realnosti [Reportage as a Translation of Reality], zapys. Yu. Shchehlova, Zik, 22 bereznia 2012, [v:] Elektronnyi resurs: https://zik.ua/news/2012/03/22/reportazh_yak_pereklad_z_realnosti_340279 (05.02.2019).
Hugo-Bader Ya., Ya, bezumovno, shche pryidu na Donbas [I Will Certainly Be Back to Donbass], rozm. O. Yaremchuk, „LitAktsent”, 3 hrudnia 2015, [v:] Elektronnyi resurs: http://litakcent.com/2015/11/03/jacek-hugo-bader-ja-bezumovno-sche-pryjidu-na-donbas/ (07.02.2019).
Hugo-Bader Ya., Dlia zhurnalista ne mozhe buty krashchoho materialu, nizh zanepad derzhavy [There Is No Better Material for the Journalist Than the Decline of the State], rozm. N. Maletych, Zахіd.net, 1 kvitnia 2012, [v:] Elektronnyi resurs: https://zaxid.net/yatsek_guobader_dlya_zhurnalista_ne_mozhe_buti_krashhogo_materialu_nizh_zanepad_derzhavi_n1251576 (28.01.2019).
Hugo-Bader Ya., Podorozh hlybynkoiu dush [Journey to the Out-of-the-way Place of the Souls], rozm. L. Belei, „Tyzhden.ua”, 8 travnia 2012, [v:] Elektronnyi resurs: https://tyzhden.ua/Culture/43125 (05.02.2019).
Yemets-Dobronosova Yu., Yatsek Huho-Bader. Bila hariachka [Jacek Hugo-Bader. White Fever], „Krytyka”, 2012, ch. 5, [v:] Elektronnyi resurs: https://krytyka.com/ua/reviews/bila-haryachka (05.02.2019).
Ilchenko S., Knyzhkova polytsia mandrivnyka na Skhid: Ryshard Kapustsinskyi, Petr Vail, Yatsek Huho-Bader [The Traveler’s to the East Bookshelf: Ryszard Kapuściński, Peter Vail, Jacek Hugo-Bader], Eastbook, 3 lypnia 2013, [v:] Elektronnyi resurs: https://www.eastbook.eu/ua/2013/07/03/knizhkova-polizya-mandrivnika/ (07.02.2019).
Mishchuk K., Diahnoz — postradianska bila hariachka [The Diagnosis is Post-Soviet White Fever], „Znak”. Literaturnyi dodatok do shchomisiachnoho chasopysu tvorchoi molodi „Smoloskyp Ukrainy”, traven 2012, nr 30, [v:] Elektronnyi resurs: http://www.smoloskyp.org.ua/bulPDF/Znak-30-Print.pdf (03.02.2019).
Portnov A., Komu usmikhaiutsia yanholy [For Whom Angels Smile], „Kyivska Rus”, 2009, kn. 7–8, s. 289–291.
Rybitska A., Knyzhkovyi ohliad vid halerei-knyharni „Chorna yashchirka” [Book review by the gallery-bookshop „Black lizard”], Gorod.dp.ua, 24 hrudnia 2012, [v:] Elektronnyi resurs: https://www.gorod.dp.ua/news/78152?co=up (05.02.2019).
Sanchenko A., Svit pid mikroskopom [World Under a Microscope], „Tyzhden.ua”, 14 kvitnia 2013, [v:] Elektronnyi resurs: https://tyzhden.ua/Culture/76500 (28.01.2019).
Sviato R., „Neaktualna” zhurnalistyka ta aktualna literatura [„Outdated” Journalism and Actual Literature], „LitAktsent”, 04 kvitnia 2014, [v:] Elektronnyi resurs: http://litakcent.com/2014/04/04/neaktualna-zhurnalistyka-ta-aktualna-literatura/ (05.02.2019).
Slavinska I., Knyzhky lypnia: novyi Zhadan [The Books of July: New Jadan], „Ukrainska pravda”, 18 lypnia 2012, [v:] Elektronnyi resurs: https://life.pravda.com.ua/culture/2012/07/18/106932/ (03.02.2019).
Tematychnyi forum. Olesia Yaremchuk pro khudozhnii reportazh [Thematic Forum. Olesya Yaremchuk about Art Reporting], Forum vydavtsiv, 16 lystopada 2016, [v:] Elektronnyi resurs: http://bookforum.ua/tematychnyj-forum-olesya-yaremchuk-pro-hudozhnij-reportazh/ (03.02.2019).
Tykhyi V., 12 tysiach km neofitsiinoiu Rosiieiu [12 Thousand km by Unofficial Russia], „Ukraina Moloda”, 19 hrudnia 2014, nr 172, [v:] Elektronnyi resurs: http://www.umoloda.kiev.ua/number/2564/164/90499/ (05.02.2019).
Tykhyi V., Shcho chytaty: znaiomstvo z non-fiction [What to Read: Acquaintance with Non-Fiction], Kyiv: Dukh i Litera, 2017.
Fedorchuk S., „Bila hariachka” postradianskoho svitu [„White fever” of the Post-Soviet World], „Den”, 21 chervnia 2012, nr 106, [v:] Elektronnyi resurs: https://day.kyiv.ua/uk/article/kultura/bila-garyachka-postradyanskogo-svitu (05.02.2019).
Tsymbal Ya., Yak stvoriuvavsia ukrainskyi reportazh? [How Was the Ukrainian Report Created?], „Den”, 12 liutoho 2016, [v:] Elektronnyi resurs: https://day.kyiv.ua/uk/article/media/yakstvoryuvavsya-ukrayinskyy-reportazh (07.02.2019).
Shchygel M., Zamist vstupu [Instead of Introduction], [v:] Ya. Hugo-Bader, Bila hariachka, per. z pol. O. Slyvynskyi, Kyiv: Tempora, 2012, s. 7.
Ліцензія
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).