Słowa kluczowe
rubryki
wierność
materia Eucharystii
modlitwa eucharystyczna
Komunia Święta
nadużycie
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł ukazuje konieczność zachowania wierności prawu liturgicznemu odnoszącemu się szczególnie do Eucharystii. Reforma liturgiczna Soboru Watykańskiego II dała możliwość różnym adaptacjom w liturgii, ażeby wierni mogli w niej uczestniczyć w sposób bardziej świadomy i zaangażowany. Niestety, ta wolność przez wielu kapłanów bywa niewłaściwie interpretowana i często wprowadzają oni zmiany w celebracjach liturgicznych tam, gdzie tego nie wolno czynić. Dotyczy to przede wszystkim Eucharystii. Należy podkreślić, że wszelkie nadużycia i błędy w sprawowaniu Eucharystii powodują zaciemnienie prawidłowej wiary i nauczania katolickiego odnośnie do tego przedziwnego Sakramentu. Najczęściej przyczyną różnych błędów i nadużyć jest fałszywe rozumienie wolności, niewłaściwe praktyki ekumeniczne, ignorancja oraz przede wszystkim brak wiary. Artykuł uzasadnia tezę, że wierność prawu liturgicznemu jest jednocześnie wiernością Chrystusowi i Kościołowi. Podstawowym źródłem artykułu jest instrukcja wydana 25 marca 2004 roku przez Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów o zachowaniu i unikaniu pewnych rzeczy dotyczących Najświętszej Eucharystii Redemptionis Sacramentum. W sposób szczególny w artykule zostały omówione nadużycia dotyczące materii Eucharystii, modlitwy eucharystycznej i Komunii Świętej.
Bibliografia
Benedykt XVI (2007): Adhortacja apostolska o Eucharystii, źródle i szczycie życia i misji Kościoła Sacramentum Caritatis [SC]. Kraków
Grześkowiak J. (1982): Liturgia dzisiaj. Katowice.
Janczewski Z. (2005): Materia i forma sakramentu Eucharystii. „Prawo Kanoniczne” 48: 2005 nr 3-4, s. 35-51.
Jan Paweł II (2003): Encyklika o Eucharystii w życiu Kościoła Ecclesia de Eucharistia [EE]. Poznań.
Jan Paweł II (1984): Kodeks prawa kanonicznego [KPK]. Poznań.
Jan Paweł II (1988): List apostolski Vicesimus quintus annus. Roma.
Katechizm Kościoła katolickiego [KKK]. (1994). Poznań.
Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski (2016): Wskazania w sprawie materii Eucharystii. „Anamnesis” 84: 2016, s. 26-27.
Kongregacja ds. Kultu Bożego (1976 a): Instrukcja do Konstytucji Apostolskiej Missale Romanum. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 461-464. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego (1976 b): Instrukcja Memoriale Domini. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t.1, s. 596-601. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego (1976 c): III Instrukcja Liturgicae instaurationes. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 703-713. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego (1997): List Okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych Paschalis sollemnitatis. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 3, s. 365-387. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (1999): Dubium. Notitiae t. 35, s. 160-161.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (2018 a): Instrukcja De musica sacra. W: R. Kaczyński (red), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 4, s. 1251-1259. Roma 2018.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (2018 b): Instrukcja Liturgiam authenticam. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 4, s. 837--973. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (2018 c): Instrukcja o niektórych kwestiach dotyczących współpracy wiernych świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów De fidelium laicorum cooperatione. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 4, s. 485-507. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (2018 d): IV Instrukcja Liturgia Rzymskai inkulturacja Varietates legitimae. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 4, s. 1-25. Roma.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (2004): Instrukcja o zachowaniu i unikaniu pewnych rzeczy dotyczących Najświętszej Eucharystii Redemptionis Sacramentum [RS]. Poznań.
Kongregacja ds. Sakramentów i Kultu Bożego (1987): Instrukcja Inaestimabile donum. W: J. Miazek (oprac.), To czyńcie na moją pamiątkę. Eucharystia w dokumentach Kościoła s. 268-277. Warszawa.
Kongregacja ds. Sakramentów i Kultu Bożego (1976): Instrukcja Sacramentali Communione [SC]. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 694-696. Roma.
Kongregacja Obrzędów (1976): Dekret o koncelebracji i Komunii pod dwiema postaciami Ritus concelebration et Communionis sub utraque specie. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 123-126. Roma.
Kongregacja Obrzędów (1987): Instrukcja Eucharisticum Mysterium [EM]. W: J. Miazek (oprac.), To czyńcie na moją pamiątkę. Eucharystia w dokumentach Kościoła s. 154-190. Warszawa.
Kongregacja Obrzędów (1976): Instrukcja Inter oecumenici. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 50-78. Roma.
Kwiatkowski D. (2016): Poznali Go przy łamaniu chleba. Studia i Materiały 184. Poznań.
Kwiatkowski D. (2005): Udział wiernych w modlitwie eucharystycznej. W: H.J. Sobeczko (red.), Modlitwy eucharystyczne Mszału rzymskiego. Dzieje – Teologia – Liturgia s. 93-112. Opole.
Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego. Z trzeciego wydania Mszału rzymskiego. Rzym 2002 [OWMR]. (2004).
Pastuszko M. (1997): Najświętsza Eucharystia według Kodeksu prawa kanonicznego Jana Pawła II. Kielce.
Paweł VI (1976): Motu proprio Mysterii Paschalis. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 431-433. Roma.
Paweł VI (1976): Motu proprio Sacram Liturgiam [SL]. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 41-44. Roma.
Resp. Part. Ad Missae celebrationem adhiberi possunt variae vini formae, dummodo re vera sint vinum ex vite. W: X. Ochoa: Leges Ecclesiae vol. 5 n. 4196 col. 6588.
Sobór Florencki (2003): Bulla unii z Ormianami Exultate Deo. W: A. Baron, H. Pietras (red.), Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst grecki, łaciński, arabski, ormiański, polski t. 3 16a, s. 515-516. Kraków.
Sobór Watykański II (2002): Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium [KL]. W: Sobór Watykański II: Konstytucje, dekrety, deklaracje s. 48-78. Poznań.
Święta Kongregacja Obrzędów (1976 a): Instrukcja Inter Oecumenici. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 50-78. Roma.
Święta Kongregacja Obrzędów (1976 b): Instrukcja Musicam sacram. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 275-291. Roma.
Święta Kongregacja Obrzędów (1976 c): II Instrukcja Tres abhinc annos. W: R. Kaczyński (red.), Enchiridion Documentorum Instaurationis Liturgicae t. 1, s. 296-302. Roma.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia Praktyczna są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia Praktyczna udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Teologii Praktycznej pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).