Abstract
On 13 February 1706, on the territory of the Republic of Poland, close to its western border, between the villages of Dębowa Łęka and Osowa Sień a bloody battle took place that went down in history by the name of “the battle of Fraustadt”. Swedish troops led by general Karl Gustaf Rehnsköld routed the more numerous Saxon-Russian forces commanded by general Johann Matthias Schulenburg. The battle is considered to be one of the major battles of the Great Northern War (1700–1721). The battle of Fraustadt has been the subject of several detailed studies in the Polish, German and Swedish languages. All of them show the event mainly from the militaryhistorical perspective. The present article discusses two issues of the battle: confessional and pastoral. They make up two parts of the article: part one focuses on the signifi cance of religion in the countries participating in the battle and for their rulers; part two deals with military ministry in both armies in those times.
References
Anusik Z., Karol XII, Wrocław 2006.
Chodyniecki D., Kapelani wojskowi w dziejach Polski do wybuchu II wojny światowej, „Saeculum Christianum” 4 (1997) nr 2, s. 105-153.
Jarochowski K., Bitwa wschowska dnia 13 lutego 1706 r., [w:] tenże, Opowiadania i studia historyczne, Poznań 1884, s. 188-221.
Feldman J., August II, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. I, Kraków 1935, s. 179-183.
Fryxell A., Lebensgeschichte Karl’s des Zwölften, Königs von Schweden, tłum. G. F. von Jenssen-Tusch, t. I, Braunschweig 1861.
Hofmeister Ph., Militärseelsorge, [w:] Lexikon für Theologie und Kirche, t. VII, Freiburg 1962, kol. 416-418.
Mączka A. (red.), Historia Europy, Wrocław – Warszawa – Kraków 1997.
Mutius A. v., Militärseelsorge, [w:] Die Religion in Geschichte und Gegenwart, t. IV, Tübingen ³1986, kol. 946-949.
Nordensvan G., Cederström, Gustav Olaf, Freiherr v., [w:] U. Thieme (red.), Allgemeines Lexikon der Bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart, t. VI, Leipzig 1912, s. 260.
Nordensvan C. O., August den starke, Stockholm 1923.
Nowak E., Rys dziejów duszpasterstwa wojskowego w Polsce 968–1831, Warszawa 1932.
Płoski T., Duszpasterstwo wojskowe w Polsce w świetle stosunków państwo – Kościół, „Studia Warmińskie” 37 (2000), s. 579-596.
Rostworowski E., Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 2000.
Sjöström O., Fraustadt 1706. Ett fält färgat rött, Lund 2008.
Sjöström O., Bitwa pod Wschową 1706. A potem pole bitwy zabarwiło się na czerwono…, tłum. W. Łygaś, Zabrze – Tarnowskie Góry 2012.
Staszewski J., August II Mocny, Wrocław – Warszawa – Kraków 1998.
Wileńska E., Kapelan, [w:] Encyklopedia katolicka, t. VIII, Lublin 2000, kol. 650-651.
Zechlin H., Die Schlacht bei Fraustadt. Eine militärgeschichtliche Studie, „Zeitschrift der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen“, rocz. XI, z. 1-2 (1896), s. 1-52.
Zechlin H., Die Schlacht bei Fraustadt. Eine militärgeschichtliche Studie (Schluß), „Zeitschrift der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen“, rocz. XI, z. 1-2 (1896), s. 207-274.
Zechlin H., Bitwa pod Wschową, tłum. A. Kalbarczyk, Poznań 2015.
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia Praktyczna są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia Praktyczna udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Teologii Praktycznej pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).