Keywords
eschatology
Heaven
good man
conscience
How to Cite
Abstract
Accord ing to the diagnosis posed by Pope Francis, interest in eschatology, on both the academic and pastoral level, is going through a crisis. The Holy Father expressed his opinion on the occasion of the 23rd public session of the Pontifi cal Academies that took place on 4 December 2018 in the Vatican. The leading theme was: „Eternity, the other face of life”. However, it can be noted that there are some problems regarding the relationship of temporal and eternal life, which still bother modern man and incline him to pose questions about his fate after death. The article is an attempt to answer one of these questions: is it enough to be a good man to get to Heaven? Considerations in this article focus on the purposes of practical eschatology. This means that through the theological refl ection on the concepts of „a good man” and „to get to heaven” the article aims at off ering the right answers, as well as formulating practical conclusions to shape the proper attitude towards life and eternity.
References
Benedykt XVI (2012): Gdy Bóg będzie «wszystkim we wszystkich». Rozważanie Ojca Świętego przed modlitwą Anioł Pański. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/modlitwy/ap_25112012.html [dostęp: 28.01. 2019].
Benedykt XVI (2005): Homilia inauguracyjna. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/homilie/inauguracja_24042005.html [dostęp: 28.01.2019].
Benedykt XVI (2012): Radość wiary. Red. G. Vigini. Częstochowa.
Biblia Jerozolimska. (2006). Poznań.
Czy nie wystarczy być dobrym człowiekiem? http://czybogistnieje.pl/czy-dobrzy-ludzie-zawsze-trafiaja-do-nieba/ [dostęp: 24.01.2019].
Czy to możliwe, żeby «dobrzy ludzie» mogli wylądować w piekle? https://www.kazdystudent.pl/a/przyzwoici.html [dostęp: 24.01.2019].
Franciszek (2018): Adhortacja apostolska Gaudete et exsultate [GE]. https://opoka.org.pl/biblioteka-/W/WP/franciszek_i/adhortacje/gaudete_19032018.html [dostęp: 12.02.2019].
Franciszek (2018): Messaggio del Santo Padre Francesco in occasione della XXIII Solenne Seduta Pubblica delle Pontifi cie Accademie. http://w2.vatican.va/content/francesco/it/messages/pontmessages/2018/documents/papa-francesco_20181204_messaggio-pontifi cie-accademie.html [dostęp: 24.01.2019].
Gądecki S., Jędraszewski M. (2016): Dekalog. Rozważania wygłoszone w ramach cyklu Verba Sacra z okazji 1050. Rocznicy Chrztu Polski. Poznań.
Grecko-polski Nowy Testament. Wydanie interlinearne z kluczem gramatycznym, z kodami Stronga i Popowskiego oraz pełną transliteracją grecką tekstu. (201710). Tłum. R. Popowski, M. Wojciechowski. Warszawa.
Harrington D.J. (2001): Ewangelia według świętego Marka. W: R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy (red), Katolicki komentarz biblijny s. 981-1033. Warszawa.
Karris R.J.: Ewangelia według świętego Łukasza. W: R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy (red.), Katolicki komentarz biblijny s. 1034-1107. Warszawa.
Katechizm Kościoła katolickiego. (1994) [KKK]. Poznań.
Keener C.S. (2000): Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu. Red. wyd. pol. K. Bardski, W. Chrostowski. Warszawa.
Kulik B. (2018): Czy jesteśmy naprawdę skazani na wieczność? Wieczność: życia, nieba i piekła. W: B. Kulik, W. Pałęcki (red.), Jest nadzieja, bo jest życie wieczne s. 127-147. Lublin.
Kupczak J.: Walter Kasper i Joseph Ratzinger o komunii dla osób rozwiedzionych i w powtórnych związkach. „Teologia i Moralność” 13: 2018 nr 1(23) s. 39-60.
Leske A. (2000): Ewangelia według św. Mateusza. W: W.R. Farmer (red.), Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek s. 1133-1205. Warszawa.
da Lucca P. (1616): Dottrina del ben morire. Wenecja. https://books.google.pl/books?id=6sBQAAAAcAAJ&pg=PA1&hl=pl&source=gbs_toc_r&cad=3#v=onepage&q&f=true [dostęp: 12.02.2019].
Machinek M. (2019): Dla kogo jest katolicki pogrzeb? http://uwm.edu.pl/tmor/index.php/2019/01/10/dla-kogo-jest-katolicki-pogrzeb/ [dostęp: 18.02.2019].
Mickiewicz F. (2012): Ewangelia według św. Łukasza. Rozdziały 12-24. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz. W: A. Paciorek i in. (red.), Nowy komentarz biblijny. Nowy Testament. T. 3/2. Częstochowa.
Müller G.L. (2018): Przedmowa. Dlaczego adhortacja «Amoris Laetitia» może i powinna być rozumiana w sensie ortodoksyjnym. W: R. Buttiglione, Przyjacielska odpowiedź krytykom «Amoris Laetitia» s. 5-28. Kraków.
Müller G.L., Lisicki P. (2018): Chrystus jest zawsze nowoczesny. O Kościele, Zbawieniu, historii i współczesności z Kardynałem Gerhardem L. Müllerem rozmawia Paweł Lisicki. Łomża.
Nitrola A. (2010): Trattato di escatologia. T. 2. Pensare la venuta del Signore. Cinisello Balsamo. Milano.
Paciorek A. (2008): Ewangelia według św. Mateusza. Rozdziały 14-28. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz. W: A. Paciorek (red.), Nowy komentarz biblijny. Nowy Testament. T. 1/2. Częstochowa.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych ze wstępami i komentarzami (Biblia Poznańska). Nowy Testament. (1975). Oprac. zespół pod red. M. Petera i M. Wolniewicza. Poznań.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (Biblia Tysiąclecia). (2003). Oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich. Red. A. Jankowski, K. Romaniuk, L. Stachowiak, T. Hergesel, R. Rubinkiewicz. Poznań.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem (Biblia Paulistów). (2009). Oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła. Częstochowa.
Popowski R. (19973): Wielki słownik grecko-polski. Wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych. Warszawa.
Ratzinger J. (1995): Bóg Jezusa Chrystusa. Medytacje o Bogu Trójjedynym. Red. K. Tarnowski. Kraków.
Ratzinger J. (2014 a): Eschatologia – śmierć i życie wieczne. W: K. Góźdź, M. Górecka (red.), Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei (Opera Omnia. T. 10.) s. 25-257. Lublin.
Ratzinger J.( 2014 b): Niebo. W: K. Góźdź, M. Górecka (red.), Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei (Opera Omnia. T. 10.) s. 305-308. Lublin.
Ratzinger J. (2013): Poza Kościołem nie ma zbawienia? W: K. Góźdź, M. Górecka (red.), Kościół – znak wśród narodów. Pisma eklezjologiczne i ekumeniczne (Opera Omnia. T. 8/2.) s. 975-999. Lublin.
Ratzinger J. (1996): Wprowadzenie w chrześcijaństwo. Kraków.
Romaniuk K., Jankowski A., Stachowiak L. (1999): Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu. T. 1. Poznań–Kraków.
Ryś G. (2016): Moc Słowa. Kraków.
Sobór Watykański II: Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen Gentium [LG]. http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/113-konstytucjadogmatyczna-o-kosciele-lumen-gentium.html [dostęp: 29.12.2019].
Stählin G. (1957): μῦθος. W: G. Kittel (red), Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament s. 769-803. Stuttgart.
Szymik S. (2018): «Kto wierzy, ma życie wieczne» (J 6,47). Wiara w Jezusa Chrystusa warunkiem zbawienia i życia wiecznego. W: B. Kulik, W. Pałęcki (red.), Jest nadzieja, bo jest życie wieczne s. 15-30. Lublin.
Turnau J. (2019): Czy człowiek niewierzący, ale dobry może trafi ć do nieba? Wyjaśnia Jan Turnau, http://wyborcza.pl/10,155167,22694939,czy-czlowiek-niewierzacy-ale-dobry-moze-trafi c-donieba-wyjasnia.html?disableRedirects=true [dostęp: 24.01.2019].
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia Praktyczna są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia Praktyczna udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Teologii Praktycznej pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).