Abstrakt
Artykuł ukazuje bogatą symbolikę i teologię ołtarza obecną w najważniejszych modlitwach wchodzących w skład nowych Obrzędów poświęcenia nowego ołtarza. Analizie poddano trzy modlitwy ściśle związane z obrzędami poświęcenia ołtarza: modlitwę poświęcenia wody, litanię do świętych oraz modlitwę poświęcającą ołtarz. Ofi ara Chrystusa złożona na Krzyżu i uobecniana w bezkrwawy sposób na ołtarzu oczyszcza wiernych z grzechów i odnawia w nich czystość dzieci Bożych. Ołtarz stanowi także miejsce realnego spotkania Kościoła zbawionych z Kościołem pielgrzymującym. Najwięcej treści teologicznych jest obecnych w uroczystej modlitwie poświęcenia ołtarza. Przedstawia go przede wszystkim jako stół ofi ary i stół uczty eucharystycznej. Ołtarz jest miejscem, wokół którego gromadzi się wspólnota wierzących, aby karmić się Ciałem Chrystusa. W ołtarzu należy także widzieć eschatologiczny stół uczty, zastawiony przez Zbawiciela w wieczności dla wiernych wypełniających przykazania miłości. Teologia modlitw jednoznacznie pokazuje, że poświęcony ołtarz stanowi najważniejszy element wyposażenia każdego kościoła.
Bibliografia
Amiot F.: Świątynia. W: Słownik Teologii Biblijnej. Red. X. Léon-Dufour. Poznań 1994, s. 963–969.
Boismard M.E.: Woda. W: STB s. 1056–1059.
Bouyer L.: Architettura e liturgia. Magnano 1974.
Decyk J.: Dedykacja kościoła i ołtarza. W: Mszał księgą życia chrześcijańskiego. Red. B. Nadolski. Poznań 1989 s. 181–195.
Dyl A.: Posoborowe przepisy prawno-liturgiczne dotyczące wyposażenia wnętrza kościoła. W: Mysterium Christi – Sztuka w liturgii. Red. W. Świerzawski. Kraków 1996 s. 65–89.
Didaché, 14, 1–3. Antologia literatury patrystycznej. tł. pol. M. Michalski. T. 1. Warszawa 1975 s. 16–20.
Feuillet R., Vanhoye A.: Abraham. W: STB s. 36–38.
Galopin P.M., Guillet J.: Pragnienie. W: STB s. 760–762.
Gatti V.: Liturgia e arte. I luoghi della celebrazione. Bologna 2001.
Hauret Ch.: Ofi ara. W: STB s. 610–615.
Jankowski A.: Apokalipsa świętego Jana, wstęp – przekład z oryginału – komentarz. Poznań 1959.
Join-Lambert M., Grelot P.: Jerozolima. W: STB s. 343–344.
Katechizm Kościoła katolickiego. Poznań 1994.
Lamarche P.: Kamień. W: STB s. 360–361.
Lijka K.: Symbolika czynności przy poświęceniu ołtarza. „Poznańskie Studia Teologiczne”. T. 15: 2003 s. 175–189.
Mońka Z.: Znaczenie religijne ołtarza u Izraelitów. RBL T. 4–5:1969 s. 199–206.
Nadolski B.: Liturgika. Eucharystia. T. IV. Poznań 1992.
Nadolski B.: Misterium chrześcijańskiego ołtarza. Kraków 2008.
Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego. Z trzeciego wydania Mszału Rzymskiego. Rzym 2002. Poznań 2004.
Pauritsch K.: Święto poświęcenia świątyni. W: Praktyczny słownik biblijny. Red. A. Grabner-Haider. Warszawa 1994 s. 1298–1299.
Pontyfikał Rzymski odnowiony zgodnie z postanowieniem świętego Soboru Powszechnego Watykańskiego II wydany z upoważnienia papieża Pawła VI poprawiony staraniem papieża Jana Pawła II: Obrzędy poświęcenia kościoła i ołtarza, wydanie wzorcowe. Katowice 2001.
Ryken L., Wilhoit J., Longman T.: Słownik symboliki biblijnej. Warszawa 2003.
Sobór Watykański II: Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium. Tekst polski. Poznań 2002 s. 104–163.
Sesboüé D.: Ołtarz. W: STB s. 631–633.
Syczewski T.: Teologia obrzędów poświęcenia kościoła i ołtarza. W: W Tym, który umacnia. Red. J. Zabielski. Białystok 2004 s. 195–204.
Szabó L.: Potop. W: STB s. 745–746.
Ryken L., Wilhoit J., Longman T.: Słownik symboliki biblijnej. Warszawa 2003.
Urban A.: Zgromadzenie. W: Praktyczny słownik biblijny. Red. A. Grabner-Haider. Warszawa 1994 s. 1482–1483.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia Praktyczna są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia Praktyczna udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Teologii Praktycznej pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).