Social Scoring: Opportunities and Threats for Contemporary Society Using the Example of the People’s Republic of China
Okładka czasopisma Zeszyt Prawniczy UAM, nr 15, rok 2025
PDF (English)

Słowa kluczowe

social scoring
AI Act
System Zaufania Społecznego
Chiny

Jak cytować

Dobosz, S., & Widliński, M. (2025). Social Scoring: Opportunities and Threats for Contemporary Society Using the Example of the People’s Republic of China. Zeszyt Prawniczy UAM, (15), 7–17. https://doi.org/10.14746/zpuam.2025.15.1

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza systemu ocen społecznych w kontekście jego potencjalnych szans i zagrożeń, ze szczególnym uwzględnieniem przykładu Chińskiej Republiki Ludowej. Badanie opiera się na analizie literatury oraz przepisów prawnych regulujących wykorzystanie systemów sztucznej inteligencji w Unii Europejskiej i na arenie międzynarodowej. W artykule przedstawiono mechanizm działania systemu ocen społecznych, jego wpływ na stratyfikację społeczną oraz konsekwencje etyczne i prawne. Analiza obejmuje również chiński System Zaufania Społecznego, jego strukturę, funkcjonowanie oraz konsekwencje dla obywateli, wskazując na jego wpływ na życie społeczne i gospodarcze. Wnioski wskazują, że systemy te mogą prowadzić do pogłębiania nierówności społecznych oraz naruszenia praw jednostki, co podkreśla potrzebę skutecznych regulacji i kontroli ich funkcjonowania.

https://doi.org/10.14746/zpuam.2025.15.1
PDF (English)

Bibliografia

Bachulska, Alicja. Rozwój systemu oceny wiarygodności społecznej w ChRL: między “orwellowskim koszmarem” a technokratyczną utopią? Ośrodek Badań Azji, Centrum Badań nad Bezpieczeństwem, Akademia Sztuki Wojennej, 2019.

Bartoszewicz, Mateusz. “Chiński System Zaufania Społecznego.” Przegląd Geopolityczny 32, 2020: 58–67.

Cristianini, Nello, and Teresa Scantamburlo. “On Social Machines for Algorithmic Regulation.” AI & Society: Knowledge, Culture and Communication 35, 2020: 645–62. DOI: https://doi.org/10.1007/s00146-019-00917-8

Kindt, Els J., and Catherine Jasserand. “Commentary on Article 5. Prohibited AI Practices.” In The EU Artificial Intelligence (AI) Act: A Commentary, edited by Ceyhun Necati Pehlivan, Nikolaus Forgó, Peggy Valcke. Wolters Kluwer, 2024.

Raz, Aviad, and Jusaku Minari. “AI-Driven Risk Scores: Should Social Scoring and Polygenic Scores Based on Ethnicity Be Equally Prohibited?” Frontiers in Genetics 14, 2023: 1169580. DOI: https://doi.org/10.3389/fgene.2023.1169580

Zhang, Mi. “Analiza Systemu Oceny Wiarygodności Społecznej z wykorzystaniem teorii Nudge.” Master’s thesis, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, 2021.