Słowa kluczowe
uczenie się bazujące na grach
edukacja
performatyka
Jak cytować
Abstrakt
Celem tego opracowania jest analiza głównych prac polskojęzycznych dotyczących performatyki w związku z ich potencjalnym wykorzystaniem do badania gier komputerowych, zwłaszcza w aspekcie edukacyjnym. Proponuję spojrzenie na gry komputerowe z perspektywy performansu w rozumieniu Jona McKenziego jako „nowego sposobu kształtowania władzy i wiedzy”; autor wyróżnił performans kulturowy, organizacyjny i techniczny. Praktyczne zastosowanie upatruję w edukacji performatycznej. Przyszłością edukacji, w tym edukacji performatywnej, mogą i powinny być gry komputerowe (gry w edukacji performatycznej).
Pobrania
Bibliografia
Adamiecka-Sitek, A. i in. (red.). (2017). Robotnik. Performanse pamięci. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego – Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa”.
Chojnacki, M. (2017). Batman: Arkham Asylum jako przykład wykorzystania narracji ewokatywnej w grach wideo. W: J. Jeliński, R. Pisula, M. Wolski (red.), Giganci popkultury (s. 67–82). Wrocław: Stowarzyszenie Badaczy Popkultury i Edukacji Popkulturowej „Trickster”.
Czajka, Ł. (2020). Wielka Wojna jako temat gier wideo. Wyzwania dla edurozrywki w „Valiant Hearts” i „Battlefield 1”. Homo Ludens, 13(1), 35–53. DOI: https://doi.org/10.14746/HL.2020.13.2
Gałuszka, D. (2017). Gry wideo w środowisku rodzinnym. Diagnoza i rekomendacje. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner.
Graben, K., Doering, B.K., Barke, A. (2021). Playing smartphone games while studying: an experimental study on reading interruptions by a smartphone game. Education and Information Technologies, 27(1), 3965–3980. DOI: https://doi.org/10.1007/s10639-021-10764-0
Janik, J. (2015). Miasto – bohater – idea, czyli postmodernistyczne tożsamości w „Batman: Arkham City”. Homo Ludens, 7(2), 33–45.
Janik, J. (2020). Gra jako obiekt oporny. Performatywny charakter relacji gracza i gry wideo. Kraków: niepublikowana rozprawa doktorska. Online: <https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/277192/janik_gra_jako_obiekt_oporny_2019.pdf?sequence=1&isAllowed=y>. Data dostępu: 16 grudnia 2021.
Jeleń-Kubalewska, E. (2013). Zawód: performer. Fotograf i jego przypadki. W: E. Bal, W. Świątkowska (red.), Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytyczne (s. 79–88). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jeleń-Kubalewska, E. (2014a). Aparat jako reżyser. Od przebierania się za odaliskę do inscenizowania wojny i cierpienia. W: J. Tyszka (red.), Performatyka: źródła i perspektywy (s. 109–118). Poznań: Wydawnictwo „Kontekst”.
Jeleń-Kubalewska, E. (2014b). Cierpienie i śmierć jako współczesny performans medialny. Perspektywa performatyczna. Poznań: niepublikowana rozprawa doktorska. Online: <https://docplayer.pl/17437323-Cierpienie-i-smierc-jako-wspolczesny-performans-medialny-perspektywa-performatyczna.html>. Data dostępu: 21 czerwca 2022.
Kędziora, M., Stańczyk, M., Wychowaniec, W. (2017). Grywalizacja jako sposób radzenia sobie z brakiem motywacji wśród studentów. Kultura i Edukacja, 115(1), 119–130. DOI: https://doi.org/10.15804/kie.2017.01.08
Konczalski, J. (2014). Gracz w roli narratora: na przykładzie gier komputerowych typu FPP. Załącznik Kulturoznawczy, 1(1), 471–497. DOI: https://doi.org/10.21697/zk.2014.1.21
Larsen, J. (2011). Z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciach: performatywność fotografii turystycznej. W: M. Frąckowiak, K. Olechnicki (red.), Badania wizualne w działaniu. Antologia tekstów (s. 285–318). Warszawa: Wydawnictwo „Bęc Zmiana”.
Lewandowska K. (2013). Richard Florida. Narodziny klasy kreatywnej oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku społeczeństwa i życia codziennego – recenzja książki, Zarządzanie w Kulturze, 14(3), 311–314.
McKenzie, J. (2011). Performuj, albo... Od dyscypliny do performansu (tłum. T. Kubikowski). Kraków: Universitas.
Mochocki, M. (2012). Teatralne gry fabularne (LARP-y) na lekcjach historii – raport z badań. Homo Ludens, 4(1), 149–171.
Peplińska, K. (2013a). Biomechanika jako performans kulturowy, organizacyjny i techniczny. W: E. Bal, W. Świątkowska (red.), Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytyczne (s. 119–126). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Peplińska, K. (2013b). Kultura, organizacja, technika: biomechanika Wsiewołoda Meyerholda w perspektywie performatycznej. Online: <https://grotowski.net/performer/performer-7/kultura-organizacja-technika-biomechanika-wsiewoloda-meyerholda-w-perspektywie>. Data dostępu: 21 czerwca 2024.
Pieniążek, M. (2014). Edukacja performatywna jako skuteczny model nauczania. Studia de Cultura, 6(1), 106–119.
Schneider, R. (2020) Pozostaje performans (tłum. M. Borowski, M. Sugiera). Kraków: Księgarnia Akademicka. DOI: https://doi.org/10.12797/9788381382953
Schreier, J. (2018). Krew, pot i piksele. Chwalebne i niepokojące opowieści o tym, jak tworzy się gry (tłum. B. Czartoryski). Kraków: Sine Qua Non.
Stasieńko, J. (2020). Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Justyny Janik „Gra jako obiekt oporny. Performatywny charakter relacji gracza i gry wideo”. Dolnośląska Szkoła Wyższa, online: <https://historyczny.uj.edu.pl/documents/41611/145230355/recenzja1.pdf/0be94fda-e6e2-4895-b60f-34412056cb17>. Dostęp: 5 kwietnia 2020.
Stasieńko J. (2021). Recenzja rozprawy doktorskiej Magistra Marcina Chojnackiego pt. „Sprawczość w grach wideo jako kategoria estetyczna”. Dolnośląska Szkoła Wyższa, online: link już niedostępny. Dostęp: 6 kwietnia 2021.
Szymala, J. (2020). Gry komputerowe jako poligon. Propozycje dydaktyki szkół służb mundurowych. Edukacja – Kultura – Społeczeństwo, 1(1), 105–117.
Szymala, J. (2022). Letspleje: edurozrywka i historia w działaniu. W stronę performatywnego modelu dydaktyki. Edukacja – Kultura – Społeczeństwo, 3(1), 135–159.
Tyszka, J. (red.). (2014). Performatyka: źródła i perspektywy. Poznań: Wydawnictwo „Kontekst”.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Jacek Szymala
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Szczegółowe informacje dotyczące prawa autorskiego zawarte są w umowie podpisywanej między wydawcą a autorem.