Słowa kluczowe
special relations
spatial orientation
visual disability
description of space
Jak cytować
Abstrakt
People with visual disabilities acquire knowledge about the surrounding space using other strategies than sighted people. The final stage of gathering this information is independent movement in space as well as the ability to describe it.The aim of the article is to present ways of experiencing space by blind people and strategies to build mental maps in their minds and to present knowledge about space by creating a description of it.The article also presents the results of research on the description of space by blind children in early school age.
Bibliografia
M. Brambring, Divergent Development of Verbal Skills in Children Who Are Blind or Sighted. Journal of Visual Impairment & Blindness, 2007
B. J. Cratty, T. A. Sams, The Body-Image of blind children. The Art Report.: The American Foundation for the Blind, New York, 1968
Encyklopedii Britannica: https://www.britannica.com/topic/space-perception [dostęp: 23.01.2018].
T. Gałkowski, Trudności rozwojowe u dzieci niewidomych w okresie niemowlęcym, Przegląd Tyflologiczny, 1975, 1/3, s. 5-17
M. Guzik-Tkacz, Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice. Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, 2011
A. Guzy, Kompetencja językowa uczniów a wyobraźnia i orientacja przestrzenna. Nieopublikowana rozprawa doktorska, Wydział Filozoficzny, Uniwersytet Śląski, Katowice, 2011
A. Hauziński, Ewolucja pojęcia mapy poznawczej w psychologii. Przegląd badań dotyczących hierarchii planów i celów działania, Czasopismo Psychologiczne, 2010, Tom 16, Nr 2, s.275–288
M. Kielar-Turska, Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1992
K. Klimasiński, Rola wyobrażeń przestrzennych w rozwoju myślenia dzieci niewidomych. Wydawnictwo PAN, Wrocław -Warszawa – Kraków – Gdańsk, 1977
J. Kwapisz, J. Kuczyńska-Kwapisz, Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz słabo widzących, WSiP, Warszawa, 1990
M. Łobocki, Metody badań pedagogicznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls", Kraków, 2000
K. Miler-Zdanowska, Czynniki warunkujące nauczanie orientacji przestrzennej i samodzielnego poruszania się osób z dysfunkcją wzroku. W: Czerwińska, K., Paplińska, M., Walkiewicz-Krutak, M. (red.)., Tyflopedagogika we współczesnej przestrzeni edukacyjno - rehabilitacyjnej, Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, Warszawa, 2015, s.289-306
G. Miletic, Perspective taking: Knowledge of Level 1 and Level 2 rules by congenitally blind, low vision, and sighted children. Journal of Impairment & Blindness, 1995, 89, 6, 514-523.
S. Millar, Special memory by blind and sighted children. British Journal of Psychology, 1975, 66, 4 , 449-459
S. Millar, Special representation by blind and sighted children. Journal of Experimental Child Psychology, 1996, 21,3, 460-479.
K. Nieścioruk, Kartograficzny obraz map mentalnych przestrzeni miejskiej i jego prezentacja oraz analiza z zastosowaniem narzędzi systemów informacji geograficznej, Acta Scientarium Polonorum Geodesia et Descriptio Terrarum, 2013, nr 12 (4) , 27-40
W. Pilecka, Kształtowanie się orientacji w schemacie własnego ciała u dzieci niewidomych. Szkoła Specjalna 1980, nr 3, s. 65-76
E. Sroka-Bizoń, M., Terczyńska., Percepcja widzenia – jak kształtować wyobraźnię przestrzenną. Referat wygłoszony na Proceedings of 19th Conference Geometry Graphics Computer. Ustroń, 25-27 June 2012. Silesian University of Technology, Geometry and Engineering Graphics Centre.
W.R. Wiener, R.L. Welsh, B.B. Blasch (red.), Foundations of Orientation and Mobility.Second Editions. New York: AFB Press, 1997
Z. K. Zuziak, Język urbanistyki i architektoniczne myślenie, „Czasopismo techniczne. Architektura”, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. T. Kościuszki, Kraków, 2008, R.105, z. 6-A, s. 216-220