Abstrakt
Matthew Lipman’s P4C (Philosophy for Children) method, which in Poland took the names: philosophising with children, philosophical investigations with children, workshops in philosophy, workshop classes in philosophy, workshops on philosophical research, is based on a discussion in which children are the active participants and creators of the classes. In the course of the investigations, one can observe children’s communication behaviour in the dialogue, the level of language and communication skills, the specificity of the child’s thinking and the ability to negotiate or interpret meanings in a peer group. The conducted research on communication shows that for five- and six-year-old children ‘communication’ is primarily about building relationships and reciprocity of linguistic actions.
Bibliografia
Bacchini M., Di Marco E., Zemsta Ateny, Platon w krainie paradoksów, Uczta Platona, Wspaniała kraina Atlantydy, WAM, Kraków 2008.
Boizard S., Filozofowie do dzieci, transl. by T. Skowroński, Wydawnictwo Muchomor, Warszawa 2011.
Boniecka B., Definicje i eksplikacje dziecięce, [in:] Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria. Praktyka, ed. by Grabias S., Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001, pp. 159–174.
Borowiec H., Sprawność semantyczna dzieci w wieku przedszkolnym, [in:] Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria. Praktyka, ed. by Grabias S., Wydawnictwo Uniwersytetu
Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001, pp. 151–157.
Dobek-Ostrowska B., Komunikowanie polityczne i publiczne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2006.
Fabjański M., Wędrówki filozoficzne, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 2003.
Grabias S., Język w zachowaniach społecznych. Podstawy socjolingwistyki i logopedii, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2019.
Kaźmierczak M., Binary and Ternary Relation between Participants ofthe Diagnostic and Therapeutic Process in Speech-language Pathology. Interdisciplinary Contexts of Special Pedagogy, No. 20, Poznań 2018. p. 156.
Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, ed. by S. Grabias, M. Kurkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2014.
Łagodzka A., Dyskusja dialogiczna – filozofia dzieciństwa i filozofia dorosłych, „Analiza i Egzystencja” 2014, no. 25, pp. 99–123.
Matthews G., The Philosophy of Childhood, Harvard University Press, Cambridge MA 1994.
Matthews G., The child as natural philosopher, [in:] Growing up with philosophy, ed. by M. Lipman, A.M. Sharp, Temple University Press, Philadelphia 1978, pp. 63–77.
Maryniak B., Logos i paideia, „Logopaedica Lodziensia” 2017, no. 1, pp. 63–77.
Murris K., Can Children Do Philosophy?, “Journal of Philosophy of Education” 2000, no. 34(2), pp. 261–279.
Murris K., Are children natural philosophers?, “Teaching Thinking” 2001, no. 9, pp. 46–49.
Pobojewska A, Edukacja do samodzielności. Warsztaty z dociekań filozoficznych. Teoria i metodyka, Wyd. UŁ, Łódź 2019.
Pobojewska A, Zajęcia warsztatowe z filozofii a relatywizm. Dyrektywa wycofania się prowadzącego z merytorycznej warstwy dialogu, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2012, no. 3, pp. 351–363.
Pobojewska A., Warsztaty z dociekań filozoficznych – narzędzie edukacji filozoficznej (i nie tylko), [in:] Filozofia – edukacja interaktywna. Metody – środki – scenariusze, ed. by A. Pobojewska, Stentor, Warszawa 2012, pp. 171–216.
Pobojewska A., O dialogu (w kontekście edukacji), [in:] Od twórczości do podmiotowości, M.K. Stasiak, L. Frydzyńska-Świątczak, Wydawnictwo WSHE, Łódź 2005, pp. 36–48.
Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G., Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1985.
Trempała J., Wczesne kompetencje poznawcze w rozwoju dziecka, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne” 2012, no. 2, pp. 9–22.
Walczak P., Dziecko i filozofia. Spór o filozofowanie dzieci „Analiza i Egzystencja” 2017, no. 38, pp. 5–19.
Warchala J., Kategoria potoczności w języku, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003.
Wąsik B., Dziecko filozofem. O projekcie edukacyjnym FiloZosia – filozofia dla przedszkolaków, „ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal” 2018, no. 8 (1), pp. 87–204.
Zdunowski Z. Edukacja filozoficzna wobec wyzwania relatywizmu na przykładzie programu Matthew Lipmana „Filozofia w szkole”, „Analiza i Egzystencja” 2009, no. 10, pp. 173–185.
Zubelewicz J., Lipmana filozofia dla dzieci – analiza krytyczna, „Kwartalnik Pedagogiczny” 2001, no. 2 (180), pp. 67–100.
On-line literature
Martens E., Dzieci są filozofami, filozofowie są dziećmi, transl. by E. Nowak, “Ethics in Progress Quarterly” 2011, no. 2, www.ethicsinprogress.org, access: 15.02.2020.
Słownik języka polskiego, PWN, https://sjp.pwn.pl/, access: 28.02.2020.