Słowa kluczowe
efektywność
DEA
koszt
MBA
Jak cytować
Abstrakt
W artykule oszacowano efektywność 28 programów studiów MBA w Polsce za pomocą „alokacyjnego” modelu New Cost (Tone 2002) należącego do nieparametrycznej metody DEA. Za nakłady przyjęto liczbę godzin programu MBA oraz jego koszt, zaś za wynik ogólny wskaźnik rankingowy studiów MBA w 2018 roku opracowany przez Perspektywy. Uzyskane wyniki świadczą o przeciętnej efektywności studiów MBA wynoszącej 68%, tylko sześć programów było w pełni efektywne (100%). Średnia wartość redukcji nakładów oscyluje wokół 33%. Sześć programów MBA było jednostkami wzorcowymi dla nieefektywnych studiów.Bibliografia
Blackburn, V., Brennan, S. i ¬Ruggiero, J. (2014). Nonparametric Estimation of Educational Production and Costs Using Data Envelopment Analysis. New York: Springer.
Brzezicki, Ł. (2016). Efektywność procesu kształcenia w wyższych szkołach zawodowych w 2012 roku. Folia Oeconomica. 4(323): 53–66.
Brzezicki, Ł. (2018). Zestawienie badań efektywności i produktywności polskiego szkolnictwa wyższego prowadzonych za pomocą metody DEA i indeksu Malmquista w latach 2005–2018. Wersja 4. https://www.researchgate.net/profile/Lukasz_Brzezicki [14.09.2018].
Brzezicki, Ł. i Wolszczak-Derlacz, J. (2015). Ocena efektywności działalności dydaktycznej publicznych szkół wyższych w Polsce wraz z analizą czynników ją determinujących. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Ekonomia. 46(1): 123–139.
Brzezicki, Ł. i Pietrzak, P. (2018). Efektywność i skuteczność studiów doktoranckich w publicznym szkolnictwie wyższym w Polsce. Gospodarka narodowa. 2(294): 129–159.
Brzezicki, Ł. i Prędki, A. (2018). Zastosowanie metod DEA, SFA oraz StoNED do pomiaru efektywności publicznych szkół wyższych. Wiadomości Statystyczne. 5(684): 5–24.
Chodakowska, E. (2015). An Example of Network DEA – Assessment of Operating Efficiency of Universities. Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych. 16(1): 75–84.
Coelli, T., Rao, D.S.P., O'Donnell, C.J. i Battese, G.E. (2005). An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis (2nd edition). New York: Springer.
Colbert, A., Levary, R.R. i Shaner, M.C. (2000). Determining the relative efficiency of MBA programs using DEA. European Journal of Operational Research. 125: 656–669.
Cooper, W.W., Seiford, L.M. i Tone, K. (2007). Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software (2nd edition). New York: Springer.
Ćwiąkała-Małys, A. (2010). Pomiar efektywności procesu kształcenia w publicznym szkolnictwie akademickim. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Debreu, G. (1951). The Coefficient of Resource Utilization. Econometrica. 19: 273–292.
Domagała, A. (2009). Zastosowanie metody Data Envelopment Analysis do badania efektywności europejskich giełd papierów wartościowych. Rozprawa doktorska. Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu.
Färe, R., Grosskopf, S. i Lovell, C.A.K. (1985). The Measurement of Efficiency of Production. Boston: Kluwer Nijhoff.
Farrell, M.J. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society, Series A. 120: 253–290.
Fisher, D.M., Kiang, M. i Fisher S.A. (2007). A Value-Added Approach to Selecting the Best Master of Business Administration (MBA) Program. Journal of Education for Business. 83(2): 72–76.
Fu, T.-T. i Huang, M.-Y. (2009). Performance Ranking and Management Efficiency in Colleges of Business: A Study at the Department Level in Taiwanese Universities. W: J.-D. Lee i A. Heshmati (red.), Productivity, Efficiency, and Economic Growth in the Asia-Pacific Region (197–215). Heidelberg: Physica-Verlag.
Hsu, M.K., James, M.L. i Chao G.H. (2009). An Efficiency Comparison of MBA Programs: Top 10 Versus Non-Top 10. Journal of Education for Business. 84(5): 269–274.
Izadi, H., Johnes, G., Oskrochi, R. i Crouchley, R. (2002). Stochastic frontier estimation of a CES cost function: The case of higher education in Britain. Economics of Education Review. 21(1): 63–71.
Jaska, P. i Swamy, V.K. (2013). Efficiency Rankings of MBA Programs in Indian Top Public Colleges. Journal of Modern Accounting and Auditing. 9(9): 1275–1279.
Johnes, J. (2006). Data envelopment analysis and its application to the measurement of efficiency in higher education. Economics of Education Review. 25 (3): 273–288.
Johnes, G. i Ruggiero, J. (2016). Revenue efficiency in higher education institutions under imperfect competition. Public Policy and Administration. 32(4): 282–295.
Kisielewska, M. (2008). Pojęcie efektywności w metodach analizy granicznej. Studia i Prace WNEiZ US. 1: 189–198.
Kulshreshtha, P. i Nayak, T.K. (2015). Efficiency of Higher Technical Educational Institutions in India. Archive of Business Research. 3(1): 94–122.
MNiSW (2017). Odpowiedź Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa wyższego (DSW.WNP.1700.1.2017.1) na świadczenie złożone przez senatora Marka Rockiego podczas 34. posiedzenia Senatu RP w dniu 1 lutego 2017 r. (nr BPS/043-34-803/17), w sprawie zdefiniowania pojęcia „studia Master of Business Administration (MBA)”. https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatoswiadczenia/782/09_034_803_1_odp.pdf [14.09.2018].
Nazarko, J., Komuda, M., Kuźmicz, K., Szubzda, E. i Urban J. (2008). Metoda DEA w badaniu efektywności instytucji sektora publicznego na przykładzie szkół wyższych. Badania Operacyjne i Decyzje. 4: 89–105.
Nazarko, J. i Šaparauskas, J. (2014). Application of DEA method in efficiency evaluation of public higher education institutions. Technological and Economic Development of Economy. 20(1): 25–44.
perspektywy. (2018). Ranking MBA. http://mba.perspektywy.pl/2018/najlepsze-programy-mba-w-polsce-2018 [14.09.2018].
Perek, A. (2014). Wykorzystanie metody DEA do oceny banków spółdzielczych w Polsce. Economics and Management. 3: 222–235.
Pietrzak, P. i Brzezicki, Ł. (2017). Wykorzystanie sieciowego modelu DEA do pomiaru efektywności wydziałów Politechniki Warszawskiej. Edukacja. 3(142): 83–93.
Ray, S.C. i Jeon, Y. (2008). Reputation and efficiency: A non-parametric assessment of America’s top-rated MBA programs. European Journal of Operational Research. 189: 245–268.
Robst, J. (2001). Cost Efficiency in Public Higher Education Institutions. The Journal of Higher Education. 72(6): 730–750.
Rusielik, R. (2010). Zastosowanie metody DEA do porównania procesów dydaktycznych w szkołach wyższych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. 113: 779–795.
Sav, G.T. (2012). Stochastic Cost Frontier and Inefficiency Estimates of Public and Private Universities: Does Government Matter? International Advances in Economic Research. 18: 187–198.
Siwińska-Gorzelak, J. (2010). Uwagi dotyczące finansowania szkolnictwa wyższego. W: J. Wilkin (red.), Reformowanie systemu szkolnictwa wyższego w Polsce – uwarunkowania ekonomiczno-finansowe i prawne (106–108). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
Świtłyk, M. (2012). Efektywność techniczna publicznych uczelni w latach 2001–2010. Ekonometria. 4(38): 320–342.
Tone, K. i Tsutsui, M. (2007). Decomposition of cost efficiency and its application to Japanese-US electric utility comparisons. Socio-Economic Planning Sciences. 41(2): 91–106.
Tone, K. (2002). A strange case of the cost and allocative efficiencies in DEA. Journal of the Operational Research Society. 53: 1225–1231.
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018 poz. 1668.
Wang, W.-K. i Huang, H.-Ch. (2004). Measuring the Relative Efficiency of European MBA Programs: A Comparative analysis of DEA, SBM, and FDH Model, http://gebrc.nccu.edu.tw/proceedings/APDSI/2004/pdf/023.pdf [14.09.2018].
Warning, S. (2004). Performance Differences in German Higher Education: Empirical Analysis of Strategic Groups. Review of Industrial Organization. 24: 393–408.
Wolszczak-Derlacz, J. (2013). Efektywność naukowa dydaktyczna i wdrożeniowa publicznych szkół wyższych w Polsce – analiza nieparametryczna. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.