Traumatyczna pamięć Wacława Iwaniuka
PDF

Słowa kluczowe

W. Iwaniuk
poezja
trauma
biografia

Jak cytować

Rydz, A. (2011). Traumatyczna pamięć Wacława Iwaniuka. Przestrzenie Teorii, (16), 179–204. https://doi.org/10.14746/pt.2011.16.10

Abstrakt

Although the term “trauma” has recently been a bit abused, it is very well justified with regard to the poetry of Wacław Iwaniuk. Literary transformation of the biography of the author of “The Mirror” (World War II soldier serving on the front, prisoner of war and liberator of concentration camps in Germany) is realised within the “autobiographic space” of Ph. Lejeune. The war trauma is revealed in Iwaniuk’s literary output in the flashes of memory. Persistent reappearance of war scenes has been conveyed by the poet in a series of oneiric images. The metaphor of “a wound” (P. Ricoeur, R. Nycz) refers also to the post-war experience of a political exile. Wacław Iwaniuk lived outside Poland since 1939 and in 1948 he settled in Canada where he stayed till his death in 2001.
https://doi.org/10.14746/pt.2011.16.10
PDF

Bibliografia

Cz. Miłosz, Dolina Issy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2000

Cz. Miłosz, Piesek przydrożny, Wydawnictwo Znak, Kraków 1997

Cz. Miłosz, Rodzinna Europa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1994

Cz. Miłosz, Ziemia Ulro, Instytut Literacki, Paryż 1977; ŻW – Życie na wyspach, Wydawnictwo Znak, Kraków 1997

R. Gorczyńska (E. Czarnecka), Podróżny świata. Rozmowy z Czesławem Miłoszem. Komentarze, Wydawnictwo Literackie, Kraków1992.

T. Maruszewski, Pamięć autobiograficzna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005, [tu:] Pamięć autobiograficzna w wieku podeszłym, s. 148-169.

D. Draaisma, Dlaczego życie płynie szybciej, gdy się starzejemy. O pamięci autobiograficznej, przeł. E. Jusewicz-Kalter, [tu:] Reminiscencje, s. 214-249

P. Ricoeur, Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. J. Margański, Universitas, Kraków 2006, s. 27.

D. Draaisma, Machina metafor. Historia pamięci, przeł. R. Pucek, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2009, s. 192, 253 - 282

P. Ricoeur, O sobie samym jako innym, przeł. B. Chełstowski, naukowo opracowała i wstępem poprzedziła M. Kowalska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, s. 82, 191, 202, 480

P. Czapliński, Wzniosłe tęsknoty. Nostalgie w prozie lat dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001

M. Zaleski, Formy pamięci. O przedstawianiu przeszłości w polskiej literaturzewspółczesnej, Instytut Badań Literackich PAN, Wydawnictwo, Warszawa 1996

A. Rydz, Miłosz i Świetlicki. Nostalgia versus melancholia.O pamięci autobiograficznej, [w:] Nowe dwudziestolecie (1989–2009). Rozpoznania. Hierarchie. Perspektywy, red. H. Gosk, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2010, s.260

K. Van Heuckelom, „Patrzeć w promień od ziemi odbity”. Wizualność w poezji Czesława Miłosza, Instytut Badań Literackich PAN, Wydawnictwo, Warszawa 2004, s. 146.

J. Zach, Miłosz i poetyka wyznania, Universitas, Kraków 2002.

Św. Augustyn, Wyznania, przeł. oraz wstępem i kalendarium opatrzył Z. Kubiak, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.

J. Płuciennik, Figury niewyobrażalnego. Notatki z poetyki wzniosłości w literaturze polskiej, Universitas, Kraków 2002.

A. Camus, Obcy, przeł. M. Zenowicz, PIW, Warszawa 1995, s. 15.

J. Kristeva, Czarne słońce. Depresja i melancholia, przeł. M.P. Markowski, R. Ryziński, wstęp M.P. Markowski, Universitas, Kraków 2007.

K. Michalski, Płomień wieczności. Eseje o myślach Fryderyka Nietzschego, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007, s. 124, 162

E. Bieńkowska, W ogrodzie ziemskim. Książka o Miłoszu, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2004, s. 262.

M. Bieńczyk, Przezroczystość, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.

Z. Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian, Świat Książki, Warszawa 1998, s. 354.

P. Ricoeur, Żyć aż do śmierci oraz fragmenty, przeł. A. Turczyn, Universitas, Kraków 2008, s. 82.

A. Legeżyńska w książce Gest pożegnania. Szkice o poetyckiej świadomości elegijno-ironicznej, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 1999

P. Ricoeur, Dążenie do życia dobrego, w: tegoż, O sobie samym jako innym, dz. cyt., s. 284-298.

Ph. Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. R. Lubas-Bartoszyńska, przeł. W. Grajewski, S. Jaworski, A. Labuda, R. Lubas-Bartoszyńska, Universitas, Kraków 2001.

J. Dudek, Europejskie korzenie poezji Czesława Miłosza, Księgarnia Akademicka, Kraków 1995, s. 87.

V. Nabokov, Pamięci, przemów. Autobiografia raz jeszcze, przeł. z angielskiego Kołyszko, posłowiem opatrzył L. Engelking, MUZA SA, Warszawa 2004, s. 247.