Słowa kluczowe
adaptacja filmowa
groteska
polski film fabularny
Jak cytować
Abstrakt
This article presents the influence that Witold Gombrowicz’s work has had on Polish cinema. It covers several generations of directors, for example, Andrzej Munk (born in the 1920s), Roman Polański and Jerzy Skolimowski (born in the 1930) as well as Agnieszka Holland, Piotr Szulkin and Marek Koterski (born in the 1940s and 1950s), and discusses the topic of film adaptations of his books (Jerzy Skolimowski’s Ferdydurke and Jan Jakub Kolski’s Pornografia [Pornography]). The article shows that Polish cinema uses Gombrowicz’s works most of all by taking up the issue of life’s authenticity and inauthenticity as well as to demythologize Polish tradition and history. As for esthetics, it employs Gombrowicz’s favorite style, i.e. the grotesque.Bibliografia
A. Kuharski, Improwizacje z nieboszczykiem: teatr Witolda Gombrowicza wkracza w 21 wiek, przeł. M. Kołakowska, [w:] Witold Gombrowicz – nasz współczesny, red. J. Jarzębski, Kraków 2010.
M. Jankun-Dopartowa, Gorzkie kino Agnieszki Holland, Gdańsk 2000.
E. Nurczyńska-Fidelska, Andrzej Munk, Kraków 1982.
M. Jankun-Dopartowa, Labirynt Polańskiego, Kraków 2000.
T. Lubelski, „Rysopis”, czyli wprowadzenie outsidera, „Kino” 1989, nr 11.
T. Sobolewski, Skolimowski w pułapce polskości, [w:] Jerzy Skolimowski, red. M. Żydowicz, Toruń 1998.
Z. Malić, „Trans-Atlantyk” Witolda Gombrowicza, przeł. J. Wierzbicki, [w:] Gombrowicz i krytycy, oprac. Z. Łapiński, Kraków 1984.
K. Kornacki, Inspiracje liturgią katolicką w twórczości Jerzego Skolimowskiego, [w:] tenże, Kino polskie wobec katolicyzmu (1945–1970), Gdańsk 2004.
T. Lubelski, Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Chorzów 2008.
M.P. Markowski, Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura, Kraków 2004.
Catherine, siostra Iwony. Z Agnieszką Holland rozmawia Maria Kornatowska, „Kino” 1997, nr 12.
B. Żurawiecki, Marek Koterski – Nie tym tonem, Miauczyński!, [w:] Autorzy polskiego kina, red. G. Stachówna, J. Wojnicka, Kraków 2004.
A. Marzec, Ze słowa na obraz. Lektury szkolne na ekranie, Kraków 1996.
M. Werner, A kto widział – ten trąba, „Kino” 1992, nr 7.
J. Nowakowski, Wobec Holokaustu – „Pornografia” W. Gombrowicza i „Pornografia” J.J. Kolskiego, [w:] O historyczności, red. K. Meller, K. Trybuś, Poznań 2006.
E. Pachowicz, Dwie „Pornografie” – Gombrowicza i Kolskiego, „Polonistyka” 2004, nr 10.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).