Znaczenie opozycji. Wokół pracy "Tonalność – ekspresja – semantyka. Studia nad pieśnią czasu modernizmu" Ilony Iwańskiej
okładka z napisem Res Facta Nova 24 (33) 2023
PDF

Słowa kluczowe

song
modernism
tonality
analysis
interpretation
expression
semantics

Jak cytować

Chwiłek, A. (2025). Znaczenie opozycji. Wokół pracy "Tonalność – ekspresja – semantyka. Studia nad pieśnią czasu modernizmu" Ilony Iwańskiej. Res Facta Nova. Teksty O Muzyce współczesnej, (24 (33), 194–197. https://doi.org/10.14746/rfn.2023.24.12

Liczba wyświetleń: 31


Liczba pobrań: 13

Abstrakt

The article is a review of Ilona Iwańska’s book Tonality – Expression – Semantics. Studies on the Song of the Time of Modernism (Akademia Muzyczna w Krakowie, 2020). The work is not a monograph on the issues of expression and semantics of tonality, but focuses on three selected aspects: opposition of modes (major vs minor); opposition of tonal melos (up vs down the circle of fifths - towards sharps vs towards flats); opposition of tonal-harmonic modes (cadential, in fourths and fifths vs alternating, in thirds). These structural oppositions are related to three semantic-expressive oppositions: joy and sorrow, brightness and darkness, necessity and possibility. The work is based on very rich theoretical and methodological foundations. The analyzed material consists of song cycles by Debussy, Strauss, Mahler, Berg and selected songs by Karłowicz, composed in the period from 1887 to 1908. The substantial summary of the considerations begins with a gallery of psychological portraits of the composers of the discussed songs. The author creates it by interpreting their tonal-expressive preferences and strategies. The key conclusions concern the way opposing pairs of categories function.

https://doi.org/10.14746/rfn.2023.24.12
PDF

Bibliografia

Brower Candace, Paradoxes of Pitch Space, „Music Analysis” 2008, vol. 27, issue 1, s. 51-106. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2249.2008.00268.x

Cooke Deryck, The Language of Music, Oxford University Press, London–New York–Toronto 1959.

Hatten Robert S., Musical Meaning in Beethoven. Markedness, Correlation and Interpretation, Indiana University Press, Bloomington–Indianapolis 1994.

Iwańska Ilona, Ekspresywno-semantyczny aspekt tonalności. W kręgu liryki wokalnej modernizmu, praca doktorska, Akademia Muzyczna w Krakowie 2016.

Iwańska Ilona, Pieśni Charlesa Ivesa inspirowane poezją anglojęzyczną, praca magisterska, Akademia Muzyczna w Krakowie 2009.

Iwańska Ilona, Tonalność – ekspresja – semantyka. Studia nad pieśnią czasu modernizmu, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2020.

Meyer Leonard B., Emocja i znaczenie w muzyce, tłum. Antoni Buchner, Karol Berger, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1974.

Mieletinski Eleazar, Poetyka mitu, tłum. Józef Dancygier, PIW, Warszawa 1981.

Norton Richard, Tonality in Western Culture. A Critical and Historical Perspective, Pennsylvania State University Press, University Park–London 1984.

Tomaszewski Mieczysław, Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans, wyd. 2 uzup., Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2005.

Tomaszewski Mieczysław, W stronę interpretacji integralnej dzieła muzycznego, w: idem, Interpretacja integralna dzieła muzycznego. Rekonesans, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2000.