Słowa kluczowe
movement
painting
film
Edvard Munch
Mieke Bal
video-installation
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 419
Liczba pobrań: 398
Abstrakt
Translation of Mieke Bal's chapter into Polish. Translation of a fragment of Mieke Bal's book Emma & Edvard Looking Sideways: Loneliness and the Cinematic (2017), which accompanied an exhibition of Edward Munch’s painting in Munch Museum in Oslo. Bal analyzes Munch’s work in terms of its cinematic quality offering a persuasive argument about the productiveness of such an approach. Her perspective is framed by diverse notions of movement, inspired by readings of Henri Bergson’s philosophy. Following the set-up of the exhibition, which included her and Michelle Williams Gamaker’s video-installation Madame B., based on Gustave Flaubert’s novel Madame Bovary, she incorporates in her account aspects of cinematic thinking in Flaubert’s literature and discusses a dialogue between Munch’s work and their installation. Finally, Bal talks about the political dimension of movement in art, happening between the artwork and the viewer.
Bibliografia
Alpers, S., M. Baxandall, Tiepolo and the Pictorial Intelligence, New Haven–London 1994
Asendorf, Ch., Power, Instinct, Will: Munch’s energetic World Theatre in the Context of Fin de Siècle, w: Edvard Munch: Theme and Variation, red. K.A. Schröder, A. Hoerschelmann, Vienna 2003,
Austin, J. L., How to Do Things with Words, Cambridge, MA, 1975
Bal, M., Emma&Edvard Looking Sideways: Loneliness and the Cinematic (katalog wystawy w Munch Museum), Oslo–Brussels–New Haven–London 2017
Bal, M., Endless Andness: The Politics of Abstraction According to Ann Veronica Janssens, London 2013
Bal, M., Of What One Cannot Speak: Doris Salcedo’s Political Art, Chicago 2010
Bal, M., Reading ‘Rembrandt’: Beyond the Word-Image Opposition, Cambridge–New York 1991.
Bal, M., Seeing Signs: the Use of Semiotics for the Understanding of Visual Art, w: The Subjects of Art History: Historical Objects in Contemporary Perspectives, red. M.A. Cheetham, M.A. Holly, K. Moxey, New York 1998, s. 74–93
Bal, M., Thinking in Film. The Politics of Video Installation According to Eija-Liisa Ahtila, London–New York 2013
Bal, M., Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych. Krótki przewodnik, tłum. M. Bucholc, Warszawa 2012
Belting, H,., Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, tłum. M. Bryl, Kraków 2007
Bergson, H., Ewolucja twórcza, tłum. F. Znaniecki, Kraków 2004
Bergson, H., Materia i pamięć, tłum. R.J. Weksler-Waszkinel, Kraków 2006
Bergson, H., Time and Free Will: An Essay on the Immediate Data of Consciousness, tłum. F.L. Pogson, New York 1960 [1889]
Betancourt, M., Motion Perception in Movies and Painting: Towards a New Kinetic Art, „Ctheory” 2002, czasopismo internetowe: <https://journals.uvic.ca/index.php/ctheory/article/view/14573> [dostęp: 10 lipca 2020].
de Biasi, P.-M., Gustave Flaubert. Une manière spéciale de vivre, Paris 2009
Bjerke, Ø.S., Style and Technique as Strategic Devices Used by „the Middle Generation” 1882–86, w: Munch Becoming „Munch”: Artistic Strategies 1880–1892, red. I. Ydstie, M.B. Guleng, Oslo 2008,
Bruno, G., The Poetry of the Imaginary, w: Munch, Milan 1986
Brutejg, M., Unpainted Drawings, w: Munch Becoming ‘Munch’: Artistic Strategies 1880–1892, red. I. Ydstie, M.B. Guleng, Oslo 2008
Buck-Morss, S., The Cinema as Prosthesis of Perception, w: The Senses Still: Perception and Memory as Material Culture in Modernity, red. C.N. Seremetakis, Chicago 1993, s. 45–62
Butler, J. Excitable Speech: A Politics of the Performative, New York 1997
Butler, J., Bodies that Matter: On the Discursive Limits of ‘Sex’, New York 1993
Chéroux, C., Depth of Field, w: Edvard Munch: The Modern Eye, red. A. Lampe, C. Chéroux, London 2012.
Clarke, J. A., Originality and Repetition in Edvard Munch’s The Sick Child, w: Edvard Munch: An Anthology, red. E. Mørstad Oslo 2006
Culler, J., The Performative, w: idem, The Literary in Theory, Stanford, CA, 2007, s. 137–165
Damisch, H., Teoria /obłoku/. W stronę historii malarstwa, tłum. P. Tarasiewicz, Gdańsk 2011 [1972]
Damisch, H., The Origin of Perspective, tłum. J. Goodman, Cambridge MA 1994
Davoine, F., Mother Folly: A Tale, tłum. J.W. Miller, Stanford 2014
Deleuze, G., Bergsonizm, tłum. P. Mrówczyński, Warszawa 1999
Deleuze, G., Kino. 1. Obraz-ruch, 2. Obraz-czas, tłum. J. Margański, Gdańsk 2009
Deleuze, G., The Brain is the Screen. An Interview with Gilles Deleuze, w: The Brain is the Screen. Gilles Deleuze and the Philosophy of Cinema, red. G. Flaxman, Minneapolis-London 2000]
Derrida, J., Prawda w malarstwie, tłum. M. Kwietniewska, Gdańsk 2003
Derrida, J., Signature, Event, Context, w: idem, Limited Inc., tłum. S. Weber, Evanston, IL, 1988
de Duve, T.„Ah! Manet….“ Comment Manet a-t-il construit Un bar aux Folies-Bergère?, w: M. Foucault, La peinture La peinture de Manet, suivi de Michel Foucault, un regard, red. M. Saison, Paris 2004
Edvard Munch: The Frieze of Life, London 1992 [1984]
Eggum, A., Edvard Munch: Paintings, Sketches, and Studies, trans. R. Christophersen, Oslo 1984
Eisenstein, S., Film Form. Essays in Film Theory, tłum. J. Leyda, New York–London 1977
Eisenstein, S., Montage is Conflict, w: The Cinematic, red. D. Campany, Cambridge MA 2007, s. 30-32
Eisenstein, S., Through Theatre to Cinema, w: Film Form, red. i tłum. J. Leyda, New York–London 1998 [1949], s. 3–17
Fantasia of Color in Early Cinema, red. G. Fossati, Amsterdam 2015
Flaubert G., Madame Bovary, vol. 1 des Oeuvres completes des Gustave Flaubert, Tome 1. Edition nouvelle etablie, d’apres les manuscrits inédits de Flaubert, par la Société des Études littéraires françaises, contenant les scénarios et plans des divers romans, la collection complète des Carnets, les notes et documents de Flaubert, avec les notices historiques etc critiques, et illustres d’images contemporaines, Paris 1971 [1857]
Flaubert, G., Madame Bovary, tłum. A. Micińska, Warszawa 1976
Forssman, E., Menschen auf der Strasse: ein Bildthema bei Edvard Munch, w: Studier I konstvqetenskap, red. B. Linde, Stockholm 1985, s. 55–65
Foucault, M., Dits et Ecrits, vol. I, Paris 1994
Foucault, M., La peinture de Manet, suivi de Michel Foucault, un regard, red. M. Saison, Paris 2004
Fried, M., Flaubert’s ‘Gueuloir’: On Madame Bovary and ‘Salammbô, New Haven-London 2012
Friedberg, A., The Virtual Window. From Alberti to Microsoft, Cambridge, MA, 2006
González, F., La scène originaire de Madame Bovary, avant-propos de Charles Grivel, Oviedo 1999
Gustave Flaubert. Mémoire de la critique, red. D. Philippot, Paris 2006
Happala, L., A Divided Sentence, a Split Viewer: Observations on Distal Sensuousness in Eija-Liisa Ahtila’s Moving Image Installations, w: Eija-Liisa Ahtila: Parallel Worlds, red. L. Esssling, Stockholm 2012
Heller, R., Munch: His Life and Work, Chicago–London 1984
Hernández Navarro, M.Á, Materializar el pasado. El artysta como historiador (benjaminiano), Murcia 2012
Hernández Navarro, M.Á., Retorcer el tiempo: Fernando Bryce y el arte de Historia, „Espacio, Tiempo y Forma” 2016, 4, s. 45–70
Hesselberth, P., Cinematic Chronotopes: Here, Now, Me, London 2014
Kassay, A.-M., A. Lütgens, Die Arbeiterbilder Edvard Munchs, „Tendenzen” 1978, 19
Krauss, R., Video: the Aesthetics of Narcissism, „October” 1976, 1, s. 50–64
Marrati, P., Gilles Deleuze: Cinema and Philosophy, tłum. A. Hartz, Baltimore 2008
Messel, N., Edvard Munch and His Critics in the 1880s, w: Ydstie, Munch Becoming ‘Munch’,
Mitchell, W. J. T., Wartość dodatkowa obrazów, w: idem, Czego chcą obrazy? Pragnienia przedstawień, życie i miłości obrazów, tłum. Ł. Zaremba, Warszawa 2013, s. 115–116
Mouffe, Ch., Polityczność, tłum. J. Erbel, Warszawa 2008
Pratt, M.-L., Imperial Eyes: Travel Writing and Transculturation, London 1992
The Cinematic, red. D. Campany, Cambridge MA 2007
Thinking in Film: Eija-Liisa Ahtila in Conversation with Chrissie Iles, „Parkett” 2003, 68, s. 58–64
Verhoeff, N., Surface Explorations: 3D Moving Images as Cartographies of Time, „Espacio, Tiempo y Forma” 2016, 4, s. 39–58
Wittgenstein, L., Tractatus Logico-Philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa 2001
Woll, G., I Wonder Whether Art Will Again Belong to Everyone?, w: Edvard Munch: The Soul of Work. A Joint Nordic Exhibition, red. Å.T. Halvorsen, A.-L. Walsted, E. Haatvedt, Oslo 1996
Woll, G., Now It is the Time of the Workers, w: Edvard Munch: Monumental Projects, 1909–1930, Lillehammer 1993
Ydstie, I., Painting is what the brain perceives through the filter of the eye, w: Edvard Munch: The Modern Eye, red. A. Lampe, C. Cheroux, London 2012
Licencja
Prawo autorskie regulowane jest oświadczeniem autora przygotowanym przez Wydawnictwo Naukowe UAM a od nr XXVIII także umową licencyjną na publikację online zawartą pomiędzy Autorem i Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza. Autorzy ponoszą odpowiedzialność za oryginalność zamieszczanego materiału tekstowego oraz regulację praw autorskich dotyczących materiałów ilustracyjnych. W przypadku, gdy materiały pochodzą od redakcji – odpowiedzialność ponosi redakcja czasopisma.
Ten utwór dostepny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.