Treść głównego artykułu
Abstrakt
Among the historical information on the development of education and upbringing in Poland, it is the school sources that have cognitive value. The school sources include chronicles, official documents, photographs, interviews, school diaries, school newspapers, school equipment, and exhibits in school memorial rooms. Since the school sources have been present as long as the schools themselves, they provide the most accurate information about the activities of schools. Usually, the school documentation duty was imposed by the school authorities, which developed appropriate regulations, and with time the systems for protection of school resources were also implemented. The school authorities also designed detailed guidelines for the preparation of, inter alia, school chronicles, and encouraged employees to write them. The interest in school documentation especially grew in the Second Republic of Poland, which resulted from the process of rebuilding the administrative structures of the Polish state. All documents were subject to an assessment by the School Inspector. The process of creating school documentation was accompanied by initiatives to store and protect it. Pedagogues started to create school museums, where the school documents were to be kept. School sources meet the criteria of historical sources. However, it is difficult to suggest a uniform typology of school sources, as it depends on the definition of the source. School source materials of invaluable cognitive value and a rich iconographic base might be the basis for research in history, education science, ethnology, sociology and anthropology. Despite their cognitive value, the school sources are currently not protected by law and may become dispersed and irreversibly lost.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Referencje
- Dokumenty archiwalne
- Dekret Naczelnika Państwa z 17 lutego 1919 1. 147 Nr. 14 Dz. P.
- Tymczasowe przepisy o szkołach elementarnych nr 1 Dz. Rozp. Dep. WRiOP Tymczasowej Rady Stanu z 1917 r.. § 146 Regulaminu szkolnego z r. 1909, Regulamin szkolny śląski i pruski ???
- Regulamin dla kierowników szkół powszechnych z dn. 25 czerwca 1923 r. Dz. Urz. 13 (114)
- Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2011 r.
- Nr 123, poz.698 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 16 września 2002 r.
- Opracowania
- B.a., Puławskie Muzeum Oświatowe, ,,Głos Nauczycielski” 1994, nr 11.
- Banks M., Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Warszawa 2009.
- Czartoryska U., Fotografia – mowa ludzka. Perspektywy teoretyczne, Gdańsk 2005.
- Chorąży E., Konieczka-Śliwińska D., Roszak S., Edukacja historyczna w szkole, Warszawa 2008.
- Donten B., Kompetencje kierownika szkoły, Krasnystaw 1928.
- Głowacka A., Z dziejów polskiego muzeum szkolnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu” 1966, nr 6/61, s. 2–7.
- Grześ B., Muzeum Oświaty i wychowania, ,,Głos Nauczycielski” 1979, nr 52.
- Handelsman M., Historyka, Warszawa 1928, s. 44.
- Hełczyński J., Pisanie regulaminów Protokołów Kroniki Szkolnej. Praca wewnętrzna organizacji uczniowskich, Lwów 1938.
- Horbowski A., Kiedy powstanie muzeum oświaty dorosłych, ,,Oświata Dorosłych” 1982, nr 6.
- Kersten K., Relacja jako typ źródła historycznego, Warszawa 1968.
- Klebanowski S., Obowiązki i rola kierownika szkoły, Warszawa 1930.
- Kvale S., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2010.
- Konkurs na wspomnienia ze szkoły ludowej, ,,Dziennik Urzędowy Okręgu Szkolnego Poznańskiego”, nr 3 z 1922.
- Labuda G. Próba nowej systematyki i nowej interpretacji źródeł historycznych, „Studia Źródłoznawcze”, t. I, Warszawa 1957.
- Lalek D., Ostaszewska A., Źródła do badań biograficznych. Listy, dzienniki, pamiętniki, blogi, materiały wizualne, Warszawa 2016.
- Laskowski W.S., O kronice szkolnej, Sandomierz 1926.
- Lelewel J., Dzieła, t. II (1836–1841), Kraków 1949.
- Lewicki W., Zaklika Z., Kancelaria szkolna czyli instrukcja do prowadzenia kancelarii szkolnej, Lwów 1930.
- Maternicki J., Majorek C., Suchoński A., Dydaktyka historii, Warszawa 1993.
- Olechnicki K., Teoria, praktyka, sztuka eseju fotograficznego, w: Obrazy w działaniu. Studia z socjologii i antropologii obrazu, red. K. Olechnicki, Toruń 2003, s. 13–37.
- Orysiak S., Otworzyć Muzeum Oświaty. Zainteresowali się Bułgarzy, ,,Głos Nauczycielski” 1980, nr 1.
- Piejko M., Skarby pamięci. Socjologiczna analiza fotografii rodzinnej, ,,Przegląd Socjologii Jakościowej” t. 4, nr 3 z 2008 r., s. 4–49.
- Pluta W., Ocalić od zapomnienia, ,,Głos Nauczycielski” 1979, nr 50.
- Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszowy, Wrocław 1984.
- Podgórski W.J., Wołanie o muzeum, „Głos Nauczycielski” 1987, nr 24, s. 6.
- Rapley T., Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, Warszawa 2010.
- Rell J., Utworzyć muzeum oświaty i wychowania, ,,Głos Nauczycielski” 1979, nr 45.
- Sprawozdanie komisyi urządzającej Polskie Muzeum Szkolne za czas do końca kwietnia 1904 roku, „Muzeum…” 1904, R. 20, z. 5,. s. 20–21.
- Szkolna gazetka ścienna, w: Czasopisma dziecięce ZNP, z praktyki szkolnej 1938.
- Tłuczek P., Kancelarja publicznej szkoły powszechnej, Warszawa 1928.
- Topolski J., Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983.
- Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1984.
- Topolski J., Wprowadzenie do historii, Poznań 2001.
- Sikora S., Fotografia. Między dokumentem a symbolem, Warszawa 2004.
- Stiegler B., Obrazy fotografii. Album metafor fotograficznych, Kraków 2009.
- Swieżawski S., Zagadnienie historii filozofii, Warszawa 2005.
- Zarębski E., Organizacja biurowa, t. I, Warszawa 1915.
Referencje
Dokumenty archiwalne
Dekret Naczelnika Państwa z 17 lutego 1919 1. 147 Nr. 14 Dz. P.
Tymczasowe przepisy o szkołach elementarnych nr 1 Dz. Rozp. Dep. WRiOP Tymczasowej Rady Stanu z 1917 r.. § 146 Regulaminu szkolnego z r. 1909, Regulamin szkolny śląski i pruski ???
Regulamin dla kierowników szkół powszechnych z dn. 25 czerwca 1923 r. Dz. Urz. 13 (114)
Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2011 r.
Nr 123, poz.698 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 16 września 2002 r.
Opracowania
B.a., Puławskie Muzeum Oświatowe, ,,Głos Nauczycielski” 1994, nr 11.
Banks M., Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Warszawa 2009.
Czartoryska U., Fotografia – mowa ludzka. Perspektywy teoretyczne, Gdańsk 2005.
Chorąży E., Konieczka-Śliwińska D., Roszak S., Edukacja historyczna w szkole, Warszawa 2008.
Donten B., Kompetencje kierownika szkoły, Krasnystaw 1928.
Głowacka A., Z dziejów polskiego muzeum szkolnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu” 1966, nr 6/61, s. 2–7.
Grześ B., Muzeum Oświaty i wychowania, ,,Głos Nauczycielski” 1979, nr 52.
Handelsman M., Historyka, Warszawa 1928, s. 44.
Hełczyński J., Pisanie regulaminów Protokołów Kroniki Szkolnej. Praca wewnętrzna organizacji uczniowskich, Lwów 1938.
Horbowski A., Kiedy powstanie muzeum oświaty dorosłych, ,,Oświata Dorosłych” 1982, nr 6.
Kersten K., Relacja jako typ źródła historycznego, Warszawa 1968.
Klebanowski S., Obowiązki i rola kierownika szkoły, Warszawa 1930.
Kvale S., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2010.
Konkurs na wspomnienia ze szkoły ludowej, ,,Dziennik Urzędowy Okręgu Szkolnego Poznańskiego”, nr 3 z 1922.
Labuda G. Próba nowej systematyki i nowej interpretacji źródeł historycznych, „Studia Źródłoznawcze”, t. I, Warszawa 1957.
Lalek D., Ostaszewska A., Źródła do badań biograficznych. Listy, dzienniki, pamiętniki, blogi, materiały wizualne, Warszawa 2016.
Laskowski W.S., O kronice szkolnej, Sandomierz 1926.
Lelewel J., Dzieła, t. II (1836–1841), Kraków 1949.
Lewicki W., Zaklika Z., Kancelaria szkolna czyli instrukcja do prowadzenia kancelarii szkolnej, Lwów 1930.
Maternicki J., Majorek C., Suchoński A., Dydaktyka historii, Warszawa 1993.
Olechnicki K., Teoria, praktyka, sztuka eseju fotograficznego, w: Obrazy w działaniu. Studia z socjologii i antropologii obrazu, red. K. Olechnicki, Toruń 2003, s. 13–37.
Orysiak S., Otworzyć Muzeum Oświaty. Zainteresowali się Bułgarzy, ,,Głos Nauczycielski” 1980, nr 1.
Piejko M., Skarby pamięci. Socjologiczna analiza fotografii rodzinnej, ,,Przegląd Socjologii Jakościowej” t. 4, nr 3 z 2008 r., s. 4–49.
Pluta W., Ocalić od zapomnienia, ,,Głos Nauczycielski” 1979, nr 50.
Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszowy, Wrocław 1984.
Podgórski W.J., Wołanie o muzeum, „Głos Nauczycielski” 1987, nr 24, s. 6.
Rapley T., Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, Warszawa 2010.
Rell J., Utworzyć muzeum oświaty i wychowania, ,,Głos Nauczycielski” 1979, nr 45.
Sprawozdanie komisyi urządzającej Polskie Muzeum Szkolne za czas do końca kwietnia 1904 roku, „Muzeum…” 1904, R. 20, z. 5,. s. 20–21.
Szkolna gazetka ścienna, w: Czasopisma dziecięce ZNP, z praktyki szkolnej 1938.
Tłuczek P., Kancelarja publicznej szkoły powszechnej, Warszawa 1928.
Topolski J., Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983.
Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1984.
Topolski J., Wprowadzenie do historii, Poznań 2001.
Sikora S., Fotografia. Między dokumentem a symbolem, Warszawa 2004.
Stiegler B., Obrazy fotografii. Album metafor fotograficznych, Kraków 2009.
Swieżawski S., Zagadnienie historii filozofii, Warszawa 2005.
Zarębski E., Organizacja biurowa, t. I, Warszawa 1915.