Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
This article presents the beginnings of vocational counselling for school-attending adolescents in Poland. Vocational counselling developed in Poland in the Interwar period as a sub-discipline of applied psychology. The Jewish minority largely contributed to the development of this movement with Lvov at centre of it. Jews established a vocational counselling and psycho-technical institutes, putting the emphasis on school-attending adolescents and apprentices in craft companies, as well as developing new tools for psycho-technical measurements. Zionism was one of the reasons for the development of Jewish vocational counselling for young people. Zionists believed that young Jews should acquire a profession that would allow Jewish settlement in Palestine. This article also presents Zofia Lipszyc, Adolf Berman, Lea Fejgin-Gartensteyg, Jakub Kessler and Józef Weinbaum, unknown Jewish psychologists and psychotechcians.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Referencje
- Bańka A., Trzeciak W., Rozwój myśli i profesjonalizacji poradnictwa zawodowego. Tropy, dokonania, perspektywy, Poznań–Katowice–Warszawa 2017.
- Błońska W., Biegeleisen-Żelazowski Bronisław, w: Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992.
- Blausteinowa E., Środowisko wychowawcze dziecka żydowskiego, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 10–11.
- Bł. P. Dr. Lea Fejgin-Gartensteygowa, „Przegląd Społeczny” 1929, nr 4.
- Budkiewicz J., Kączkowska J., Z dziejów psychologii stosowanej w Polsce, Warszawa 1987.
- Claparède É., Poradnictwo zawodowe. Zadania i metody, wyd. 2, tłum. M. Sokal, Warszawa 1936/1937.
- Daub E., Franziska Baumgarten: Eine Frau zwischen akademischer und praktischer Psychologie (Beiträge zur Geschichte der Psychologie), Frankfurt a. M. 1996.
- „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego” 1932, nr 2.
- Feldman W.M., M.B.,. Lond B.S, The Jewish child. Its history, folklore, biology and sociology, with introduction by sir J. Crichton-Browne, London 1917.
- Fejgin L., Lubelska Pracownia Psychotechniczna. Sprawozdanie z dotychczasowej działalności, „Psychotechnika” 1928, nr 5.
- Fejgin L., O kryteriach oceny metod badań psychotechnicznych. Referat ukraińskiego instytutu pracy (Charków), zamieszczony w sprawozdaniu z pierwszego ogólnorosyjskiego zjazdu poświęconego psychologii pracy i poradnictwa zawodowego (Moskwa 29 maja – 3 czerwca 1927 r.), „Psychotechnika” 1928, nr 5.
- Fejgin-Gartensteygowa L., Zwiększenie wydajności pracy szkolnej, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 4.
- Feygin-Gartensteyg L., Psychotechnika, jej cele i metody, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 6.
- Feygin-Gartensteyg L., Rola psychologa w szkole, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 9.
- Grellerówna D., Wychowanie dziecka żydowskiego w małym miasteczku na wschodnich kresach Polski (Mielnica nad Dniestrem), w: Wychowanie w środowisku małomiasteczkowym, oprac. S. Kursa, T. Pisarski, D. Grellerówna, red. Z. Mysłakowski, Lwów–Warszawa 1934.
- Gutman L., Kilka uwag o psychice młodzieży żydowskiej, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 7–8.
- Kessler J., Sprawozdanie z działu psychotechnicznego Poradni Zawodowej dla Młodzieży Żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1931, nr 12.
- Kessler J., Sprawozdanie z działu psychotechnicznego Poradni Zawodowej dla Młodzieży Żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 3.
- Kessler J., Z pracowni psychotechnicznej, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 12.
- Kohn J., Sprawozdanie Centralnego Komitetu Opieki nad Żydowskimi Sierotami we Lwowie za lata 1929/1931, „Przegląd Społeczny” 1932, nr 4–5.
- Kozłowska M., Poradnictwo zawodowe w szkołach w okresie dwudziestolecia międzywojennego, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2014, nr 4.
- Krótki zarys działalności Związku Towarzystw Opieki nad Sierotami Żydowskimi w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1928.
- Książki i broszury, „Psychotechnika” 1933, nr 2.
- Lilientalowa R., Dziecko żydowskie, wyd. 2, Warszawa 2008.
- Łapot M., Religia mojżeszowa w szkolnictwie publicznym we Lwowie w dobie autonomii galicyjskiej (1867–1918), Częstochowa 2019.
- Łapot M., Szkolnictwo żydowskie we Lwowie (1772–1939), Częstochowa 2016.
- Łapot M., Z dziejów opieki nad żydowskim dzieckiem sierocym we Lwowie (1772–1939), Gliwice 2011.
- NA [Natalia Aleksiun], Berman Adolf, w: Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 1, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
- NA [Natalia Aleksiun], Joint, w: Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 1, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
- NA [Natalia Aleksiun], Żydowskie Towarzystwo Kolonizacyjne, [w:] Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 2, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
- NA [Natalia Aleksiun], ORT, w: Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 2, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
- Poradnia Zawodowa Patronatu nad Młodzieżą Rękodzielniczą we Lwowie, Lwów 1928.
- Rzepa T., Dobroczyński B., Historia polskiej myśli psychologicznej. Gałązki z drzewa Psyche,
- Warszawa 2009.
- Schächner L., W sprawie poradnictwa zawodowego, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 4.
- Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992.
- Stachowski R., Baumgarten-Tramer Franciszka, w: Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992.
- Tomaszewski J., Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1990.
- Vogel D., Dobór zawodu, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 4.
- Weinbaum J., O czem młodzież powinna wiedzieć przy wyborze zawodu: przewodnik dla młodzieży, rodziców i opiekunów, Lwów 1933.
- Weinbaum J., Poradnia zawodowa dla młodzieży żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1930, nr 11.
- Weinbaum J., Rok pracy poradni zawodowej dla młodzieży żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1931, nr 12.
- Weinbaum J., Szkoła a poradnictwo zawodowe, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 5.
Referencje
Bańka A., Trzeciak W., Rozwój myśli i profesjonalizacji poradnictwa zawodowego. Tropy, dokonania, perspektywy, Poznań–Katowice–Warszawa 2017.
Błońska W., Biegeleisen-Żelazowski Bronisław, w: Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992.
Blausteinowa E., Środowisko wychowawcze dziecka żydowskiego, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 10–11.
Bł. P. Dr. Lea Fejgin-Gartensteygowa, „Przegląd Społeczny” 1929, nr 4.
Budkiewicz J., Kączkowska J., Z dziejów psychologii stosowanej w Polsce, Warszawa 1987.
Claparède É., Poradnictwo zawodowe. Zadania i metody, wyd. 2, tłum. M. Sokal, Warszawa 1936/1937.
Daub E., Franziska Baumgarten: Eine Frau zwischen akademischer und praktischer Psychologie (Beiträge zur Geschichte der Psychologie), Frankfurt a. M. 1996.
„Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego” 1932, nr 2.
Feldman W.M., M.B.,. Lond B.S, The Jewish child. Its history, folklore, biology and sociology, with introduction by sir J. Crichton-Browne, London 1917.
Fejgin L., Lubelska Pracownia Psychotechniczna. Sprawozdanie z dotychczasowej działalności, „Psychotechnika” 1928, nr 5.
Fejgin L., O kryteriach oceny metod badań psychotechnicznych. Referat ukraińskiego instytutu pracy (Charków), zamieszczony w sprawozdaniu z pierwszego ogólnorosyjskiego zjazdu poświęconego psychologii pracy i poradnictwa zawodowego (Moskwa 29 maja – 3 czerwca 1927 r.), „Psychotechnika” 1928, nr 5.
Fejgin-Gartensteygowa L., Zwiększenie wydajności pracy szkolnej, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 4.
Feygin-Gartensteyg L., Psychotechnika, jej cele i metody, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 6.
Feygin-Gartensteyg L., Rola psychologa w szkole, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 9.
Grellerówna D., Wychowanie dziecka żydowskiego w małym miasteczku na wschodnich kresach Polski (Mielnica nad Dniestrem), w: Wychowanie w środowisku małomiasteczkowym, oprac. S. Kursa, T. Pisarski, D. Grellerówna, red. Z. Mysłakowski, Lwów–Warszawa 1934.
Gutman L., Kilka uwag o psychice młodzieży żydowskiej, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 7–8.
Kessler J., Sprawozdanie z działu psychotechnicznego Poradni Zawodowej dla Młodzieży Żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1931, nr 12.
Kessler J., Sprawozdanie z działu psychotechnicznego Poradni Zawodowej dla Młodzieży Żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 3.
Kessler J., Z pracowni psychotechnicznej, „Przegląd Społeczny” 1934, nr 12.
Kohn J., Sprawozdanie Centralnego Komitetu Opieki nad Żydowskimi Sierotami we Lwowie za lata 1929/1931, „Przegląd Społeczny” 1932, nr 4–5.
Kozłowska M., Poradnictwo zawodowe w szkołach w okresie dwudziestolecia międzywojennego, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2014, nr 4.
Krótki zarys działalności Związku Towarzystw Opieki nad Sierotami Żydowskimi w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1928.
Książki i broszury, „Psychotechnika” 1933, nr 2.
Lilientalowa R., Dziecko żydowskie, wyd. 2, Warszawa 2008.
Łapot M., Religia mojżeszowa w szkolnictwie publicznym we Lwowie w dobie autonomii galicyjskiej (1867–1918), Częstochowa 2019.
Łapot M., Szkolnictwo żydowskie we Lwowie (1772–1939), Częstochowa 2016.
Łapot M., Z dziejów opieki nad żydowskim dzieckiem sierocym we Lwowie (1772–1939), Gliwice 2011.
NA [Natalia Aleksiun], Berman Adolf, w: Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 1, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
NA [Natalia Aleksiun], Joint, w: Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 1, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
NA [Natalia Aleksiun], Żydowskie Towarzystwo Kolonizacyjne, [w:] Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 2, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
NA [Natalia Aleksiun], ORT, w: Polski słownik judaistyczny. Dzieje. Kultura. Religia. Ludzie, t. 2, oprac. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003.
Poradnia Zawodowa Patronatu nad Młodzieżą Rękodzielniczą we Lwowie, Lwów 1928.
Rzepa T., Dobroczyński B., Historia polskiej myśli psychologicznej. Gałązki z drzewa Psyche,
Warszawa 2009.
Schächner L., W sprawie poradnictwa zawodowego, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 4.
Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992.
Stachowski R., Baumgarten-Tramer Franciszka, w: Słownik psychologów polskich, red. E. Kosnarewicz, T. Rzepa, R. Stachowski, Poznań 1992.
Tomaszewski J., Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1990.
Vogel D., Dobór zawodu, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 4.
Weinbaum J., O czem młodzież powinna wiedzieć przy wyborze zawodu: przewodnik dla młodzieży, rodziców i opiekunów, Lwów 1933.
Weinbaum J., Poradnia zawodowa dla młodzieży żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1930, nr 11.
Weinbaum J., Rok pracy poradni zawodowej dla młodzieży żydowskiej we Lwowie, „Przegląd Społeczny” 1931, nr 12.
Weinbaum J., Szkoła a poradnictwo zawodowe, „Przegląd Społeczny” 1928, nr 5.