Treść głównego artykułu

Abstrakt

The article presents cultural factors contributing to hegemonic masculinity in the Polish community of West Prussia in the mid-19th century. Starting from the perspective of social constructionism, Raewyn Connell’s theory of hegemonic masculinity was used in the research process to reveal the dominant discourse of masculinity in the studied milieu. The source base for the research was the Polish journalism of the region in question (predominantly the local press), mainly from the late 1840s and 1850s, less frequently from later periods. The contextual analysis of the research material made it possible to identify five basic, cultural determinants cultivating hegemonic masculinity in the Polish community of West Prussia in the period studied, analysed in detail (in separate parts) in the present article. These determinants include: the dominant narrative on the role of the male in the family, the position of the male in social structure, the role of the insurrectionary and organic work ethos, the influence of professed faith, including the views proclaimed by Catholic moralists, and the resulting beliefs about male sexuality. The research has shown the significant influence of Catholic ethics and national ideas derived from the nobility on the creation of a hegemonic image of masculinity in the Polish community of the studied region. This discourse was explicitly conservative and essentialist in nature. It also played an important role in maintaining and developing Polish identity in the absence of the Polish statehood.

Słowa kluczowe

masculinity constructing identity socialization Polish environment West Prussia masculinity constructing identity socialization Polish environment West Prussia

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Śpica , P. (2023). Cultural Conditions of Constructing Hegemonic Masculinity in the Polish Environment of West Prussia in the in the Mid-19th Century. Biuletyn Historii Wychowania, 46, 23–39. https://doi.org/10.14746/bhw.2022.46.2

Referencje

  1. Berger P.L., Luckmann T., The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge, Penguin Books, London 1991.
  2. Bołdyrew A., Kara i strach w wychowaniu dzieci w polskich rodzinach w XIX w. [Punishment and fear in the upbringing of children in Polish families in the 19th century], “Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” [Abused child. Theory, Research, Practice] 2009, 3, p. 32–39.
  3. Borzyszkowski J., Inteligencja polska w Prusach Zachodnich 1848–1920 [Polish intelligentsia in West Prussia 1848–1920], Gdańsk 1986.
  4. Borzyszkowski J., Rodowód społeczny duchowieństwa diecezji chełmińskiej drugiej połowy XIX w. [Social origins of the clergy of the Chełmno diocese in the second half of the 19th century], in: Inteligencja polska XIX i XX w. [Polish intelligentsia of the 19th and 20th centuries], ed. R. Czepulis-Rastenis, Warszawa 1981.
  5. Buzek J., Historya polityki narodowościowej rządu pruskiego wobec Polaków: od traktatów wiedeńskich do ustaw wyjątkowych z roku 1908 [History of the national policy of the Prussian Government towards Poles: from the Vienna Treaties to the Emergency Laws of 1908], Lwów – Warszawa 1909.
  6. Chmielewska A., Ojcostwo i rola ojca [Fatherhood and the role of the father], „Rodzina i Szkoła” 1959, 4, p. 2–13.
  7. Connell R.W., A Whole New World: Remaking Masculinity in the Context of the Environmental Movement, “Gender and Society” 1990, 4, p. 252–278.
  8. Connell R.W., Messerschmidt J.W., Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept, “Gender and Society” 2005, 6, p. 829–859.
  9. Dawniej a teraz [In the past and now], „Pielgrzym” [Pilgrim], 37, (12.09.1872), p. 6. Flandrin J.L., Historia rodziny [The History of the Family], Warszawa 1998.
  10. Gąsowski T., Konsekwencje powstań narodowych w XIX wieku dla polskiej tożsamości narodowej [Consequences of national uprisings in the 19th century for Polish national identity], in: Polska czyli… Idee wspólnoty politycznej i tożsamości narodowej w polskiej tradycji intelektualnej [Poland or... Idea of political community and national identity in Polish intellectual tradition], ed. A. Rzegocki, Kraków 2011.
  11. Jeden z obrazków dla pijaków [Image for the drunkards], „Nadwiślanin” [Vistula Pomeranian], 43 (5.06.1855), p. 3-4.
  12. Kilka słów o związku małżeńskim [A few words on marriage], “Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 26 (26.12.1849), p. 279–283.
  13. Kimmel M., Aronson A., Introduction, in: Men and Masculinities A Social, Cultural, and Historical Encyclopedia, vol 1: A-J, by M. Kimmel, A. Aronson, Santa Barbara – Denver – Oxford 2004 .
  14. Kłosiński K., De(re)konstrukcja męskości [De(re)construction of masculinity], “Teksty drugie” [Second texts] 2015, 2, p. 11–29.
  15. Łukasiewicz D., Mentalność pruska, mieszczańska, protestancka czy kapitalistyczna? Prusy 1806– 1871 [Prussian, bourgeois, Protestant or capitalist mentality? Prussia 1806–1871], „Przegląd Zachodni” 2014, 2, p. 91–119.
  16. Mały ustęp z czynów bohaterskich hetmana Stefana Czarnieckiego [Short excerpt from the heroic deeds of Hetman Stefan Czarnecki], “Biedaczek” [Poor guy], 17 (25.04.1850), p. 1–3.
  17. Niewęgłowska A., Średnie szkolnictwo żeńskie w Prusach Zachodnich w latach 1815–1914 [Female secondary education in West Prussia 1815–1914], „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 2014, 3, p. 1–306.
  18. O drogości a raczej o trudności wyżywienia i przyczynie nędzy pospólstwa [On the difficulty of alimentation and the cause of the misery of common people], „Nadwiślanin” [Vistula Pomeranian], 76 (28.06.1855), p. 3–4.
  19. O narodowości [On nationality], „Gospodarz” [Farmer], 7 (13.11.1850), p. 1.
  20. O nieczystości [On impurity], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 19 (7.11.1849), p. 183–191.
  21. O niewstrzemięźliwości w piciu gorących napojów [On the lack of abstinence in drinking hot beverages], “Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 23 (5.06.1850), p. 189–196.
  22. O niewstrzemięźliwości w piciu gorących napojów [On the lack of abstinence in drinking hot beverages], “Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 24 (12.06.1850), p. 201–210.
  23. O niewstrzemięźliwości w piciu gorących napojów [On the lack of abstinence in drinking hot beverages], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 25 (19.06.1850), p. 213–221.
  24. O potrzebie zaprowadzenia towarzystwa wstrzemięźliwości i połączenia onegoż z bractwami religijnemi [On the need to introduce the abstinence society and combine it with religious confraternities], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 11 (13.03.1850), p. 94–96.
  25. O rozrzutności [On profligacy], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 18 (31.10.1849), s. 167–172.
  26. O wychowaniu [On education], Gospodarz [Farmer], 4 (23.10.1850), p. 1.
  27. O wykształceniu publicznem i domowem ze względu na Prusy Zachodnie [On public and home education in the context of West Prussia], „Nadwiślanin” [Vistula Pomeranian], 8 (19.02.1851), s. 1–3.
  28. Obyczaje [Customs], „Nadwiślanin” [Vistula Pomeranian], 91 (25.11.1853), p. 1–2.
  29. Obyczaje [Customs], „Nadwiślanin” [Vistula Pomeranian], 92 (29.11.1853), p. 1–2.
  30. Oszczędność [Austerity], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 15 (10.10.1849), s. 141–145.
  31. Parę słów o uczeniu dziejów ojczystych jako środku zachowania narodowości [A few words on teaching the history of homeland as a means of preserving nationality], „Nadwiślanin” [Vistula Pomeranian], 8 (24.03.1852), p. 1–2.
  32. Próbki owoców nowomodnej wolności, postępu i oświaty [Samples of the fruits of new-fashioned freedom, progress and education], “Pielgrzym” [Pilgrim], 41 (12.10.1871), p. 2–5.
  33. Próbki owoców nowomodnej wolności, postępu i oświaty [Samples of the fruits of new-fashioned freedom, progress and education], “Pielgrzym” [Pilgrim], 42 (19.10.1871), p. 3–5.
  34. Próbki owoców nowomodnej wolności, postępu i oświaty [Samples of the fruits of new-fashioned freedom, progress and education], “Pielgrzym” [Pilgrim], 43 (26.10.1871), p. 4-6.
  35. Romanow A., Obraz demograficzny miasta [Demographic picture of the city], in: Historia Gdańska [History of Gdańsk], vol. 4, part 1: 1815–1920, ed. E. Cieślak, Sopot 1998.
  36. Skoczylas Ł., Hegemoniczna męskość i dydwidenda patriarchatu. O społecznej teorii płci kul- turowej Raewyn Connell [Hegemonic masculinity and the dividend of patriarchy. On Raewyn Connell’s social theory of cultural gender], “Refleksje” [Reflections] 2011, 4, p. 11–18.
  37. Stan opłakania godny pijanicy, przez niego samego skreślony [Deplorable state worthy of a drunk- ard and described by himself], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno Diocese], 24 (12.12.1849), p. 259–262.
  38. Szymański R., Statystyka ludności polskiej w zaborze pruskim [The statistics of the Polish popula- tion in the Prussian partition], Poznań 1874.
  39. Śpica P., Przemiany autorytetu ojca w rodzinie polskiej w XX wieku. Interpretacja z perspektywy historyczno-pedagogicznej [Transformations of the father’s authority in the Polish family in the 20th century. Interpretation from the historical-pedagogical perspective], “Wychowanie w Rodzinie. Family upbringing” 2014, 2, p. 329–349.
  40. Śpica P., Relacje małżeńskie, seksualność i wychowanie do życia w rodzinie w połowie XIX wieku w świetle wydawanego w Prusach Zachodnich “Katolika Dyecezyi Chełmińskiej” [Marital relations, sexuality and education for family life in the mid-19th century in the light of ‘Katolik Dyecezyi Chełmińskiej’ published in West Prussia], in: Rodzina i dziecko w zmieniającym sięświecie: perspektywa historyczna i pedagogiczna [Family and child in a changing world: his- torical and pedagogical perspectives], eds K. Jakubiak, R. Grzybowski, Toruń 2020.
  41. Tennstädt . Über das Landschulwesen in Westpreussen, “Preussische Provinzial-Blätter” [About the rural education system in West Prussia] 1833, 9, in: Pomorze Gdańskie 1807–1850. Wybór źródeł [Gdańsk Pomerania 1807–1850. A selection of sources], ed. A. Bukowski, Wrocław 1958 .
  42. Tissot S.A., Onanizm, roztrząsanie chorób pochodzących z samogwałtu, przez Pana Tyssota, sławnego doktora po francusku napisany, teraz na polski przełożony [Onanism, a discussion of the diseases of self-abuse, written in French by Mr Tissot, the famous doctor, now translated into Polish], Warszawa – Lwów 1782.
  43. Wajda K., Świadomość narodowa chłopów polskich na ziemiach pod panowaniem pruskim: przesłanki integracji narodowej chłopów i jej przebieg (do 1914 r.) [National awareness of the Polish peasantry under Prussian rule: the prerequisites for national integration of the peasantry and its process (until 1914)], “Acta Universitatis Nicolai Copernici. Historia” 1997, 322, p. 135–144.
  44. Wierzchosławski S., Orzeł czarny i orzeł biały: problemy modernizacji społeczeństwa polskiego prowincji Prusy Zachodnie w XIX i na początku XX stulecia [Black eagle and the white eagle: Problems in modernising the Polish society in the province of West Prussia in the 19th and early 20th centuries], Olsztyn 2011.
  45. Wojciechowski M., Stosunki narodowościowe w Prusach Zachodnich w początkach XX wieku (1900–1920) [Ethnic relations in West Prussia at the beginning of the 20th century (1900– 1920)], in: Regiony pograniczne Europy Środkowo-Wschodniej w XVI–XX wieku. Społeczeństwo – gospodarka – polityka [Border regions of Central and Eastern Europe in the 16th-20th century. Society – economy – politics], eds M. Wojciechowski, R. Schattkowsky, Toruń 1996. Wychowanie dziatek [Education of children], „Katolik Dyecezyi Chełmińskiej” [Catholic of the Chełmno diocese], 9 (29.08.1849), s. 86–92.
  46. Życie nad stan [Living beyond one’s means], „Pielgrzym” [Pilgrim], 37 (28.03.1878), p. 1–2.
  47. Życie pijaka [Life of a drunkard], „Biedaczek” [Poor guy], 4 (26.01.1849), p. 3–4.