Treść głównego artykułu

Abstrakt

The purpose of the article is to present women’s aspirations for access to academic education in Poland at the turn of the 19th and 20th centuries.
Educational inequalities accompanied women at all levels of education. However, the biggest problems were encountered by women in pursuit of tertiary education. It was this path of development that was inaccessible to them for the longest time in Poland. The difficult economic situation of Poles during the Partitions over time forced the society to slowly change the thinking and approach to the academic and professional activity of women. Due to the lack of opportunities to study in the partitioned area, the only possibility for Polish women to study at a higher level was academic emigration. The most common destinations were Switzerland, France, and, in the last decade of the 19th century, also Belgium. The beginnings of the practical struggle for access to tertiary education by women date back to 1892–1910. At this time, emancipation associations were involved in petitioning university authorities to grant women permission to study.
This article is an attempt to trace the educational possibilities of women in Poland, with special emphasis placed on women’s aspirations to access academic education at the turn of the 19th and 20th centuries. The article uses the methods of historical and pedagogical research and text analysis.

Słowa kluczowe

education women’s education women’s academic education tertiary education students education women’s education women’s academic education tertiary education students

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Pawlicka, N. (2023). Dążenia kobiet do dostępu do edukacji akademickiej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku. Biuletyn Historii Wychowania, 46, 129–150. https://doi.org/10.14746/bhw.2022.46.9

Referencje

  1. Christen-Lécuyer C., Les premières étudiantes de l’université de Paris, „Travail, genre et sociétés” 2000, 2. DOI: https://doi.org/10.3917/tgs.004.0035
  2. Dormus K., Krakowskie gimnazja żeńskie przełomu XIX i XX wieku, „Studia Paedagogica Ignatiana” 2016, 2 (19). DOI: https://doi.org/10.12775/SPI.2016.2.004
  3. Dormus K., Włoch A., Wojniak J., Edukacja kobiet, kobiety w edukacji. Szkice historyczno-pedagogiczne, Kraków 2017.
  4. Działalność kobiet polskich na polu oświaty i nauki, red. W. Jamrożek, D. Żołądź-Strzelczyk, Poznań 2003.
  5. Garlicka K., Kazimiera Bujdwidowa (1867–1932), „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 1992, 35. Gulczyńska J., Drogi edukacyjne pokolenia Urszuli Ledóchowskiej, „Paedagogia Christiana” 2008, 2 (22) .
  6. Hulewicz J., Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX, Kraków 1939. Kaczmarek M., FeMynizm. Dlaczego potrzebujemy feminizmu, Warszawa 2021.
  7. Kobieta i edukacja na ziemiach polskich w XIX i XX w., t. 2, cz. 2, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1992.
  8. Kolbuszewska J., Kobieta uczoną – droga Polek do samodzielności naukowej, „Studia Europea Gnesnensia” 2019, 20. DOI: https://doi.org/10.14746/seg.2019.20.6
  9. Kolbuszewska J., Polki na uniwersytetach – trudne początki, „Sensus Historiae” 2017, 1 (26).
  10. Krakowiak M., Edukacja akademicka kobiet w przekazie prasy społeczno-kulturalnej i pedagogicznej Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku, „Biuletyn Historii Wychowania” 2020, 42. DOI: https://doi.org/10.14746/bhw.2020.42.4
  11. Lipkowski O., Józefa Joteyko życie i działalność, Warszawa 1968.
  12. Majchrzyk-Mikuła J., Kobiety w edukacji i oświacie polskiej na przełomie XIX i XX wieku, Lublin 2006 .
  13. Sikora K., Pierwsze kobiety na Uniwersytecie Jagiellońskim, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis Folia 46. Studia Politologica” 2007, 3.
  14. Strojna-Krzystanek A., Kobiety na Politechnice Lwowskiej, „Studia Edukacyjne” 2019, 53. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2019.53.24
  15. Strojna-Krzystanek, A., Maria Huelle – pierwsza studentka na Politechnice Lwowskiej, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej” 2018, t. 20. DOI: https://doi.org/10.18778/2080-8313.20.10
  16. Tikhonov Sigrist N., Les femmes et l’université en France 1860–1914, „Histoire de l’éducation” 2009, 122. DOI: https://doi.org/10.4000/histoire-education.1940
  17. Urbańska M., Wychowanie i kształcenie kobiet w XIX-wiecznej Polsce, „Saeculum Christianum” 2011, 18.
  18. Wnęk J., Problemy polskiego szkolnictwa zaboru pruskiego i rosyjskiego na kartach „Szkoły” 1868–1914, „Biuletyn Historii Wychowania” 2008, 24.
  19. Życie prywatne Polaków w XIX wieku, red. M. Zbrzeźniak, M. Korybut-Marciniak, Łódź –Olsztyn 2016 .