Słowa kluczowe
Persja
Flawiusz Areobind
Anicja Juliana
Anastazjusz I
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł poświęcony został Flavius Areobindus, przedstawicielowi wojskowej arystokracji ostatnich dekad V i pierwszych VI w., magistrowi militum per Orientem i konsulowi roku 506. Areobindus pojawia się wyraźniej na kartach źródeł jedynie w kontekście wojny bizantyńsko-perskiej z lat 503–505. Wzmiankowany jest również w związku z wydarzeniami rozgrywającymi się na tle religijnym w Konstantynopolu w listopadzie 512 r. Został wówczas, bez żadnego zresztą własnego udziału, wskazany przez buntujących się przeciw cesarzowi Anastazjuszowi, jako kandydat do cesarskiego tronu. Był mężem Anicji Juliany, jednej z najwybitniejszych kobiet wczesnego Bizancjum.
Bibliografia
Źródła:
Chronicon Paschale, rec. W. Dindorf, Bonnae 1836.
Ioannis Malalae chronographia, rec. J. Thurn, Berolini et Novi Eboraci 2000.
Kirillos von Scythopolis, Leben des heiligen Sabas, hrsg E. Schwartz, Leipzig 1939.
Malchus, w: The Fragmentary Classicising Historians of the Later Roman Empire. Eunapius, Olympiodorus, Priscus and Malchus, t. 2, transl. and ed. R.C. Blockley, Liverpool 1983.
Procopius, History of the Wars, transl. H.B. Dewing, t. 1, London 1914.
Prokopiusz z Cezarei, O budowlach, tłum. P.Ł. Grotowski, Warszawa 2006.
The Chronicle of Marcellinus. A Translation and Commentary (with a reproduction of Mommsen’ edition of the text) B. Croke, Sydney 1995.
The Chronicle of Pseudo-Joshua the Stylite, transl., notes and introduction F.R. Trombley, J.W. Watt, Liverpool 2000.
The Chronicle of Pseudo-Zachariah Rhetor Church and War in Late Antiquity, transl. G. Greatrex, R.R. Phenix, C.B. Horn, introd. S. Brock, W. Witakowski, Liverpool 2011.
The Greek Anthology, t. 1, transl. W.R. Patton, London–New York 1920.
Theodoros Anagnostes, Kirchengeschichte, hrsg. G.C. Hansen, Berlin 1995.
Theophanis Chronographia, rec. C. de Boor, t. 1, Lipsiae 1883.
Vita S. Danielis Stylitae, ed. P. Peeters, Analecta Bollandiana 1913, t. 32, s. 121–216.
Opracowania i artykuły:
Arnheim M.T.W., The Senatorial Aristocracy in the Later Roman Empire, Oxford 1972.
Bagnall R.S., Cameron Al., Schwartz S.R., Worp K.A., Consuls of the Later Roman Empire, Atlanta 1987.
Begass Ch., Die Senatsaristokratie des oströmischen Reiches, ca. 457–518. Prosopographische sozialgeschichtliche Untersuchungen, München 2018.
Blockley R.C., East Roman Foreign Policy. Formation and Conduct from Diocletian to Anastasius, Leeds 1992.
Brubaker L., The Vienne Dioskorides and Anicia Juliana, w: Byzantine Garden Culture, ed. A. Littlewood, H. Maguire, J. Wolschke-Bul-mahn, Washington 2002.
Cameron Al., Circus Factions. Blues and Greens at Rome and Byzantium, Oxford 1976.
Cameron Al., The House of Anastasius, „Greek, Roman and Byzantine Studies” 1978, t. 19, s. 259–276.
Capizzi C., Anicia Giuliana (462 ca–530 ca): Ricerche sulla sua famiglia e la suavita, „Rivista di Studi Bizantini e Neoellenici” 1968, t. 5, s. 191–226.
Capizzi C., Anicia Giuliana. La committente (c. 463–c.528), Milano 1997.
Čekalova A.A., Obraz vizantijskoj arystokratki konca V–načala VI w. (Juliana Anicija i jejo evergetičeskaja dejatel’nost’, w: Mir Aleksandra Každana. K 80-letiju so dnia roždenija, red. eadem, Sankt-Peterburg 2003, s. 138–149.
Charanis P., Church and State in the Later Roman Empire. The Religious Policy of Anastasius the First, Thessaloniki 1974.
Clover F., The Family and Early Career of Anicius Olybrius, „Historia” 1978, Bd. 27, s. 167–196.
Connor C.L., Women of Byzantium, New Haven–London 2004.
Croke B., Dynasty and Ethnicity: Emperor Leo I and the Eclipse of Aspar, „Chiron” 2005, t. 35, s. 147–203.
Deun P. van, The Poetical Writings of the Empress Eudocia: an Evaluation, w: Early Christian Poetry. A Collection of Essays, ed. J. den Boeft, A. Hilhorst, Leiden–New York–Köln 1993, s. 273–282.
Filipczak P., Kilka uwag na temat rozruchów w Konstantynopolu w roku 512 r., w: Świat starożytny. Państwo i społeczeństwo, red. R. Kulesza, M. Stępień, E. Szabat, M. Daszuta, Warszawa 2013, s. 474–495.
Frend W.H.C., The Rise of the Monophysite Movement. Chapters in the History of the Church in the Fifth and Sixth Centuries, Cambridge 1972.
Glushanin E.P., Voennaja znat’ rannej Vizantii, Barnaul 1991.
Gracijanskij M.V., Pravoslavnaja partija i prichod k vlasti imperatora Justina I (518–527 gg.), „Vizantijskij Vremennik” 2007, t. 66, nr 91.
Greatrex G., Flavius Hypatius, quem vidit validum Parthus sensitque timendum. An investigation of his Career, „Byzantion” 1996, t. 66, s. 120–142.
Haarer F.K., Anastasius I. Politics and Empire in the Late Roman World, Cambridge 2006.
Holum K., Theodosian Empresses: Women and Imperial Domination in Late Antiquity, Berkeley–Los Angeles 1982.
Jankowiak M., Bizancjum a kryzysy sukcesyjne w Cesarstwie Zachodniorzymskim w ostatnich latach jego istnienia (465–474), w: Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, t. 3, red. T. Derda, E. Wipszycka, Kraków 2000, s. 219–230.
Kazhdan A., Komes tou Staulou, w: Oxford Dictionary of Byzantium, ed. idem, Oxford 1991, s. 1140.
Kosiński R., The Emperor Zeno. Religion and Politics, Cracow 2010.
Leszka M.J., Rola Anicji Juliany w Konstantynopolu końca V – początków VI wieku, w: Z badań nad wczesnobizantyńskim Konstantynopolem, red. M.J. Leszka, K. Marinow, A. Kompa, Łódź 2011 (Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 87), s. 227–238.
Magdalino P., Aristocratic oikoi in the tenth and eleventh regions of Constantinople, w: Byzantine Constantinople: Monuments, Topography and Every Life, ed. N. Necipoğlu, Leiden 2001.
Martindale J.R., Prosopography of the Later Roman Empire, t. 2 A.D. 395–527, Cambridge 1980.
Meier M., Anastasios I. Die Entstehung des Byzantinischen Reiches, Stuttgart 2009.
Meier M. Σταυρωθεὶςδι' ἡµᾶς – Der Aufstandgegen Anastasios im Jahr 512, „Millennium„ 2007, Bd 4, s. 157–237.
Momigliano A., Gli Anicii e la storiografialatina del VI secolo d. C., w: Histoire et historiens dans l’antiquité, ed. K. Latte, Vandoeuvres–Genève 1958, s. 247–283.
Nowak D.M., A Late Roman Aristocratic Family: the Anicii in the Third and Fourth Century, Chicago 1976.
Patrich J., Sabas, Leader of Palestinian Monasticism: Comparative Study in Eastern Monasticism, Fourth to Seventh Centuries, Washington 1995.
Pigoński Ł., Polityka zachodnia cesarzy Marcjana (450–457) i Leona I (457–474), Łódź 2019.
Prostko-Prostyński J., Novae in the Times of Theodoric the Amal, w: Novae. Legionary Fortress and Late Antique Town, t. 1, A Companion to the Study of Novae, eds. T. Derda, P. Dyczek, J. Kolendo, Warsaw 2008.
Twardowska K., Religious Views of the Empress Athenais Eudocia, w: Hortus Historiae. Księga pamiątkowa ku czci profesora Józefa Wolskiego w setną rocznicę urodzin, red. E. Dąbrowa, M. Dzielska, M. Salamon, S. Sprawski, Kraków 2010, s. 621–634.
Wilczyński M., Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e., Oświęcim 2018.
Wilczyński M., Zagraniczna i wewnętrzna polityka afrykańskiego państwa Wandalów, Kraków 1994.
Wolfram H., Historia Gotów, przekł. R. Darda-Straab, I. Dębek, K. Berger, Warszawa–Gdańsk 2003.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.