Słowa kluczowe
19th century
Muslim minority
migrations
Thessaly
Greek War of Independence
Jak cytować
Abstrakt
Modern Greek statehood began to take shape with the War of Independence that broke out in 1821 and continued with varying intensity for the next years. As a result of these events, the Greeks cast of the foreign rule, which for many not only meant separation from the Ottoman Empire, but also the expulsion of Muslims living in these lands. During the uprising, about 25 000 Muslims lost their lives, and a similar number emigrated from the territory of the future Greek state. The next great exodus of Muslims from Greek lands was related to the annexation of Thessaly by the Hellenic Kingdom, which was to a larger extent spread over time. Since the region was incorporated into Greece until the beginning of the 20th century, the 40 000-strong Islamic community had virtually disappeared.
Bibliografia
Archival sources:
Foreign Office Archives, Public Record Office, London (FO):
(Political and Other Departments: General Correspondence before 1906, Ottoman Empire); 198 (Southern Department and Foreign Office: Embassy and Consulates, Turkey, formerly Ottoman Empire: Miscellanea); 352 (Stratford Canning Papers); 476 (Confidential Print: Greece); 881 (Confidential Print).
Print sources:
Balkanski ugovorni odnosi 1876–1996. Dvostrani i višestrani međunarodni ugovori i drugi diplomatski akti o državnim granicama, političkoj i vojnoj saradnji, verskim i etničkim manjinama, ed. M. Stojković, Beograd 1998, vol. 1.
Historia Bułgarii 1870–1915. Materiały źródłowe z komentarzami, red. J. Rubacha, A. Malinowski, A. Giza, Warszawa 2006, vol. 1.
Makrijanis J., Topornym piórem. Pamiętniki z powstania greckiego i pierwszych lat wolności, ed. M. Borowska, Warszawa 2010.
The Foundation of the modern Greek state. Major treaties and conventions (1830–1947), ed. Ph. Constantopoulou, Athens 1999.
Press:
[„Balkanska zora” (Plovdiv), 1891 [„Балканска зора” (Пловдив), 1891].
Publications:
Bandžović S., Bošnjaci i deosmanizacija Balkana: muhadžirski pokreti i pribježišta „sultanovih musafira” (1683.–1875.), Sarajevo 2013.
Bojarski A., Powstanie Greków w latach 1821–1829, Warszawa 2011.
Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S., Historia Grecji, Kraków 2005.
Christopoulos D., Islam and state religion in Greece: from the formation of the „Greek-Orthodox Genos” to the era of migration, in: Strengthening religious tolerance for a secure civil society in Albania and the southern Balkans, eds. J. Pettifer, M. Nazarko, Amsterdam-Berlin-Oxford-Tokyo-Washington 2007, p. 66–72.
Clayer N., Bougarel X., Les musulmans de l'Europe du Sud-Est: des empires aux états balkaniques, Paris 2013.
Clogg R., Historia Grecji nowożytnej, transl. W. Gałąska, Warszawa 2006.
Crossing the Aegean: the consequences of the 1923 Greek-Turkish population exchange (studies in forced migration), Providence 2003.
Czekalski T., Kościół prawosławny w życiu politycznym nowożytnego państwa greckiego, in: Religijna mozaika Bałkanów, ed. Mariola Walczak-Mikołajczakowa, Gniezno 2008, p. 145–151.
Drakulic S., Anti-Turkish obsession and the exodus of Balkan Muslims, „Patterns of Prejudice” 2009, vol. 43, no. 3/4, p. 233–249.
Dymarski M., Konflikty na Bałkanach w okresie kształtowania się państw narodowych w XIX i na początku XX wieku, Wrocław 2010.
Hirschon R., Crossing the Aegean: an appraisal of the 1923 compulsory population exchange between Greece and Turkey, New York-Oxford 2003.
Holt W., The Balkan reconquista and Turkey’s forgotten rufugee crisis, Salt Lake City 2019.
Immig N., Ottoman Past, national discourses on Muslim populations and their architectural legacy in Arta and Thessaly, in: Balkan nationalism(s) and the Ottoman Empire, Istanbul 2015, vol. 1, p. 143–158.
Immig N., The „New” Muslim minorities in Greece: between emigration and political participation, 1881–1886, „Journal of Muslim Minority Affairs” 2009, vol. 29, no. 4, p. 511–522.
Ivanova E., Isliamizirani Balkani. Dinamika na razakazite, Sofija 2014 [Иванова Е., Ислямизирани Балкани. Динамика на разказите, София 2014].
Karpat K., Studies on Ottoman social and political history, Leiden–Boston–Köln 2002.
Katsikas S., European modernity and Islamic reformism among Muslims of the Balkans in the late-Ottoman and post-Ottoman period (1830s–1945), „Journal of Muslim Minority Affairs” 2009, vol. 29, no. 4, p. 537–543.
Katsikas S., Millet legacies in a national environment: political elites and Muslim communities in Greece (1830s–1923), in: State-nationalisms in the Ottoman Empire, Greece and Turkey: Orthodox and Muslims, 1830–1945, eds. B. Fortna, S. Katsikas, D. Kamouzis, P. Konortas, Abingdon-New York 2013, p. 47–84.
Konortas P., Les musulmanes de Grèce entre 1821 et 1912, Paris 1980.
Kritikos G., State policy and urban employment of refugees: the Greek case (1923–30), „European Review of History: Revue Européenne d'Histoire” 2000, vol. 7, no. 2, p. 189–206.
Makkarti Dž., Sm’rt i izgnanje: etničeskoto pročistvane na osmanskite miusiulmani (1821–1922), transl. K. Panajotova, Sofija 2010 [Маккарти Дж., Смърт и изгнание: Етническото прочистване на османските мюсюлмани (1821–1922), прев. К. Панайотова, София 2010].
McCarthy J., Muslim in Ottoman Europe: Population from 1880 to 1912, „Nationalities Papers” 2000, vol. 28, no. 1, p. 29–43.
Obradović Ž., Minorities in the Balkans. 19th and 20th Century, Belgrade 2015.
Palare M., Balkanskite ikonomiki 1800–1914 g. Evolucija bez razvitie, transl. M. Kondakova, Sofija 2005 [Паларе М., Балканските икономики 1800–1914 г. Еволюция без развитие, прев. M. Кондакова, София 2005].
Peçe U. Z., An island unmixed: European military intervention and the displacement of Crete's Muslims, 1896–1908, „Middle Eastern Studies” 2018, vol. 54, no. 4, p. 575–583.
Pentzopoulos D., The Balkan exchange of minorities and its impact on Greece, London 2002.
Poulton H., Changing notions of national identity among Muslims in Thrace and Macedonia: Turks, Pomaks and Roma, in: Muslim identity and the Balkan states, eds. H. Poulton, S. Taji–Farouki, London 1997, p. 82–102.
Poulton H., Islam, Ethnicity and state in the contemporary Balkans, in: Muslim identity and the Balkan States, eds. H. Poulton, S. Taji–Farouki, London 1997, p. 13–32.
Popek K., Muslim emigration from the Balkan Peninsula in the 19th century: a historical outline, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace Historyczne” 2019, vol. 146, no. 3, p. 517–533.
Popek K., „A Body Without a Head”. The Elite of the Muslim minority in the Bulgarian lands at the turn of the 20th century, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia” 2018, vol. 25, p. 129–141.
Popek K., Muhadżirowie. Uwagi na temat emigracji muzułmanów z ziem bułgarskich na przełomie XIX i XX wieku, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia” 2016, vol. 23, p. 47–69.
Sahara T., Forced ethnic migrations and modernity in the Balkans, in: Forced ethnic migrations in the Balkans: consequences and rebuilding of societies, eds. E. Popova, M. Hajdinjak, Sofia-Tokio 2006, p. 23–41.
Todorov N., Balkanskijat grad XV–XIX vek. Socialno-ikonomičesko I demografsko razvitie, Sofija 1972 [Тодоров Н., Балканският град XV–XIX век. Социално-икономическо и демографско развитие, София 1972].
Tsitselikis K., Old and new Islam in Greece. From historical minorities to immigrant newcomers, Leiden-Boston 2012.
Yıldırım O., Diplomacy and displacement reconsidering the Turco-Greek exchange of populations, 1922–1934, New York-London 2006.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.