Abstrakt
The aim of this article is to show the inconsistency of terminology, conceptual and substantive research on Vlachs, carried out on different areas of their residence. Seeing the need to clarify the terminology, the author proposes the use of names: “Wallachia”, “Wallachians” only in the sense of the state, in relation to the principalities of Wallachia and its people, and “Vlachia”, “Vlachs” only in the sense of ethno-society or social group. Particular attention was paid to the traps that you will encounter, examining various aspects of the life and activities of the Vlachs. The similarities on the Vlachian Right in contact with different regional conditions led to the formation of a completely new quality ethnic, legal and cultural factors that should be taken consider about conducting research. Only advanced international cooperation and joint research initiatives can yield significant progress in research about Vlachs.Bibliografia
Anna Komnena, Aleksjada, t. 1, Wrocław – Warszawa – Kraków 1967, p. 131; t. 2, Wrocław – Warszawa – Kraków 1972, p. 34, 73-74.
Anonymi Bellae Regis notarii Historia Hungarica de septem primis ducibus Hungariae, w: J. Schwandtner, Scriptores Rerum Hungaricarum, t. 1, Vindobonae 1746, p. 10.
Anonymi Descriptio Europae Orientalis, ed. O. Górka, Cracoviae 1916, p. 13-14.
Anonymus Bele regis notarius, Gesta Hungarorum, wyd. G. Popa-Lisseanu, Bucureşti 1934, p. 32.
Armbruster Adolf, Romanitatea românilor, istoria unei idei, Bucuresti 1972.
Aromânii. Istorie, limba, destin, coord. Neagu Djuvara, Bucureşti 1996.
Barszczewska Agnieszka, Mołdawscy Csángó a Rusini Karpaccy (1867-1947). Problemy rozwoju tożsamości zbiorowej w Europie Środkowo-Wschodniej w XIX i XX wieku, Warszawa 2012.
Бојанић Д., Власи у северной Србији и нихови први кануни, Историјски Часопис, т. XVIII, 1971, p. 225-269.
Borowski Stanisław, Materjały do ćwiczeń seminaryjnych z historji prawodastw słowiańskich, I: Statuty cara Stefana Duszana z lat 1349 i 1354, Warszawa 1934.
Chaloupecký Václav, Valaši na Slovensku, v Praze 1947.
Constantinus Porphyrogenitus, De thematibus et administrando imperio, Bonn 1840.
Constantinus Porphyrogrnitus, De thematibus et administrando imperio, Bonn 1840, p. 125 i n.
Czamańska Ilona, Problem pochodzenia Wołochów, w: Wędrówka i etnogeneza w starożytności i w średniowieczu, red. M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2004, p. 327-336.
Czamańska Ilona, Wołosi w Europie, w: Wołoskie dziedzictwo w Karpatach, Istebna 2007.
Czamańska Ilona, Этнические и политические граниы румынов, w: Гранични и етнонационални конфликти в Средна и Югоизточна Европа, София 2008.
Даскалов Георги, Армъните в Гъпция. История на един непризнат народ, София 2005.
Дуйчевъ Иванъ, Изъ старата българска книжнина, «Хемус» София 1944, p. 1-24.
Dobrowolski Kazimierz, Migracje wołoskie na ziemiach polskich, Lwów 1930.
Drago Roksandić, Triplex confinium ili o granicama i regijama hrvatske povjesti. 1500-1800, Zagreb 2003.
Geoffroy de Villehardouin, La conquête de Constantinople, éditée et traduite par Edmond Faral, t. I, II, Paris 1961.
Geoffroy de Villehardouin, Zdobycie Konstantynopola, ed. Zdzisław Pentek, Poznań 2003.
Georgius Cedrenus, Joannus Skylitzes opere, II, Bonnae 1839.
Hrvoje Petrić, Pogranična društva i okoliš. Varaždinski generalat i Križevacka županija u 17. stoljeću, Samobor – Zagreb 2012.
Jawor Grzegorz, Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, wyd. II, Lublin 2004.
Карахасан-Чънар Ибрахим, Етническите малцинства в България, София 2005.
Kossakowski Stanisław Kazimierz, Monografie historyczno-genealogiczne niektórych rodzin polskich, t. III, Warszawa 1872.
Luković Miloš, Transhumantní migrace pastevců v centrálních a západních oblastech Balkánu, [in:] Tradíčni agrárni kultura v kontextu společenského vývoje středni Evropy a Balkánu, Eds. Z. Kłodnicki, M. Luković, P. Slarkovský, R. Stoličná, M. Válk, ,”Etnologické Studie”, Brno, 2012, 12, 147-196.
Marinković Pribislav B., Cincarsko-srpski rečnik, Beograd 2009. Marinow Kirył, „Góry Hemos jako miejsce schronienia, baza wojskowa i punkt obserwacyjny w świetle bułgarsko-bizantyńskich zmagań zbrojnych okresu wczesnego średniowiecza (The Haemus Mountains as a shelter, an attack outpost and an observation post i the lightof the Bulgarian-Bizantine military relations in the Elary Middle Ages)”, Balcanica Posnaniensia. Acta et studia, t. 21, 2013, p. 5-18.
Матковски Александар, Номадското сточарство во Македониja од XIV до XIX век, Скопjе 1996.
Поповић Д. Й., О Цинцарима. Пролози питању постанка нашег грађaнског друштва, Београд 2008.
Mirdita Zef, Vlasi starobalkanski narod (od povijesne Mojave do danas), Zagreb 2009.
Paisij Chilendarski, Słowianobułgarska historia, przełożył Franciszek Korwin Szymanowski, „Czytelnik”, Warszawa 1981, p. 30.
Papacostea Şerban, Between the Crusade and the Mongol Empire, Cluj-Napoca 1998.
Pol Wincenty, Rzut oka na północne stoki Karpat, Kraków 1851.
Powieść minionych lat, ed. F. Sielicki, Wrocław – Warszawa – Kraków 1999.
Przywilej lokacyjny miasta Tarłowiec z 1557 roku na obszarze Kobylnicy Ruskiej i Kobylnicy Wołoskiej, opr. Stanisław Baran, Ewa Gryń-Piszczek, Przemyśl 2007.
Robert de Clari, Zdobycie Konstantynopola, ed. Zdzisław Pentek, Poznań 1997.
Scriptores Rerum Hungaricarum, t. I, wyd. E. Szentpétery, Budapestini 1937.
Simon de Kéza, Gesta Hunnorum et Hungarorum, wyd. G. Popa-Lisseanu, Bucureşti 1935, p. 32, w: Scriptores Rerum Hungaricarum, t. I, wyd. E. Szentpétery, Budapestini 1937, p. 156-157.
Stadnicki Aleksander, O wsiach tak zwanych wołoskich na północnym stoku Karpat, Lwów 1848. Sučević Branko P., Razvitak „vlaških prava” u Varaždinskom generalatu, „Historijski zbornik”, br. 1-4, Zagreb 1953.
The Lemkos of Poland. Articles and Essays, ed. Paul Best, Jarosław Maklak, Kraków-New Haven 2000, see: Scriptores Rerum Hungaricarum, t. I, wyd. E. Szentpétery, Budapestini 1937, p. 45.
Trifon N., Cincari narod koji nastaje, Beograd 2010; Wołoskie dziedzictwo Karpat, red. Jan Szymik i Leszek Richter, Czeski Cieszyn 2008.
Зборник Константина Jиречека, I, Београд 1959; II, Београд 1962.
Здравева Милка, Тодоровски Глигор, Номадското сточарство во Македониja од XIX век до 1918, Скопjе 1997.
Zef Mirdita, Vlasi starobalkanski narod, Zagreb, 2009, p. 103.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.