Abstrakt
This paper aims at offering insight into the contemporary migration of Romanians towards Serbia, starting with the interwar period, continuing with the communist rule and focusing on the period after the fall of the Romanian communist regime, in 1989. What this study does is delimit the stages of the Romanian migration to Serbia, identify the social categories taking part in these migratory processes, the preferred regions for settling in Serbia, as well as the reasons behind people’s decision to leave the country. I also show how the Romanian emigrants relate to the Romanian autochthonous communities in Serbia (the Vlachs of Eastern Serbia and the Romanians of Vojvodina), in which they usually settle.
After presenting the theoretical background relating to ethnic migrations, I introduce a new theoretical concept, reverse ethnic migration, which best fits the situation of contemporary Romanian migrants to Serbia. These migrations take place from a majority (Romanians in Romania) towards a national minority (Romanians or Vlachs in Serbia), thus in an „opposite” direction. The migrations are not state supported and they are individual in most of the cases. I argue that the interwar migrations were state planned, being the result of the Yugoslav-Romanian School Convention from 1933; those taking place during communism were triggered, in many instances, by political reasons; while the post-communist migration was labour oriented.
Finansowanie
ERSTE Foundation Fellowship for Social Research 2015/2016
project Language
Folklore
Migrations in the Balkans (no. 178010) of the Institute for Balkan Studies
funded by the Ministry of Education and Science of the Republic of Serbia
Bibliografia
Berta Péter, Intermediate trade, migration, and the politics of ethnicity. Economic strategies among Romanian Gabor Roma, „Acta Ethnographica Hungarica”, 2014, vol. 59, no 1, p. 43–67.
Brubaker Roger, Ethnicity without Groups, Cambridge 2004.
Cook-Martín David, Viladrich Anahí, The Problem with Similarity: Ethnic-Affinity Migrants in Spain, „Journal of Ethnic and Migration Studies”, 2009, vol. 35, no 1, p. 151–170.
Constante Constantin, Românii din valea Timocului şi a Moravei, Bucureşti 1929.
Constante Constantin, Golopenţia Anton, Românii din Timoc, Bucureşti 1943, vol. 1–3.
Culic Irina, Anghel Remus Gabriel, Ethnicity in Migration. Romanian Immigrants at Home and Abroad, „Studia
UBB Sociologia”, 2012, vol. 57, no 2, p. 3–8.
Diminescu Dana, Exerciţiul dificil al liberei circulaţii: o introducere în istoria migraţiei recente a românilor, in: Sociologia migraţiei: Teorii şi studii de caz româneşti, eds. István Horváth, Remus Gabriel Anghel, Iaşi 2009, p. 45–62.
Dimitrijevic-Rufu Dejan, Rites de passage, identité ethnique, identité nationale – Le cas d’une communauté roumaine de Serbie, „Terrain”, 1994, no 22, 1994, p. 119–134.
Favell Adrian, The New Face of East-West Migration in Europe, „Journal of Ethnic and Migration Studies”, 2008, vol. 34, no 5, p. 701–716.
Flora Radu, Rumunski banatski govori u svetlu lingvističke geografije, Beograd 1969.
Gordon Milton, Assimilation in American Life, New York 1964.
Huţanu Monica, Sorescu-Marinković Annemarie, „For us, it’s not a matter of research, but a matter of life”: language ideologies in the standardization of Vlach in Serbia, paper presented at the conference Communication in the „Country of Babel”. Language Ideological Debates on Contact Varieties, 11th and 12th November 2015, University of Bern (in print).
Huţanu Monica, Sorescu-Marinković Annemarie, Graiul vlah în şcolile din Serbia răsăriteană: provocări şi perspective, „Philologica Jassyensia”, 2015, vol. 11, no 2, p. 201–211.
Iordachi Constantin, Politics of citizenship in post-communist Romania: Legal traditions, restitution of nationality and multiple memberships, in: Citizenship Policies in the New Europe, eds. Rainer Bauböck, Bernhard Perchinig, Wiebke Sievers, Amsterdam 2009, p.177–210.
Joppke Christian, Selecting by Origin. Ethnic Migration in the Liberal State, Cambridge 2005.
Jovanović Nadica, Gramatika vlaškog jezika, Negotin 2013.
Măran Mircea, Românii din Voivodina – istorie, demografie, identitate românească în localităţile Voivodinei, Zrenjanin 2009.
Măran Mircea, Românii din Banatul sârbesc în anii interbelici (1918–1941), Cluj-Napoca 2012.
Meteş Ştefan, Emigrări româneşti din Transilvania în secolele XIII–XX, Bucureşti 1977.
Mioc Eugen, Comunismul în Banat (1944–1965). Dinamica structurilor de putere în Timişoara şi zonele adiacente, Timişoara 2010, vol. 2.
Neiescu Petru, Beltechi Eugen, Mocanu Nicolae, Atlas Lingvistic al Regiunii Valea Timocului. Contribuţii la atlasul lingvistic al graiurilor româneşti dintre Morava, Dunăre şi Timoc, Reşiţa 2006.
Nistor Ionuţ, „Procesul titoismului” în România (1950). Documente, Iaşi 2015.
Popi Gligor, Românii din Banatul Sârbesc, Pančevo 1993.
Popi Gligor, Rumuni u jugoslovenskom Banatu između dva rata: 1918–1941, Novi Sad 1976.
Sandu Dumitru, Migraţia transnaţională a românilor din perspectiva unui recensământ comunitar, „Sociologie românească”, 2000, vol. 3–4, p. 5–52.
Schierup Carl-Ulrik, Will they still be dancing? Integration and ethnic transformation among Yugoslav immigrants in Scandinavia, Umeå 1986.
Sikimić Biljana (ed.), Banjaši na Balkanu. Identitet etničke zajednice, Beograd 2005.
Sikimić Biljana, Romanians in Serbian Banat: Dynamic Epistemology, in: The Multilingual Society Vojvodina.
Intersecting Borders, Cultures and Identities, eds. Tomasz Kamusella, Motoki Nomachi, Sapporo 2014, p. 51–73.
Sorescu-Marinković Annemarie, Romanian female migration to northeast Serbia, in: Migration and Identity: Historical, Cultural and Linguistic Dimensions of Mobility in the Balkans, ed. Petko Hristov, Sofia 2012, p. 217–231.
Sorescu-Marinković Annemarie, Românii din Timoc astăzi. Fiinţe mitologice, Cluj-Napoca 2012.
Sorescu-Marinković Annemarie, Foggy diaspora: Romanian Women in Eastern Serbia, „Studia UBB Sociologia”, 2016, vol. 61, no 1, p. 37–57.
Steiner Johann, Magheţi Doina, Mormintele tac. Relatări de la cea mai sângeroasă graniţă a Europei, Iaşi 2009.
Trandafoiu Ruxandra, Diaspora Online. Identity Politics and Romanian Migrants, Oxford 2013.
Troc Gabriel, Transnational Migration and Roma Self-Identity: Two Case Studies, „Studia UBB Sociologia”, 2012, vol. 57, no 2, p. 77–100.
Ţîrcomnicu Emil, Identitate românească sud-dunăreană. Aromânii din Dobrogea: sărbători, obiceiuri, credinţe, cultură şi viaţă comunitară, Bucureşti 2004.
Wallace Claire, Stola Dariusz (eds.), Patterns of Migration in Central Europe, Basingstoke 2001.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.