Metafilozoficzne aspekty współczesnej myśli kosmologicznej
PDF

Słowa kluczowe

natural philosophy
philosophy in science
philosophy in cosmology
metaphilosophical paradigm in science

Jak cytować

Leciejewski, S. (2022). Metafilozoficzne aspekty współczesnej myśli kosmologicznej. Człowiek I Społeczeństwo, 53, 87–99. https://doi.org/10.14746/cis.2022.53.5

Abstrakt

The objective of this article is to provide an answer to the question as to how to philosophize within the context of science, which constitutes a more specific version of one of the essential metaphilosophical questions: how should one philosophize? A compelling answer to such inquiries was proposed at the end of the 20th century by the Cracow philosophers of nature and went under the name of „philosophy in science” research program. In this elaboration, on the basis of findings originating in the cosmological domain, I analyze to what extent this is indeed an innovative answer to the metaphilosophical question stated above – that is how to philosophize within the context of science.

https://doi.org/10.14746/cis.2022.53.5
PDF

Bibliografia

Chybińska, A. (2021). Polska metafilozofia. Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria, 30(3/119), 131–139.

Hawking, S., Mlodinow, L. (2007). Jeszcze krótsza historia czasu. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Heller, M. (1983). Genesis czasu. Zagadnienia Filozoficzne w Nauce, 5, 14–25.

Heller, M. (1986). Jak możliwa jest „filozofia w nauce”. Studia Philosophiae Christianae, 23(1), 7–19.

Heller, M. (1992). Filozofia nauki. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.

Heller, M. (2005). Granice kosmosu i kosmologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Heller, M. (2012). Filozofia i wszechświat. Wybór pism. Kraków: Universitas.

Heller, M. (2013). Filozofia kosmologii. Wprowadzenie. Kraków: Copernicus Center Press Sp. z o.o.

Heller, M., Pabjan, T. (2007). Elementy filozofii przyrody. Tarnów: Wydawnictwo Biblos.

Jusiak, J. (2006). Metafilozofia. Powszechna encyklopedia filozofii, t. 7. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Kleszcz, R. (2011). Problemy metafilozoficzne. W: M. Woźniczka (red.), Metafilozofia – nieporozumienie czy szansa filozofii? (ss. 31–44). Kraków: Wydawnictwo «scriptum».

Leciejewski, S. (2007). Rola zasad antropicznych w rozwoju współczesnej kosmologii. Studium metodologiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Leciejewski, S. (2021). Filozofia kosmologii antropicznej. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Nowaczyk, A. (2011). Czym mogłaby być metafilozofia. W: M. Woźniczka (red.), Metafilozofia – nieporozumienie czy szansa filozofii? (ss. 69–76). Kraków: Wydawnictwo «scriptum».

Such, J., Szcześniak, M., Szczuciński, A. (1998). Filozofia kosmologii. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Trombik, K. (2021). Koncepcje filozofii przyrody w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w latach 1978–1993. Studium historyczno-filozoficzne. Kraków: Wydawnictwo «scriptum».

Woleński, J. (2011). Metafilozofia a filozofia. W: M. Woźniczka (red.), Metafilozofia – nieporozumienie czy szansa filozofii? (ss. 15–30). Kraków: Wydawnictwo «scriptum».