Słowa kluczowe
Stanisław Barańczak
metafizyka
architektura modernizmu
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł stanowi interpretację wiersza Stanisława Barańczaka Gdzie się zbudziłem z tomu Dziennik poranny, przeprowadzoną na tle twórczości poetyckiej autora oraz dotychczasowej refleksji badawczej na ten temat. Bliskie czytanie tekstu, zwłaszcza w jego wymiarze wersyfikacyjno-kompozycyjnym oraz symbolicznym, demaskuje psychologiczny czwarty wymiar architektury modernistycznej, zaś analiza psychosomatycznej i percepcyjnej sytuacji podmiotu umożliwia odpowiedź na tytułowe pytanie wiersza, które wykracza poza społeczno-polityczną prawdę konkretu, stając się pytaniem tożsamościowym, egzystencjalnym i metafizycznym.
Bibliografia
Barańczak, Stanisław. Wiersze zebrane. Kraków: Wydawnictwo A5, 2007.
Barańczak, Stanisław. Pomyślane przepaście: osiem interpretacji. Katowice: Wydawn. Uniwersytetu Śląskiego, 1995. http://books.google.com/books?id=zBxhAAAAMAAJ.
Barańczak, Stanisław. Przed i po: szkice o poezji Krajowej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Londyn: Aneks, 1988. http://books.google.com/books?id=cRhpAAAAMAAJ.
Barańczak, Stanisław, i Krzysztof Biedrzycki. Zaufać nieufności: osiem rozmów o sensie poezji 1990-1992. Kraków: Biblioteka „Nagłosu”, 1993. http://books.google.com/books?id=Ib0XAQAAIAAJ.
Basista, Andrzej, i Wydawnictwo Naukowe PWN. Betonowe dziedzictwo: architektura w Polsce czasów komunizmu. Warszawa; Kraków: Wydaw. Naukowe PWN. Oddział, 2001.
Bauman, Zygmunt. „Wśród nas, nieznajomych - czyli o obcych w (po)nowoczesnym mieście”. Magazyn Sztuki., 1995, 208–29.
Białoszewski, Miron, Marianna Sokołowska, i Państwowy Instytut Wydawniczy. „Odczepić się” i inne wiersze: opublikowane w latach 1976-1980. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2016.
Buczyńska-Garewicz, Hanna. Miejsca, strony, okolice: przyczynek do fenomenologii przestrzeni. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2006.
Dembińska-Pawelec, Joanna. „Poezja jest sztuka̜ rytmu”: O świadomości rytmu w poezji polskiej dwudziestego wieku ; (Miłosz - Rymkiewicz - Barańczak). Katowice: Wydawn. Uniw. Śląskiego, 2010.
Dembińska-Pawelec, Joanna, i Dariusz Pawelec. „Obchodzę urodziny z daleka...”: szkice o Stanisławie Barańczaku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2007.
Grądziel-Wójcik, Joanna. „«Blok, ja w nim». Doświadczenie architektury a rewolucja formy w późnej poezji Mirona Białoszewskiego”. W W kręgu literatury i języka: analizy i interpretacje, zredagowane przez Mirosława Michalska-Suchanek. Gliwice: Gliwicka Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, 2011.
Grądziel-Wójcik, Joanna. Przestrzeń porównań: szkice o polskiej poezji współczesnej. Poznań: Wydawn. Poznańskie, 2010.
Grądziel-Wójcik, Joanna. „«Zmiażdżona epopeja»: «Dziennik poranny» Stanisława Barańczaka a twórczość Tadeusza Peipera”. Polonistyka., 2008, 30–36.
Grudzińska-Gross, Irena, i Stanisław Barańczak. „Niepowtarzalna prawda konkretu”. Gazeta Wyborcza. 9 listopad 1996, nr 262 wydanie.
Hall, Mildred Reed, i Edward Twitchell Hall. Czwarty wymiar w architekturze: studium o wpływie budynku na zachowanie człowieka. Przetłumaczone przez Radosław Nowakowski. Warszawa: Warszawskie Wydaw. Literackie MUZA, 2001.
Kandziora, Jerzy. Ocalony w gmachu wiersza: o poezji Stanisława Barańczaka. Warszawa: Wydawn. IBL PWN, 2007.
Lurker, Manfred. „Misterium krzyża”. W Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach, przetłumaczone przez Ryszard Wojnakowski. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 1994.
Łapiński, Zdzisław. „«Psychosomatyczne są te moje wiersze»: (impuls motoryczny w poezji Juliana Przybosia)”. Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja. 2002 (2002): 9–17.
Nasiłowska, Anna. Persona liryczna. Warszawa: Inst. Badań Lit., 2003.
Pawelec, Dariusz, Uniwersytet Śląski (Katowice), i Zakład Teorii Literatury. Pawelec, Dariusz, Uniwersytet Śląski (Katowice), i Zakład Teorii Literatury. Poezja Stanisława Barańczaka: reguły i konteksty. Katowice: Śląsk, 1992.
Rewers, Ewa. Post-polis: wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2007.
Rybicka, Elżbieta. Modernizowanie miasta: zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej. Kraków: TAiWPN Universitas, 2003.
Tuan, Yi-Fu. Przestrzeń i miejsce. Przetłumaczone przez Agnieszka Morawińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987.
Wilkoszewska, Krystyna. Wariacje na postmodernizm. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2008.
Wujek, Jakub. Mity i utopie architektury XX wieku. Warszawa: Wydawn. Arkady, 1986
Licencja
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.