Gdzie się zbudziłem, czyli poranek w bloku według Stanisława Barańczaka
Okładka czasopisma Forum Poetyki, nr 1, rok 2015, tytuł lato 2015
PDF
PDF (English)

Słowa kluczowe

poezja XX wieku
Stanisław Barańczak
metafizyka
architektura modernizmu

Jak cytować

Grądziel-Wójcik, J. (2015). Gdzie się zbudziłem, czyli poranek w bloku według Stanisława Barańczaka. Forum Poetyki, (1), 60–71. https://doi.org/10.14746/fp.2015.1.26677

Abstrakt

Artykuł stanowi interpretację wiersza Stanisława Barańczaka Gdzie się zbudziłem z tomu Dziennik poranny, przeprowadzoną na tle twórczości poetyckiej autora oraz dotychczasowej refleksji badawczej na ten temat. Bliskie czytanie tekstu, zwłaszcza w jego wymiarze wersyfikacyjno-kompozycyjnym oraz symbolicznym, demaskuje psychologiczny czwarty wymiar architektury modernistycznej, zaś analiza psychosomatycznej i percepcyjnej sytuacji podmiotu umożliwia odpowiedź na tytułowe pytanie wiersza, które wykracza poza społeczno-polityczną prawdę konkretu, stając się pytaniem tożsamościowym, egzystencjalnym i metafizycznym.

https://doi.org/10.14746/fp.2015.1.26677
PDF
PDF (English)

Bibliografia

Barańczak, Stanisław. Wiersze zebrane. Kraków: Wydawnictwo A5, 2007.

Barańczak, Stanisław. Pomyślane przepaście: osiem interpretacji. Katowice: Wydawn. Uniwersytetu Śląskiego, 1995. http://books.google.com/books?id=zBxhAAAAMAAJ.

Barańczak, Stanisław. Przed i po: szkice o poezji Krajowej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Londyn: Aneks, 1988. http://books.google.com/books?id=cRhpAAAAMAAJ.

Barańczak, Stanisław, i Krzysztof Biedrzycki. Zaufać nieufności: osiem rozmów o sensie poezji 1990-1992. Kraków: Biblioteka „Nagłosu”, 1993. http://books.google.com/books?id=Ib0XAQAAIAAJ.

Basista, Andrzej, i Wydawnictwo Naukowe PWN. Betonowe dziedzictwo: architektura w Polsce czasów komunizmu. Warszawa; Kraków: Wydaw. Naukowe PWN. Oddział, 2001.

Bauman, Zygmunt. „Wśród nas, nieznajomych - czyli o obcych w (po)nowoczesnym mieście”. Magazyn Sztuki., 1995, 208–29.

Białoszewski, Miron, Marianna Sokołowska, i Państwowy Instytut Wydawniczy. „Odczepić się” i inne wiersze: opublikowane w latach 1976-1980. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2016.

Buczyńska-Garewicz, Hanna. Miejsca, strony, okolice: przyczynek do fenomenologii przestrzeni. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2006.

Dembińska-Pawelec, Joanna. „Poezja jest sztuka̜ rytmu”: O świadomości rytmu w poezji polskiej dwudziestego wieku ; (Miłosz - Rymkiewicz - Barańczak). Katowice: Wydawn. Uniw. Śląskiego, 2010.

Dembińska-Pawelec, Joanna, i Dariusz Pawelec. „Obchodzę urodziny z daleka...”: szkice o Stanisławie Barańczaku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2007.

Grądziel-Wójcik, Joanna. „«Blok, ja w nim». Doświadczenie architektury a rewolucja formy w późnej poezji Mirona Białoszewskiego”. W W kręgu literatury i języka: analizy i interpretacje, zredagowane przez Mirosława Michalska-Suchanek. Gliwice: Gliwicka Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, 2011.

Grądziel-Wójcik, Joanna. Przestrzeń porównań: szkice o polskiej poezji współczesnej. Poznań: Wydawn. Poznańskie, 2010.

Grądziel-Wójcik, Joanna. „«Zmiażdżona epopeja»: «Dziennik poranny» Stanisława Barańczaka a twórczość Tadeusza Peipera”. Polonistyka., 2008, 30–36.

Grudzińska-Gross, Irena, i Stanisław Barańczak. „Niepowtarzalna prawda konkretu”. Gazeta Wyborcza. 9 listopad 1996, nr 262 wydanie.

Hall, Mildred Reed, i Edward Twitchell Hall. Czwarty wymiar w architekturze: studium o wpływie budynku na zachowanie człowieka. Przetłumaczone przez Radosław Nowakowski. Warszawa: Warszawskie Wydaw. Literackie MUZA, 2001.

Kandziora, Jerzy. Ocalony w gmachu wiersza: o poezji Stanisława Barańczaka. Warszawa: Wydawn. IBL PWN, 2007.

Lurker, Manfred. „Misterium krzyża”. W Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach, przetłumaczone przez Ryszard Wojnakowski. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 1994.

Łapiński, Zdzisław. „«Psychosomatyczne są te moje wiersze»: (impuls motoryczny w poezji Juliana Przybosia)”. Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja. 2002 (2002): 9–17.

Nasiłowska, Anna. Persona liryczna. Warszawa: Inst. Badań Lit., 2003.

Pawelec, Dariusz, Uniwersytet Śląski (Katowice), i Zakład Teorii Literatury. Pawelec, Dariusz, Uniwersytet Śląski (Katowice), i Zakład Teorii Literatury. Poezja Stanisława Barańczaka: reguły i konteksty. Katowice: Śląsk, 1992.

Rewers, Ewa. Post-polis: wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2007.

Rybicka, Elżbieta. Modernizowanie miasta: zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej. Kraków: TAiWPN Universitas, 2003.

Tuan, Yi-Fu. Przestrzeń i miejsce. Przetłumaczone przez Agnieszka Morawińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987.

Wilkoszewska, Krystyna. Wariacje na postmodernizm. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2008.

Wujek, Jakub. Mity i utopie architektury XX wieku. Warszawa: Wydawn. Arkady, 1986