Słowa kluczowe
przezroczystość
spacjalizm
pustka
teksty nieistniejące
dzieło otwarte
nic
poetyka negatywna
miejsca niedookreślenia
liberatura
milczenie
pusta strona
Georges Perec
nicość
Lucio Fontana
Ignacy Karpowicz
przejrzystość
Powidok interpretacyjny
Jak cytować
Abstrakt
Tekst stanowi próbę opisania kategorii pustki rozumianej jako swoisty chwyt artystyczny obecny w europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem polskich, tekstach kultury XX i XXI wieku. W części pierwszej (Pustka w nauce i sztuce – prolegomena filozoficzne) autorka dokonuje krótkiego przeglądu wcześniejszych sposobów ujmowania pustki w różnych dziedzinach myśli i nauki. Druga część (Pustka jako zabieg artystyczny) to autorska propozycja konceptualizacji współczesnych realizacji omawianej kategorii, dokonana na podstawie analizy różnorodnych dzieł z przestrzeni sztuki wizualnej i literatury. Podział tego chwytu na: koncept, ingerencję oraz element pozwolił na stworzenie oryginalnej definicji pustki. Ostatnia część (Pustka a pokrewne konceptualizacje) poświęcona jest wybranym kontekstom teoretycznym i filozoficznym bliskim pustce, lecz nietożsamym z nią, mowa między innymi o miejscach niedookreślenia, poetyce negatywnej, (prze)milczeniu czy tekstach nieistniejących.
Bibliografia
Barrow, John D. Książka o niczym. Przetłumaczone przez Łukasz Lamża. Kraków: Copernicus Center Press, 2018.
Bobrowska, Ewa. Parateoria: kalifornijska Szkoła z Irvine. Warszawa: Wydawnictwo Instytut badań literackich PAN : Towarzystwo literackie im. Adama Mickiewicza, 2013.
Bolecki, Włodzimierz, i Wojciech Tomasik, red. Poetyka bez granic. Warszawa: IBL, 1995.
Bouvier, Nicolas, Krystyna Arustowicz, i Grégory Leroy. Pustka i pełnia: zapiski z Japonii 1964-1970. Warszawa: Noir sur Blanc, 2005.
Calvino, Italo. Wykłady amerykańskie: sześć przypomnień dla przyszłego tysiąclecia. Przetłumaczone przez Anna Wasilewska. Warszawa: Czuły Barbarzyńca, 2009.
Cohen, Marcel. Z pustyni do Księgi: rozmowy z Marcelem Cohenem. Przetłumaczone przez Adam Wodnicki i Edmond Jabès. Kraków: Austeria, 2005.
Czaja, Dariusz. Inne przestrzenie, inne miejsca: mapy i terytoria, 2013.
Czapiga, Małgorzata. Wszechświat, bezład, pustka. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2014.
Dunin-Wąsowicz, Paweł, i Wojciech Wilczyk. Widmowa biblioteka czyli Książki urojone albo Wypisy o xięgach, których nigdy nie było, ale ktoś o nich napisał. Warszawa: Lampa i Iskra Boża : Świat Książki, 1997.
Eco, Umberto, i Lesław Eustachiewicz. Dzieło otwarte: forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2008.
Fazan, Jarosław, i Krzysztof Zajas. Na pograniczach literatury. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, 2012.
Friedrich, Hugo. Struktura nowoczesnej liryki od połowy XIX do połowy XX wieku. Warszawa: PIW, 1978.
Heidegger, Martin, i Krzysztof Michalski. Budować, mieszkać, myśleć: eseje wybrane. Warszawa: Czytelnik, 1977.
Hess, B. „Lucio Fontana, 1899–1968”. A New Fact in Sculpture, 2006, 30–54.
Hull, Zbigniew, i Witold Tulibacki, red. Człowiek i pustka: problemy wakuumologii : praca zbiorowa. Olsztyn: OSW [Olsztyńska Szkoła Wyższa, 2000.
Jasionowicz, Stanisław. Pustka we współczesnym doświadczeniu poetyckim. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2009.
Kelly, Stuart. Księga ksiąg utraconych. Przetłumaczone przez Andrzej Krauze i Ewa Klekot. Warszawa: Wydawn. W.A.B., 2008.
Leder, Andrzej. Nieświadomość jako pustka. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, 2001.
Mielnik, Anna. „Piękno w pustce”. Czasopismo Techniczne., 2007, 339–43.
Nycz, Ryszard. Poetyka doświadczenia: teoria-nowoczesność-literatura. Warszawa: IBL Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo, 2012.
Przybysławski, Artur. Buddyjska filozofia pustki. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009.
Przybysławski, Artur. Pustka jest radością czyli Filozofia buddyjska z przymrużeniem (trzeciego) oka. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2010.
Sartre, Jean-Paul. Byt i nicość: zarys ontologii fenomenologicznej. Przetłumaczone przez Jan Kiełbasa i Piotr Mróz. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2007.
Świeściak, Alina. Przemiany poetyki Ryszarda Krynickiego. Kraków: TAiWPN Universitas, 2004.
Wiles, David. Krótka historia przestrzeni teatralnych. Przetłumaczone przez Wojciech Dudzik i Łukasz Zaremba. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012
Licencja
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.