Abstrakt
Artykuł omawia najważniejsze uwarunkowania przemian dwudziestowiecznej biografistyki, stawiając sobie za cel ukazanie ograniczeń i nowych ścieżek biografii, w odniesieniu do trzech obszarów: praktyki literackiej (na przykładzie Virginii Woolf i Juliana Barnesa), dydaktyki akademickiej (na przykładzie doświadczenia autorki tekstu) oraz jednej z klasycznych prac z zakresu biografistyki w literaturoznawstwie polskim: Zagadnień biografii literackiej Marii Jasińskiej z 1970 roku, która bliska jest refleksjom Philippe’a Lejeune’a na temat biograficznego paktu referencjalnego. Biografistyka, będąca od początku swojej historii dyskursem hybrydycznym, łączącym literackość, dokumentarność i (popularno)naukowość, w wieku dwudziestym z jednej strony rozwinęła się na skalę dotąd nieznaną (tendencja ta jest podtrzymana i w obiegu akademickim i popularnonaukowym; powstał też odrębny gatunek reportażu biograficznego), z drugiej strony stała się przedmiotem zainteresowania modernistycznych i postmodernistycznych twórców, traktujących konwencje i tradycje biografii jako asumpt do pytań o jej filozoficzne inklinacje.
Bibliografia
Barnes, Julian, i Adam Szymanowski. Papuga Flauberta. Warszawa, 1992.
Barthes, Roland. Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Przetłumaczone przez Jacek Trznadel. Warszawa, 2008.
Felski, Rita. Literatura w użyciu. Zredagowane przez Ewa Kraskowska i Ewa Rajewska. Przetłumaczone przez zespół tłumaczy ze specjalności przekładowej IFP UAM w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2016.
Jasińska, Maria. Zagadnienie biografii literackiej. Geneza i podstawowe gatunki dwudziestowiecznej beletrystyki biograficznej. Warszawa, 1970.
Lejeune, Philippe. Wariacje na temat pewnego paktu: o autobiografii. Zredagowane przez Regina Lubas-Bartoszyńska. Kraków, 2001.
Woolf, Virginia, Magdalena Heydel, i Roma Sendyka. „Jak czytać książki”. W Eseje wybrane. Kraków, 2015.
Zia̜tek, Zygmunt. Wiek dokumentu. Inspiracje dokumentarne w polskiej prozie współczesnej. Warszawa, 1999
Licencja
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.