Romantyzm jako „wędrujące” pojęcie krytyki literackiej. Dyskurs o poezji po 1956 roku

Wersje

PDF
PDF (English)

Słowa kluczowe

wizja i równanie
romantyzm dialektyczny
klasycyści i barbarzyńcy
krytyka literacka
poezja po 1989

Jak cytować

Nowacka, S. (2022). Romantyzm jako „wędrujące” pojęcie krytyki literackiej. Dyskurs o poezji po 1956 roku. Forum Poetyki, (28-29), 102–117. https://doi.org/10.14746/fp.2022.28-29.36753

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie różnych sposobów wykorzystania pojęć o charakterze historycznoliterackim używanych doraźnie przez krytykę literacką w kolejnych dyskusjach na przestrzeni dekad drugiej połowy XX wieku. Autorka poddaje analizie trzy teksty krytyczne o charakterze programowym, które inicjowały polemiki na temat roli poezji i dominujących poetyk po roku 1956. Autorka wskazuje na podobieństwa w strukturach oraz strategiach obieranych przez krytyków poezji odnoszących się do dychotomii romantyzmu i klasycyzmu, jednocześnie ukazując istotne różnice programowe wyrażane za pomocą tych samych pojęć.

https://doi.org/10.14746/fp.2022.28-29.36753
PDF
PDF (English)

Bibliografia

Artwińska, Anna. Poeta w służbie polityki. O Mickiewiczu w PRL i Goethem w NRD. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009.

Barańczak, Stanisław. Etyka i poetyka. Kraków: Znak, 2009.

Barańczak, Stanisław. Nieufni i zadufani: romantyzm i klasycyzm w młodej poezji lat sześćdziesiątych. Wrocław: Zakład Narodowy im. OssolińskichWydawnictwo, 1971.

Błoński, Jan. „Rok 1989 jest równie ważny co rok 1918…”, „NaGłos” 1990, nr 1, s. 60–61.

Jazieniecki, Zbigniew. „Gorset starego oposa”. Wizje (2020), https://magazynwizje.pl/aktualnik/jazienicki-dakowicz/

Kaliszewski, Andrzej. Nostalgia stylu: neoklasycyzm liryki polskiej XX wieku w krytyce, badaniach i poetykach immanentnych (w kontekście tradycji poetologicznej klasycyzmu). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007.

Kwiatkowski, Jerzy. „Pierwsze potyczki”. W „Wizja przeciw równaniu” Wokół popaździernikowego sporu o wyobraźnię twórczą, red. Agata Stankowa, 130-149. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2013.

Maliszewski, Karol. „Nasi klasycyści, nasi barbarzyńcy” W, Barbarzyńcy, klasycyści i inni. Spory o młodą poezję w latach 90., red. Marcin Jaworski, 159-178. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2018.

Nowacka, Sonia. „Hiperbola, metafora, amplifikacja. Strategie retoryczne manifestów krytycznoliterackich na przykładzie artykułu Wizja przeciw równaniu Jerzego Kwiatkowskiego”. (w druku)

Pawelec, Dariusz. „Spór nie tylko o poezję. O narodzinach świadomości pokoleniowej Nowej Fali”. W „Powinna być nieufnością”. Nowofalowy spór o poezję, red. Dariusz Pawelec, 13-54. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2020.

Pawelec, Dariusz, Poezja Stanisława Barańczaka. Reguły i konteksty, Katowice 1992.

Piwińska, Marta. Legenda romantyczna i szydercy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973.

Przybylski, Ryszard. To jest klasycyzm. Warszawa: Czytelnik, 1978.

Rymkiewicz, Jarosław Marek. Czym jest klasycyzm: Manifesty poetyckie. Warszawa: Państwowy instytut Wydawniczy, 1967.

Skrendo, Andrzej. „Stanisław Barańczak: widma poezji”, Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja 2, 2014, s. 284–306.

Skurtys, Jakub. „Przyszłość jest chmurą, przyszłość jest chwytem”. biBLioteka (2020), https://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/recenzje/przyszlosc-jest-chmura-przyszlosc-jest-chwytem/

Szaruga, Leszek. Literatura i życie. Ważniejsze wątki dyskusji literackich1939-1989. Lublin: Wydawnictwo UMSC, 2001.

Urbanowski, Maciej. „Antyromantyczne rewizje w dwudziestoleciu międzywojennym: Miller, Boy, Gombrowicz”. W Wizje romantyzmu w literaturze i publicystyce polskiej red. Maciej Urbanowski, Andrzej Waśko,. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, 2020, 63-84.

Waśko, Andrzej. „Sztuka i czyn. Dwie modernistyczne interpretacje romantyzmuIgnacy Matuszewski i Zygmunt Wasilewski” W: Wizje romantyzmu w literaturze i publicystyce polskiej, red.Andrzej Waśko, Maciej Urbanowski, 9-28. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, 2020.

Woźniak-Łabieniec, Marzena. „Lekcja Barańczaka. Nieufni i zadufani po latach”, Acta Universitatis Lodziensis 13, 2010: 333-347