Wersje
- 2022-12-29 - (2)
- 2022-12-29 - (1)
Słowa kluczowe
czułość
czuły narrator
krytyka literacka
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł omawia historię i współczesność użyć pojęcia „czułość” w polskiej krytyce literackiej. Przedstawiona została genealogia pojęcia, jego pochodzenie z estetyki sentymentalizmu, modyfikacje romantyczne i obecność w polskiej literaturze i krytyce nowoczesnej. Ukazano wielość współczesnych użyć czułości w rodzimej krytyce literackiej, po czym poddane zostały analizie „czułość” i „czuły narrator” z mowy noblowskiej Olgi Tokarczuk. W ostatniej części ukazane zostały wybrane przykłady z recepcji światowej, gdzie czułość łączona jest z ekokrytyką i problematyką literatury światowej.
Bibliografia
Bagłajewski, Arkadiusz. Obecność romantyzmu. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2015.
Balcerzan, Edward. „Z archiwum czułości”. eleWator 2 (2020): 196-197.
Czuli barbarzyńcy 2013: o kulturze czeskiej 2013. Red. Dorota Siwor. Bielsko-Biała: Kolegium Nauczycielskie, 2013.
Czułość dla Minotaura. Red. Józef Maria Ruszar, Magdalena Cicha. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”, 2005.
„Czułość do ziemi. Z Małgorzatą Lebdą rozmawiają Marta Koronkiewicz i Paweł Kaczmarski”. Odra 5 (2017): 156–157.
Franaszek, Andrzej. „Czułość”. Znak 6 (2021): 62–69. DOI https://doi.org/10.18318/td.2020.6.3 DOI: https://doi.org/10.18318/td.2020.6.3
Franczak, Jerzy. „Czujność, czułość”. Wielogłos 4 (2016): 69–79.
„Fullfilling the Mission: A Conversiation with Olga Tokarczuk’s Translators (by Jennifer Croft)”, Los Angeles Review of Books. „Fullfilling the Mission: A Conversiation with Olga Tokarczuk’s Translators (by Jennifer Croft)”, Los Angeles Review of Books. https://lareviewofbooks.org/article/fulfilling-the-mission-a-conversation-with-olga-tokarczuks-translators/.
Gleń, Adrian. Czułość: studia i eseje o literaturze najnowszej. Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2014.
Hillman, James. Re-wizja psychologii. Tłum. Jerzy Korpanty. Warszawa: MT Biznes, 2016).
Hillman, James. Uzdrawiające fikcje: poetyka psychoterapii: Freud, Jung, Adler. Tłum. Jerzy Korpanty. Warszawa: MT Biznes, Laurum, 18.2016.
Hrabal, Bohumil. Czuły barbarzyńca: teksty pedagogiczne. Izabelin: Świat Literacki, 1997.
Illg, Jerzy. „Pozostanie czułość”. Znak 9 (2017): 122–123.
Jarniewicz, Jerzy. „Czy tłumacz może pozwolić sobie na czułość?: spieszczenia a ekwiwalencja emocjonalna w przekładzie literackim”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 23 (2014): 293–304. DOI https://doi.org/10.14746/pspsl.2014.23.17 DOI: https://doi.org/10.14746/pspsl.2014.23.17
Kostkiewiczowa. Teresa. Klasycyzmsentymentalizmrokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975.
Kudyba, Wojciech. [fragment recenzji wydawniczej]. W: Adrian Gleń, Czułość: studia i eseje o literaturze najnowszej, czwarta strona okładki, Sopot: Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, 2014.
Linde, Samuel Bogumił. Słownik języka polskiego, t. I. Warszawa: Drukarnia Księży Pijarów, 1807).
Lisowski, Krzysztof. „Nieuchronność i czułość”. Nowe Książki 5 (2014): 20–21.
Łebkowska, Anna. Empatia: o literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku. Kraków: Universitas, 2008.
Mickiewicz, Adam. Dziady drezdeńskie (cz. III). Wrocław: Zakład Narodowy im. OssolińskichWydawnictwo, 2021.
Modernizm(y) słowiański(e) w anturażu czułości. Red. Izabella Malej, Agnieszka Matusiak, Anna Paszkiewicz. Wrocław: Oficyna Wydawnicza AtutWrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2021.
Mytych-Forajter, Beata. Czułe punkty Grochowiaka. Szkice i interpretacje. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010.
Norwid, Cyprian Kamil. Vade-mecum. Wrocław: Zakład Narodowy im. OssolińskichWydawnictwo, 1999).
Nowosielski, Kazimierz. Czułość i ślad: o tym, co kto pokochał. Kraków: Instytut Literatury, 2021.
Nugent-Folan, Georgina. Olga Tokarczuk’s Tender Narrator & the Tender, Furiuos Narratorswykład online: https://www.youtube.com/watch?v=T-2gHD-u1Kw&t=1260s.
Płuciennik, Jarosław. Literackie identyfikacje i oddźwięki: poetyka a empatia. Kraków: Universitas, 2004.
Poeta czułej pamięci: studia i szkice o twórczości Janusza Szubera. Red. Jolanta Pasterska, Magdalena Rabizo-Birek. Rzeszów: Biblioteka „Frazy”, 2008.
Saint, Tarun K. Reinventing Literary Form: Olga Tokarczuk’s ‘Tender Narrator’ in Our Times. https://thewire.in/books/reinventing-literary-form-olga-tokarczuks-tender-narrator-in-our-times.
Smolka, Iwona. „Uważność i czułość”. Nowa Dekada Krakowska 3/4 (2014): 18–21.
Stankowska, Agata. „Czułość wobec istnienia: wokół postawy klasycznej Julii Hartwig”. W: Pochwała istnienia: studia o twórczości Julii Hartwig, red. Barbara Kulesza-Gulczyńska, Elżbieta Winiecka, 43–52. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2015.
Szymik, Jerzy. Czułość, siła i drżenie: 50 wierszy z lat 2005–2009. Missa de spe i litania do Matki Bożej Pszowskiej. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2009.
Tatar, Ewa. „Przesłuchując miłość lesbijską: czy czułość, zmysłowość, szaleństwo i miłość lesbijska dają szansę sztuce na przepisania narracji «kobiecych»”. Kresy 8 (2008): 182–198.
Tokarczuk, Olga. Czuły narrator. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2020.
Urbanowski, Maciej. „Czułość i blask: poezja Kazimierza Nowosielskiego”. Zeszyty Karmelitańskie 3 (2011): 111–115.
„Większa czułość. Monika Sznajderman z rozmowie z Agnieszką Rzoncą”. Znak 6 (2017): 30–35.
Yinan, Li. „Czuła narracja: nowe oblicze literatury polskiej w oczach Chińczyków”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 40 (2021): 21–51. DOI https://doi.org/10.14746/pspsl.2021.40.2 DOI: https://doi.org/10.14746/pspsl.2021.40.2
Zając, Grzegorz. Czuły weredyk: twórczość poetycka Juliana Ursyna Niemcewicza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Tomasz Mizerkiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.