Abstrakt
Artykuł omawia relację między sposobem funkcjonowania kategorii „antyliterackości” i „literackości” we współczesnej krytyce literackiej a tym, co rozpoznane zostaje jako „kultura autobiografii” po przełomie 1989 roku. Na podstawie omówienia dwóch ostatnich dyskusji krytycznych wokół książek Kwiaty rozłączki Aleksandry Wstecz (2020) i Oto ciało moje Aleksandry Pakieły (2022) autorka próbuje odpowiedzieć na pytanie o to, jak ekspansja języków terapeutycznych i prymat opowieści o indywidualnym doświadczeniu traumatycznym przemodelowują warunki uprawiania krytyki literackiej.
Bibliografia
Andrzejewski, Łukasz. „Zagadka społeczeństwa terapeutycznego: historia, konteksty, praktyka”. Przegląd Socjologii Jakościowej 1 (2017): 68–89. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.13.1.03
Bełza, Marcin. „To nie jest powieść. Recenzja książki «Oto ciało moje» Aleksandry Pakieły”. Kultura Liberalna 29 (2022). https://kulturaliberalna.pl/2022/07/12/marcin-belza-recenzja-aleksandra-pakiela-oto-cialo-moje/.
Burek, Tomasz. Zamiast powieści. Warszawa: Czytelnik, 1971.
Czerka-Fortuna, Eliza. „Przejawy kultury terapeutycznej w edukacji akademickiej”. Edukacja Dorosłych 2 (2013). https://www.infona.pl//resource/bwmeta1.element.desklight-c8d79612-749a-44c4-9da7-835cd0c7154e.
Czermińska, Małgorzata. Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie, wyzwanie. Wydanie 2, zmienione. Kraków: Universitas, 2020.
Dąbkowska, Paulina. „«Kwiaty rozłączki». Zbiór anty-miłosny”. Nowy Napis Co Tydzień 57 (2020). https://nowynapis.eu/tygodnik/nr-57/artykul/kwiaty-rozlaczki-zbior-anty-milosny.
Dunin, Kinga. „Moda na depresję, czyli kultura terapii”. KrytykaPolityczna.pl, 11.03.2023. https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/kinga-dunin-czyta/jak-plakac-w-miejscach-publicznych-kultura-terapii/.
Ficek, Ewa. „Totalność terapii? Dyskursu terapeutycznego filiacje i translokacje”. W: Reprezentacje świata w dyskursach (modele, obrazy, wizje), red. Bernadetta Ciesek-Ślizowska, Beata Duda, Ewa Ficek, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, 253–263. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019.
Głowala, Wojciech. „Ze «Słownika współczesnych komunałów krytycznoliterackich»”. Teksty 2 (1972): 132–143.
Grynberg, Henryk. „Mój krytyk za dużo wyczytał”. Odra 6 (2002): 67.
Grynberg, Henryk. „Pokolenie Szoa”. Odra 4 (2002): 37–49.
Hasell, Ariel, Robin L. Nabi. „Emotion, Information Sharing, and Social Media”. W: Emotions in the Digital World, red. Robin L. Nabi, Jessica Gall Myrick, 381–400. New York: Oxford University Press, 2023. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780197520536.003.0020
Hellich, Artur. Gry z autobiografią: przemilczenia, intelektualizacje, parodie. Warszawa: IBL PAN, 2018.
Illouz, Eva. „Cierpienie, pola emocjonalne i emocjonalny kapitał”. W: Uczucia w dobie kapitalizmu, tłum. Zygmunt Simbierowicz, 61–108. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010.
Jacyno, Małgorzata. Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
Jakubowiak, Maciej. „SCHEMATY: Nie na temat”. dwutygodnik.com 1 (2016). https://www.dwutygodnik.com/artykul/6358-schematy-nie-na-temat.html.
Jarzębski, Jerzy. „Kariera «autentyku»”. W: Powieść jako autokreacja, 337–364. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984.
Kierkosz, Igor. „Lubię tę robotę”. dwutygodnik.com 4 (2023). https://www.dwutygodnik.com/artykul/10616-lubie-te-robote.html.
Legeżyńska, Anna. „Białoszewski na «biegunie»: uwagi o głównych regułach strategii twórczej”. Kresy 4 (1996): 25–32.
Lejeune, Philippe. „Pakt autobiograficzny”. W tegoż: Wariacje na temat pewnego paktu: o autobiografii, 21–56. Kraków: Universitas, 2001.
Lejeune, Philippe. „Pakt autobiograficzny (bis)”. W tegoż: Wariacje na temat pewnego paktu: o autobiografii, 177–204. Kraków: Universitas, 2001.
Leociak, Jacek. „Grynberg niebanalnie o Głowińskim”. Odra 6 (2002).
Orska, Joanna. Liryczne narracje: nowe tendencje w poezji 1989–2006. Kraków: Universitas, 2007.
Pikuła, Rafał. „Ekshibicjonizm literacki i pożytki z niego”. Tygodnik Przegląd 31 (2022). https://www.tygodnikprzeglad.pl/ekshibicjonizm-literacki-pozytki-niego/.
Remis, Adam. „Czy wszystko trzeba przeżyć? (Aleksandra Wstecz, «Kwiaty rozłączki»)”. Wizje: Aktualnik, 8.03.2020. https://magazynwizje.pl/aktualnik/adam-remis-aleksandra-wstecz/.
Rieff, Philip. The Triumph of the Therapeutic: Uses of Faith after Freud. Fortieth-Anniversary edition, 2nd print. Wilmington: ISI Books, 2007.
Sala, Zuzanna. „«Cierpiący na depresję doskonale odnajdują się na bezrobociu». Humor w narracjach psychiatrycznych Tomasza Bąka i Olgi Hund”. Praktyka Teoretyczna 3 (8.11.2022): 311–337. DOI: https://doi.org/10.19195/prt.2022.3.13
Sikora, Agata. „Ja w pudełku”. dwutygodnik.com 7 (lipiec 2023). https://www.dwutygodnik.com/artykul/10824-ja-w-pudelku.html.
Szmidt, Olga. Autentyczność: stan krytyczny: problem autentyczności w kulturze XXI wieku. Kraków: Universitas, 2019.
Szot, Wojciech. „[RECENZJA] Aleksandra Wstecz, «Kwiaty rozłączki»”. Zdaniem Szota (blog), 12.03.2020. https://zdaniemszota.pl/2975-recenzja-aleksandra-wstecz-kwiaty-rozlaczki.
Tosiek, Antonina. „Szkic do rozwinięcia”. dwutygodnik.com 5 (2023). https://www.dwutygodnik.com/artykul/10718-szkic-do-rozwiniecia.html.
Waldman, Katy. „The Rise of Therapy-Speak”. The New Yorker, 26.03.2021. https://www.newyorker.com/culture/cultural-comment/the-rise-of-therapy-speak.
Waligóra, Janusz. „Pamięć i tekst: wypowiadanie Zagłady w «Czarnych sezonach» Michała Głowińskiego”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria 9 (2009): 156–165.
Witczak, Adrian. „Pułapki szczerości”. artPAPIER 14 (2022). http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=444&artykul=9020&kat=1.
Witkowski, Mateusz. „Literatura bez literatury i nagroda za temat, czyli Paszport Polityki dla Natalii Fiedorczuk”. ksiazki.wp.pl, 18.01.2017. https://ksiazki.wp.pl/literatura-bez-literatury-i-nagroda-za-temat-czyli-paszport-polityki-dla-natalii-fiedorczuk-6145960874330241a.
Wrotz, Adam. „Czy bohater polskiej powieści kupił już sobie komputer?” dwutygodnik.com 6 (2023). https://www.dwutygodnik.com/artykul/10791-czy-bohater-polskiej-powiesci-kupil%C2%A0juz%C2%A0sobie-komputer.html.
Wróbel, Olga. „O sobie”. dwutygodnik.com 5 (2023). https://www.dwutygodnik.com/artykul/10708-o-sobie.html.
Wróbel, Olga. „Z tej książki sączą się pot, krew, łzy, wymiociny i kwasy żołądkowe. Oto cena szczupłości”. Wyborcza.pl, 28.06.2022. https://wyborcza.pl/ksiazki/7,154165,28604284,gra-w-ideal.html.
Ziątek, Zygmunt. „Reportaż jako literatura”. W: Obraz literatury w komunikacji społecznej po roku ’89, red. Andrzej Werner, Dariusz Żukowski, 421–458. Warszawa: IBL PAN, 2013
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Zuzanna Sala
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.