Dotykanie minionego. Fortepian Jane Campion jako przykład adaptacji auratycznej
Okładka czasopisma Forum Poetyki, nr 23, rok 2021, tytuł zima 2021
PDF
PDF (English)

Słowa kluczowe

adaptacja
aura
materialność
intertekstualność
wiek XIX
fetysz
film i pisarstwo kobiece

Jak cytować

Jauksz, M. (2021). Dotykanie minionego. Fortepian Jane Campion jako przykład adaptacji auratycznej. Forum Poetyki, (23), 174–189. https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28903

Abstrakt

Artykuł jest próbą zdefiniowania zjawiska w światowym kinie współczesnym, które wykorzystując nowe sposoby komunikacji w obrębie sztuk wizualnych i ich haptyczności, stara się rekreować nastroje i wrażliwości konotowane z kulturą minionych czasów. Fortepian Jane Campion, jako świadectwo zaangażowanej lektury przede wszystkim poezji Emily Dickinson, ale też Wichrowych Wzgórz Emily Brontë, staje się tu przykładem fabuły z jednej strony nasyconej perspektywami, motywami i sytuacjami zaczerpniętymi z tych utworów, z drugiej wykorzystuje stylistyczną multisensoryczność kina, by w przedstawionych bohaterach i przedmiotach ich otaczających odtwarzać dynamikę relacji i nastroje znane z przekazów o kulturze połowy XIX wieku. Dzięki temu staje się auraptacją (adaptacją auratyczną; ang. auraptationauratic adaptation), adaptacją aury wyczytanej spomiędzy literackich świadectw epoki, przeniesieniem w dzisiejsze czasy i właściwe im media niepowstałej w wieku XIX opowieści.

https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28903
PDF
PDF (English)

Bibliografia

Baecque, Antoine de. „Ekrany. Ciało w kinie”. W Historia ciała. Tom 3. Różne spojrzenia. Wiek XX. Zredagowane przez Jean-Jacques Courtine. Przetłumaczone przez Krystyna Belaid i Tomasz Stróżyński, 347–367. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2014.

Benjamin, Walter. Twórca jako wytwórca. Eseje i rozprawy. Przetłumaczone przez Robert Reszke. Warszawa: KR, 2011.

Bologne, Jean Claude. Historia uwodzenia. Od Antyku do dziś. Przetłumaczone przez. Katarzyna Marczewska. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012.

Bruzzi, Stella. Undressing Cinema. Clothing and Identity in the Movies. London: Routledge, 1997

Dickinson, Emily. Wiersze wybrane. Przetłumaczone przez Stanisław Barańczak. Kraków: Znak, 2000.

Homans, Margaret. Women Writers and Poetic Identity. Dorothy Wordsworth, Emily Brontë and Emily Dickinson. New Jersey: Princeton University Press, 1980.

Jacobs, Carol. „Playing Jane Campion’s Piano: Politically”. MLN vol. 109, nr 5 (1994): 757–785.

Jane Campion Interviews. Zredagowane przez Virginia Wright Wexman, Jackson: University Press of Missisipi, 1999.

Luhmann, Niklas. „Semantyka miłości”. Przetłumaczone przez Jerzy Łoziński. W Amtropologia ciała. Wybór tekstów. Zredagowane przez Małgorzata Szpakowska, 242–247. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.

Łuczak, Dorota. Foto-oko. Wizja fotograficzna wokół okulocentryzmu w sztuce I połowy XX wieku. Kraków: Universitas, 2018.

Margolis, Harriet. „«A Strange Heritage»: From Colonization to Transformation?”. W Jane Campion’s „The Piano”. Zredagowane przez Harriet Margolis, 1–41. Cambridge: Cambridge University Press, 2000.

Marks, Laura U. The Skin of the Film. Intercultural Cinema, Embodiment, and the Senses, Durham: Duke University Press, 2000.

Puis, Reshela du. „Romanticizing Colonialism. Power and Pleasure in Jane Campion’s The Piano”, The Contemporary Pacific vol. 8, nr 1 (1996): 51–79.

Reeves, James. „Preface”. W Emily Dickinson. Selected Poems. Zredagowane przez James Reeves, vii–lii. London: Heinemann, 1959.

Riu, Carmen Pérez. „Two Gothic Feminist Texts: Emily Brontë’s Wuthering Heights and the film, The Piano, by Jane Campion”. Atlantis vol. XXII, nr 1 (2000): 163–173.

Roux, Jean-Paul. Kobieta w historii i micie. Przetłumaczone przez Barbara Szczepańska, Warszawa: Volumen, 2010.

Różanowski, Ryszard. Pasaże Waltera Benjamina. Studium myśli. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997.

Sanders, Julie. Adaptation and appropriation. Abington–New York: Routledge, 2006.

Stocks, Kenneth. Emily Dickinson and the Modern Consciousness. Houndmills: Macmillan, 1988.

Wagner-Martin, Linda. Emily Dickinson. A Literary Life. London: Palgrave Macmillan, 2013.

Zerner, Henri. „Spojrzenie artystów”. W Historia ciała. T. 2. Od rewolucji do I wojny światowej. Zredagowane przez Alain Corbin. Przetłumaczone przez Krystyna Belaid i Tomasz Stróżyński, 79–108. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2013