The Classless Left. On a Certain Tradition of Politically Engaged Criticism from the Turn of the Century

Versions

PDF (Język Polski)
PDF

Keywords

literary criticism
the left
Marxism
class
political transformation

How to Cite

Kaczmarski, P. (2024). The Classless Left. On a Certain Tradition of Politically Engaged Criticism from the Turn of the Century. Forum of Poetics, (28-29), 152–169. https://doi.org/10.14746/fp.2022.28-29.36756 (Original work published December 29, 2022)

Abstract

The paper identifies (selected) reasons and strategies of removing the notion of class from Polish critical-literary discourse after 1989, especially a certain tradition of non-Marxist leftist criticism defined by Maria Janion, Kinga Dunin and Igor Stokfiszewski. The paper shows how a general vision of the world and politics implicitly outlined in the works of those critics excludes the possibility to meaningfully use the notion of class.

https://doi.org/10.14746/fp.2022.28-29.36756
PDF (Język Polski)
PDF

Funding

A research grant “Autonomy 2.0. New Approaches to Autonomy in Contemporary Literary Criticism”” (2021/04/N/HS2/01612)

funded by Narodowe Centrum Nauki (National Science Centre)

References

Czapliński, Przemysław. Powrót centrali. Literatura w nowej rzeczywistości. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007.

Dunin, Kinga. Czytając Polskę. Warszawa: WAB, 2004.

Dunin, Kinga. Karoca z dyni. Warszawa: Sic!, 2000.

„E.P. Thompson on Europe, from 1975”. https://kmflett.wordpress.com/2019/09/09/e-p-thompson-on-europe-from-1975/.

Edwards, Jason. „The Materialism of Historical Materialism”. W: New Materialisms, red. Diana Coole, Samantha Frost. Durham-London: Duke University Press, 2010. DOI https://doi.org/10.1215/9780822392996-013

Hoły-Łuczaj, Magdalena. „Czy «zwrot polityczny» to «zwrot marksistowski»? Projekt «Krytyki Politycznej» a marksistowska tradycja literaturoznawcza”. Literaturoznawstwo 6-7 (2012-2013): 11–26.

Jameson, Fredric. The Political Unconscious. London: Methuen, 1981.

Janicka, Katarzyna, Kazimierz Słomczyński. „Struktura społeczna w Polsce: klasowy wymiar nierówności”. Przegląd Socjologiczny 63 (2014): 55–72 .

Janion, Maria. „Szanse kultur alternatywnych”. Res Publica 3 (1991): 107–110.

Janion, Maria. Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś? Warszawa: Sic!, 1996.

Kaczmarski, Paweł, Marta Koronkiewicz. „Literatura ludowa jako projekt”. Mały Format 7-9 (2021). http://malyformat.com /2021/10/literatura-ludowa/.

Kaczmarski, Paweł. „Trzy opowieści o awansie klasowym”. Mały Format 6 (2019). http://malyformat.com/2019/06/opowiesci-o-awansie-klasowym/.

Knapek, Ryszard. „Ustanowienie uniwersalizmu”. ArtPapier 5 (2010). http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=102&artykul=2370.

Maliszewski, Karol. „Czkawka po Lukácsu”. Tygodnik Powszechny, 13.03.2007.

Martin, Hans-Peter, Harald Schumann. Pułapka globalizacji. Atak na demokrację i dobrobyt. Tłum. Marek Zybura. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1999.

Meiksins Wood, Ellen. The Retreat from Class. London-New York: Verso, 1986.

Michaels, Walter Benn. Kształt znaczącego. Tłum. Jan Burzyński. Kraków: Ha!art, 2006.

Mitchell, Bill, Thomas Fazi. Reclaiming the State. London: Pluto Press, 2017. https://doi.org/10.2307/j.ctt1v2xvvp

Orska, Joanna. „O «lewicowej» strategii współczesnej krytyki literackiej wobec wolnego rynku mediów”. W: Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku, red. Dorota Kozicka, Tomasz Cieślak-Sokołowski, ???. Kraków: Universitas, 2007.

Polityka literatury. Przewodnik Krytyki Politycznej. Red. Kinga Dunin et al. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2009.

„Rzeczpospolita klas. Z Kazimierzem M. Słomczyńskim rozmawiają Staś Chankowski, Stanisław Zakroczymski”. Magazyn Kontakt, 27.01.2015, https://magazynkontakt.pl/prof-slomczynski-rzeczpospolita-klas/.

Sala, Zuzanna. „Eternit i wiśnie, czyli o zadupiach w poezji polskiej”. Czas Kultury. Dwutygodnik 2 (2021). https://czaskultury.pl/artykul/eternit-i-wisnie-czyli-o-zadupiach-w-poezji-polskiej/.

Sala, Zuzanna. „O tym jak szlachcic rabację wywołał”. https://www.praktykateoretyczna.pl/artykuly/o-tym-jak-szlachcic-rabacje-wywolal/.

Skurtys, Jakub. „Bywa rewolucyjna. Podsumowanie roku 2019 w poezji”. Mały Format 12 (2019). http://malyformat.com/2020/02/bywa-rewolucyjna-podsumowanie-roku-2019-poezji/.

Stokfiszewski, Igor. „Poezja a demokracja”. Tygodnik Powszechny 10 (2007): ???.

Stokfiszewski, Igor. „Poezja uników”. Gazeta Wyborcza 33 (2007): ???.

Stokfiszewski, Igor. „Pragmatyczna krytyka kultury”. Ha!art 21 (2005): ???.

Stokfiszewski, Igor. Zwrot polityczny. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2009.

„Studenci to nie jest niższy personel. Z Marią Janion rozmawiają Kazimiera Szczuka i Sławomir Sierakowski”. W: Uniwersytet zaangażowany. Przewodnik Krytyki Politycznej, red. Zespół KP, ???. Warszawa: Krytyka Polityczna, 2010.

Thurow, Lester. Przyszłość kapitalizmu. Jak dzisiejsze siły ekonomiczne kształtują świat jutra. Tłum. Lech Czyżewski. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1999.

Tittenbrun, Jacek. „Death of Class?”. Przegląd Socjologiczny 2 (2014): 35–53.

Uniłowski, Krzysztof. „Chcieliśmy rynku…”. Teksty Drugie 1/2 (2002): 259–268.

Williams, Raymond. Marksizm i literatura. Tłum. Antoni Chojnacki, Edward Kasperski. Warszawa: PWN, 1989.

Żuk, Piotr. „O aktualności pojęcia «klasa społeczna» w społeczeństwie i analizach, socjologicznych”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 3 (2008): 165–184.

Żurek, Łukasz. „Drugi modernizm”, Dwutygodnik 2 (2018). https://www.dwutygodnik.com/artykul/7643-drugi-modernizm.html