Słowa kluczowe
periodization
Nadsan stylistics
Tarnobrzeg Lusatian culture
funeral archeology
statistics
Jak cytować
Abstrakt
It is truism to say that for an archaeologist the question of chronology is particularly important. In relation to Tarnobrzeg Lusatian Culture, this topic was frequently raised, which in the case of its early and late stages gave satisfactory results. There are numerous determinants of these phases, and they can also be divided into smaller periodical stages. The dynamics of change is well understood. However,p hase II is far more problematic. Basically, it is represented by one type of vessel. In addition, the 150–200 year phase is very compact in terms of inventory and it is almost impossible to identify older or younger materials. The problem of its decline also needs to be emphasized, where when treated through the prism of the San River style as it usually is, it should be prolonged to HaD. The author, using the correspondence board, tries to indicate materials which can be related to the older and younger episode of the second phase of Tarnobrzeg Lusatian Culture.
Finansowanie
Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC- 2016/23/N/HS3/00666.
Bibliografia
Adamik-Proksa, J., 2019, Ekumena Ludności kultury trzcinieckiej w Polsce południowo-wschodniej studium osadniczo-kulturowe (Collectio Archeologica Ressoviensis, t. 40). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Blajer, W., Czopek, S., Kostek, A., 1991, Początek grupy tarnobrzeskiej nad środkowym Sanem. W: M. Gedl (red.), Die Anfänge der Urnenfelderkulturen In Europa (s. 265–293) (Archeologia Interregionalis, t. 13). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Czopek, S., 1989, Z badań nad schyłkową fazą grupy tarnobrzeskiej, W: A. Barłowska, E. Szałapata (red.), Grupa tarnobrzeska kultury (s. 241–261). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Czopek, S., 1996, Grupa tarnobrzeska nad środkowym Sanem i dolnym Wisłokiem. Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Czopek, S., 2001, Pysznica, pow. Stalowa Wola, stanowisko 1 – cmentarzysko ciałopalne z przełomu epok brązu i żelaza. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Czopek, S., 2002, Uwagi o chronologii cmentarzyska w Pysznicy pow. Stalowa Wola w świetle datowań radiowęglowych. W: M. Gedl (red.), Wielkie cmentarzyska z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza (s. 291–311). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Czopek, S., 2006, Czas użytkowania cmentarzysk tarnobrzeskiej kultury łużyckiej – możliwości interpretacyjne i uwagi dyskusyjne. Analecta Archaeologica Ressoviensia, 1, 101–132.
Czopek, S., 2009, Aktualne problemy w badaniach tarnobrzeskiej kultury łużyckiej. W: S. Czopek, K. Trybała-Zawiślak (red.), Tarnobrzeska kultura łużycka – źródła i interpretacje (s. 15–32). Rzeszów: Mitel.
Czopek, S., Trybała-Zawiślak, K., 2015, Early Iron Age in south-eastern Poland. W: M. Wefers, S. Karwowski, J. Fries-Knoblach, P. Trebsche, P. C. Ramsl (red.), Waffen – Gewalt – Krieg (s. 285–301). Wydawnictwo Beier & Beran, Archäologische Fachliteratur.
Dąbrowski, J., 1980, Przydatność ceramiki łużyckiej dla podziałów kulturowych. W: M. Gedl (red.), Zróżnicowanie wewnętrzne kultury łużyckiej (s. 35–55). Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Gawlik, A., Przybyła M. S., 2005, Początki wczesnej epoki żelaza w Kotlinie Sandomierskiej. W: M. Kuraś (red.), Archeologia Kotliny Sandomierskiej. Rocznik Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli, t. 4, (s. 313–352). Stalowa Wola: Muzeum Regionalne.
Gediga, B., 1989, Podstawy wyróżnienia grupy tarnobrzeskiej. W: A. Bartołowska, E. Szałapata (red.), Grupa tarnobrzeska kultury łużyckiej (s. 15–26). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Gedl, M., 1962, Uwagi o kulturze łużyckiej w dorzeczu Sanu, Wieprza i górnego Bugu. Sprawozdania Archeologiczne, t. 15 (s. 365–386). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Gedl, M., 1970, Ze studiów nad genezą i wczesną fazą grupy tarnobrzeskiej. Archeologia Polski, t. 15 (s. 365–386). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Gedl, M., 1994, Cmentarzysko z epoki brązu w Bachórzu-Chodorówce. Kraków: Uniwersytet Jagielloński
Moskwa, K., 1976, Kultura łużycka w południowo-wschodniej Polsce. Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Gedl, M., 1979, Cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej w Zbydniowie, gm. Zaleszany, woj. Tarnobrzeg. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za lata 1973–1975 (s. 3–57). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Gedl, M., 1982, Tendencje rozwoju grupy tarnobrzeskiej kultury łużyckiej. W: M. Gedl (red.), Południowa strefa kultury łużyckiej i powiązania tej kultury z Południem (s. 301–315). Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Mrówka, Ł., 2011, Development of pottery style on the Bronze and Early Iron Age cemetery at Kietrz, Głubczyce district, in the light of statistical analyses. Recherches Archéologiques, t. 3, (s. 67–100). Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Ormian, K., 1998, Cmentarzysko z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Furmanach stan. 1, woj. Tarnobrzeg [maszynopis pracy magisterskiej UJ]. Kraków.
Ormian, K., 2008, Stylistyka nadsańska ceramiki tarnobrzeskiej kultury łużyckiej [maszynopis pracy doktorskiej w UR].
Przybyła, M. S., 2003, Uwagi o chronologii ceramiki grupy tarnobrzeskiej. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, t. 24 (s. 27–54). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Stanisz, A., 2007, Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny, t. 3: Analizy wielowymiarowe. Kraków: StatSoft Polska.
Szarek-Waszkowska, E., 1973, Cmentarzysko kultury łużyckiej w Obojnie, przysiółek Zaosie. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za lata 1970–1972 (s. 73–88). Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.
Trybała-Zawiślak, K., 2012, Kłyżów stan. 2 i Mokrzyszów stan. 2 cmentarzyska ciałopalne z wczesnej epoki żelaza (Collectio Archaeologica Ressoviensis, t. 21). Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego.
Trybała-Zawiślak, K., 2019, Wczesna epoka żelaza na terenie Polski południowo-wschodniej – dynamika zmian i relacje kulturowe. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.