Metody odkrywania niedawnej przeszłości
PDF

Słowa kluczowe

non-invasive research,
a branch of the anti-communist underground „Tarzan”
contemporary archaeology
historical ssources
ethnology
non-invasive research

Jak cytować

Kasztelan, R. (2023). Metody odkrywania niedawnej przeszłości. Folia Praehistorica Posnaniensia, 28, 55–76. https://doi.org/10.14746/fpp.2023.28.03

Abstrakt

The article aims to show the possibility of studying events from the recent history with the help archaeology of the contemporary past. The reader will have the opportunity to get to know historical and ethnographic sources related to the anti-communist underground unit headed by a commander nicknamed “Tarzan”. The article will also present the relics of earthworks (bunkers, dugouts). They will be interpreted using archaeological methods.

https://doi.org/10.14746/fpp.2023.28.03
PDF

Bibliografia

Archiwum: Instytut Pamięci Narodowe: Po 00 3 374 t1; Po 00 3 374 t2; Po 00 3 374 t3; Po 00 3 374 t4 - Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu.

Angrosino, A. (2015). Badania etnograficzne i obserwacyjne (tłum. M. Brzozowska-Bryczyńska). Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Assmann, J. (2001). Der Tod als Thema der Kulturtheorie. Frankfurt a. M: Suhrkamp Verlag Ag.

Banaszek, Ł. (2015). Przeszłe krajobrazy w chmurze punktów (Seria Archeologia, nr 54). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Bochenek, R. H. (1989). 1000 słów o inżynierii i fortyfikacjach. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.

Buchowski, M., Burszta, W. J. (1992). O założeniach interpretacji antropologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Buchli, V., Lucas G. (red.) 2001. Archaeologies of the Contemporary Past. London - New York: Routledge., https://doi.org/10.4324/9780203185100 DOI: https://doi.org/10.4324/9780203185100

Buchli, V. (2011). Memory, Melancholy and Materiality. W: D. Borić (red.), Archaeology and Memory (s. 204-210). Oxford: Oxbow Books.

Buksiński, T. (1992). Interpretacja źródeł historycznych pisanych. Warszawa - Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Castells, M. (2008). Siła tożsamości (tłum. M. Szymański). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Edensor, T. (2004). Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Głosek, M. (2003). Katyń w świetle badań terenowych 1994-1995. Toruń: Dom Wydawniczy Duet.

González-Ruibal, A. (2019). An Archaeology of the Contemporary Era. London and New York: Routledge Taylor & Francis Group. DOI: https://doi.org/10.4324/9780429441752

González Ruibal, A. (2015). Ethics and the Archaeology of Violence. Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4939-1643-6

Grajewski, A. (2017). Zastosowanie metod archeologicznych przy badaniu miejsc po katastrofie lub wybuchu ładunku wybuchowego. Ochrona Zabytków, 2, s. 127-143.

Harrison, R., Schofield J. (2010). After Modernity. Archaeological Approaches to the Contemporary Past. Oxford - New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780199548071.001.0001

Harrison, R. (2011). Surface assemblages. Towards an archaeology in and of the present, Archaeological Dialogues, 26 October , s. 141-161. DOI: https://doi.org/10.1017/S1380203811000195

Harrison, R., Schofield J. Archaeo-Ethnography, Auto-Archaeology: Introducing Archaeologies of the Contemporary Past. Archaeologies, 5(2), s. 185-209. DOI: https://doi.org/10.1007/s11759-009-9100-5

Halbwachs, M. (2008). Społeczne normy pamięci (M. Król, tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kajda, K., Kobiałka, D., Kostyrko, M. (2017). Między pamięcią a zapomnieniem. Archeologia pierwszowojennego obozu jenieckiego w Czersku. Archeologia Żywa, s. 84-85.

Kajda, K., Kobiałka, D. (2017). Archeologia współczesności jako odpowiedz na kryzys dyscypliny. Ochrona Zabytków, 2, s. 27-77.

Kobiałka, D., Frąckowiak, M., Kajda K. (2015) Tree memories of the Second World War: a case study of common beeches from Chycina, Poland. Antiquity, 89, 683-696. DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2014.52

Kobyliński, Z. (2020). Zarządzanie dziedzictwem kulturowym. Wprowadzenie do problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.

Koniuk, P. (2014). Zapomniani bohaterowie powojennej Polski. Gdynia: Wydawnictwo Novare Res.

Kiarysz, G. (2019). Atomowi żołnierze wolności: archeologia magazynów broni jądrowej w Polsce Szczecin: Uniwersytet Szczeciński Wydawnictwo Naukowe.

Lebiediewa, N. (1997). Katyń: zbrodnia przeciwko ludzkości. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Ławrynowicz, O., Żelazko, J. (red.) (2015) Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji 1939-1956. Łódź: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Łodzi.

Łuczak, Ł. (2016). Podziemie niepodległościowe w Wielkopolsce w latach 1945-1946. Próba charakterystyki.

W: A. Łuczak, A. Pietrowicz (red.), Konspiracja antykomunistyczna i podziemie zbrojne w Wielkopolsce w latach 1945-1956 (s. 17-42 ). Poznań: Studia i Materiały Poznańskiego IPN.

Łuczak, A., Pietrowicz, A. (red.) (2016) Konspiracja antykomunistyczna i podziemie zbrojne w Wielkopolsce w latach 1945-1956. Poznań: Studia i Materiały Poznańskiego IPN.

Minta-Tworzowska, D. (2013). Pamięć, „miejsca pamięci” jako budujące tożsamość w ujęciu archeologicznym. Przegląd Archeologiczny, 61, 33-50.

Olsen, B., Witmore, C. (2015) Archaeology, Symmetry, and the Ontology of Things: A response to erities. Atchaeological Dialogues, 22(2), 187-197. DOI: https://doi.org/10.1017/S1380203815000240

Pawleta, M. (2016). Przeszłość we współczesności. Studium metodologiczne archeologicznie kierowanej przeszłości w przestrzeni społecznej (Seria Archeologia, nr 55). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Popek, L. (2012). Ostrówki. Wołyńskie ludobójstwo. Warszawa: Wydawnictwo Rytm.

Rogalski, M., Zaborowski M. (1978). Fortyfikacja wczoraj i dziś. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.

Staszczak, Z. (red.) (1987). Słownik etnograficzny. Terminy ogólne. Warszawa - Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Shanks, M. (2007). Symmetrical Archaeology. World Archaeology, 39(4), 589-596. DOI: https://doi.org/10.1080/00438240701679676

Skowronek, T. (2016). Las katyński. Gołuchów: Ośrodek Kultury Leśnej.

Sobala T, Perz B. (2016). Nadleśnictwo Łopuchówko. Rys historyczny. Łopuchówko: Lasy Państwowe/ Nadleśnictwo Łopuchówko.

Topolski, J. (1977). Źródło literackie w badaniu historycznym. Miesięcznik Literacki, 12, 96-104.

Witmore, C. (2007). Symmetrical Archaeology. Excerpts from a Manifesto. World Archaeology, 39(4), 546-562. DOI: https://doi.org/10.1080/00438240701679411

Wojtkowiak, Z. (2001). Nauki pomocnicze historii najnowszej. Źródłoznawstwo. Źródła Narracyjne, cz. 1: Pamiętniki. Tekst literacki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Zalewska, A. (red.) (2016). Archeologia współczesności, t. 1. Warszawa: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich.

Zalewska, A., Kiarszys, G. (2017). Absent Presence of Great War Cemeteries in the Municipality of Bolimow, Central Poland. W: A. Zalewska, J. M. Scott, G. Kiarszys (red.), The Materiality of Troubled Pasts Archaeologies of Conflicts and Wars (s. 55-82). Warszawa - Szczecin: Departament of Archaeology. Szczecin University.