Abstract
The article is aimed at presentation of archaeological evidence from Kujavia in relation to reconstruction of religious sphere of the Lusatian and Przeworsk culture communities. In particular, the article explores various features along with their cultural and functional context as well as their natural environment. They are significantly supplemented by accompanying artifacts, which shed some light onto the past customs. Presented cultural facts refer both to the earthly life as well as to the posthumous existence. Additionally, available archaeological evidence contributes to better understanding of various rules responsible for selection of the sacred places and their layout as well as use of various ritual norms in the consecutive periods. The available evidence contributes also to the recognition of the far-reaching contacts between local communities and foreign groups and their mutual relationships.
References
Andralojć M. 1993 Pochówki psów kultury łużyckiej na stanowiskach 12 i 13 w Kołudzie Wielkiej (gm. Janikowo, woj. bydgoskie), „Ziemia Kujawska” t. IX, s. 183-199.
Badania w 1968 (maszynopis sprawozdania).
Badania w 1976 (maszynopis sprawozdania).
Bednarczyk J. 1987 Z badań sanktuarium i osady ludności kultury przeworskiej w Inowrocławiu, woj. Bydgoszcz, stan. 95, „Sprawozdania Archeologiczne” t.XXXIX, s. 201-221.
Bednarczyk J. 1988 Die Ausgrabungen eines Heiligtumgs und einer Siedlung in Inowrocław, Kuiavien, „Offa” Bd. 45, s. 167-180.
Bednarczyk J. 1998 Życie codzienne w okresie rzymskim, (w:) M. Chłodnicki, L. Krzyżaniak (red.), Gazociąg pelen skarbów, Poznań, s. 73—98.
Cofta-Broniewska A. 1972 Wyniki badań archeologicznych w Inowrocławiu w 1968 roku, „Komunikaty Archeologiczne” s. 32-36.
Cofta-Broniewska A. 1979 Grupa kruszańska kultury przeworskiej. Ze studiów nad rozwojem regionalizmu społeczeństw Kujaw, Poznań.
Cofta-Broniewska A. 1986 Miejsce praktyk obrzędowych ludności z końca starej ery i początków nowej ery w Inowrocławiu (stan. 95), „Ziemia Kujawska” t. VIII, s. 27-51.
Cofta-Broniewska A. 1989 Sanktuarium cmentarne z późnego podokresu lateńskiego, (w:) A. Cofta-Broniewska (red.), Miejsca pradziejowych i wczesnośredniowiecznych praktyk kultowych w Kruszy Zamkowej, Poznań, s. 125-169.
Cofta-Broniewska A. 1992 Obiekt „ rowkowy " z Inowrocławia-Mątew, stan. 1, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Archaeologica” t. 16, s. 127-138.
Cofta-Broniewska A. 1993 Badania stanowiska 18 w Gąskach, gm. Gniewkowo, woj. bydgoskie, „Ziemia Kujawska” t. IX, s. 201-224.
Cofta-Broniewska A., Bednarczyk J. 1998 Miejsce obrzędowe z doby neolitu i schyłku starożytności w Inowrocławiu stan. 58, Poznań.
Cofta-Broniewska A., Kosko A. 1982 Historia pierwotna społeczeństw Kujaw, Poznań.
Durczewski D. 1961 Skarby halsztackie z Wielkopolski, „Przegląd Archeologiczny” t. 13, s. 58-162.
Eliade M. 1966 Traktat o historii religii, Warszawa.
Fogel J.1971 Studia nad uzbrojeniem ludności kultury łużyckiej w dorzeczu Odry i Wisły, Poznań.
Gabałówna L. 1962 O naczyniach „ bogom poświęconych ”, skarb wotywny z wczesnego okresu rzymskiego na stan. 2 w Radziejowie Kujawskim, „Z otchłani wieków” R. 28, s. 233-238.
Głogowski Z. 1972 Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Czerniaku w powiecie mogileńskim, Poznań (maszynopis pracy magisterskiej w bibliotece Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu).
Kalliefe H. 1911 Das bronzezeitliche Dorf Hohensalza, „Praehistorische Zeitschrift” Bd. 3, s. 281-287.
Kalliefe H. 1914 Das bronzezeitliche Dorf Hohensalza, „Praehistorische Zeitschrift” Bd. 6, s. 89-114.
Langer J. 1988 Raport z badań wycinka posadzki glinianej, Poznań (praca w maszynopisie).
Langer J. 1989 Raport naukowy z badań naczynia ceramicznego, Poznań (praca w maszynopisie).
Makiewicz T. 1976 Ołtarze i paleniska ornamentowane z epoki żełaza w Europie, „Przegląd Archeologiczny” t. 24, s. 103-183.
Makiewicz T. 1988 Opfer und Opferplatze der vorrómischen und rómischen Eisenzeit in Polen, „Praehistorische Zeitschrift” Bd. 63, z. I, s. 81.
Makowiecka M. 1986 Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Kościelcu Kujawskim stanowisko 12, Poznań (maszynopis pracy magisterskiej w bibliotece Instytutu Prahistorii UAM w Poznaniu).
Szafrański K. 1955 Skarby brązowe z epoki wspólnoty pierwotnej (IV i V okresu epoki brązowej) w Wielkopolsce, Warszawa - Wrocław.
Szamałek K. 1987 Kruszwicki zespół osadniczy w młodszej epoce brązu i początkach epoki żelaza, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź.
Szamałek K., Narożna-Szamałek U. 1997 Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej w Lachmirowicach nad Gopłem, „Fontes Archaeologici Posnanienses” t. XXXVIII, s. 47-72.
Szenicowa W. 1982 Badania archeologiczne w Łagiewnikach w woj. bydgoskim, „Komunikaty Archeologiczne” t. 3, s. 81-98.
Tettzlaff W. 1967 Cmentarzysko z okresu lateńskiego w Zarębowie, pow. Aleksandrów Kujawski, „Slavia Antiqua” t. 14, s. 253-306.
Wiślański T. 1959 Wyniki prac wykopaliskowych w Strzelcach w pow. mogileńskim w latach 1952-1954, „Fontes Archaeologici Posnanienses” t. X, s. 1-95.
Zielonka B. 1958 Cmentarzysko w Bodzanowie w pow. aleksandrowskim. „Przegląd Archeologiczny” t. X, s. 331-386.
Zielonka B. 1960 Końcowe sprawozdanie z badań w Bodzanowie w pow. aleksandrowskim, „Przegląd Archeologiczny” t. XIII, s. 90-96.
Zielonka B. 1969 Rejon Gopła w okresie późnolateńskim i rzymskim, „Fontes Archaeologici Posnanienses” t. XX, s. 198.