Abstrakt
Biblical texts attribute the same activities and features to biblical gods Yahweh and Jesus, as texts of Ancient Near East attribute to other, non-biblical gods. These texts are mostly older than biblical ones. Almost all features and activities of non-biblical gods have been transfered to biblical gods. It means that Ancient Near East religious thinkers shared mostly common worldview. Our analysis undermines opinion of uniqueness of Judaism and Christianity. Such view is false, it is creation of Jewish and Christian theologians. One cannot find supprot to the view in written sources.
Bibliografia
Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament, red. J.B. Pritchard, Princeton University Press, Princeton 51992.
Apokryfy Nowego Testamentu, red. M. Starowieyski, t. 1-3, WAM, Kraków 2001-2007.
Babilońska literatura mądrości, wybór i tłum. K. Łyczkowska, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 1998.
Barwik M., Księga wychodzenia za dnia: Tajemnice Egipskiej Księgi Umarłych, PIW, Warszawa 2009.
Edelstein E.J., Edelstein L., Asclepius: Collection and Interpretation of the Testimonies, vol. 1-2, Johns Hopkins Press, Baltimore 1945.
Epos o Gilgameszu, tłum. K. Łyczkowska i in., Agade, Warszawa 2002.
Eposy sumeryjskie, tłum. K. Szarzyńska, Agade, Warszawa 2003. Eurypides, Tragedie, t. 1, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005.
Faulkner R.O., The Ancient Egyptian Coffin Texts, vol. 1, Aris & Phillips, Warminster 1973.
Foster B.R., Before the Muses: An Anthology of Akkadian Literature, CDL Press, Bethseda 2005.
Frayne D.R., Old Babylonian Period (2003-1595 BC), University of Toronto Press, Toronto 1990. https://doi.org/10.3138/9781442678033 DOI: https://doi.org/10.3138/9781442678033
Frayne D.R., Presargonic Period (2700-2350 BC), University of Toronto Press, Toronto [2004].
Hallo W.W., Dijk J.J.A. van, The Exaltation of Inanna, Yale University Press, New Haven 1968.
Homer, Iliada, tłum. F.Ks. Dmochowski, wolne lektury.pl [dostęp: 27.04.2021]. Homer, Iliada, tłum. K. Jeżewska, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005.
Homer, Odyseja, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wrocław 2004.
Imiona Boga objawione w Biblii - czyli: «Przyznajcie Panu chwałę Jego imienia» (Ps 29:2), https://www.wroclaw24.org/imiona [dostęp: 14.04.2021].
Jacobsen T., The Harps that Once...: Sumerian Poetry in Translation, Yale University Press, New Haven 1997.
Leitz A., The Curse of Agade: Naram-Sin's Fight with the Gods, VedicReligion, Institute of Vedic Research and Publications, 2019, https://www.academia.edu/38575264/The_Curse_of_Agade [dostęp: 30.12.2020].
Lichtheim M., Ancient Egyptian Literature, vol. 1, University of California Press, Berkeley 2006. https://doi.org/10.1525/9780520933064 DOI: https://doi.org/10.1525/9780520933064
Matthews V.H., Benjamin D.C., Old Testament Parallels: Laws and Stories from the Ancient Near East, Paulist Press, New York 2016.
Mity akadyjskie, tłum. O. Drewnowska-Rymarz i in., Agade, Warszawa 2000.
Mity sumeryjskie, tłum. K. Szarzyńska, Agade, Warszawa 2000.
Near Eastern Religious Texts Relating to the Old Testament, red. W. Beyerlin, SCM Press, London 1978.
Opowiadania egipskie, tłum. T. Andrzejewski, PWN, Warszawa 1958.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2009.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (tzw. Biblia Tysiąclecia), http://biblia.deon.pl [dostęp: 4.04.2021].
Platon, Fedon, Wydawnictwo Znak, Kraków 1995.
Reading Akkadian Prayers & Hymns: An Introduction, red. A. Lenzi, Society of Biblical Literature, Atlanta 2011.
Sh'ir qoma: The Measure of the Divine Body, http://www.workofthechariot.com/TextFiles/Translations-ShirQoma.html [dostęp: 2.04.2021].
The Agni-Purāna, tłum. J.L. Shastri, G.P. Bhatt, N. Gangadharan, Motilal Banarsidass, Delhi 1998.
The Book of Am-Tuat, tłum. E.A. Wallis Budge, Kegan Paul, Trench, Trübner & Co., London 1905.
The Context of Scripture: Canonical Compositions, Monumental Inscriptions, and Archival Documents from the Biblical World, red. W.W. Hallo, K. Lawson Younger, vol. 1-3, Brill, Leiden 2003.
The Egyptian Book of the Dead, tłum. P. Le Page Renouf, E. Naville, Society of Biblical Archaeology, London 1904.
The Hymns of the Ṛgveda, tłum. R.T.H. Griffith, Motilal Banarsidass, Delhi 1999.
The Middle Length Discourses of the Buddha: A New Translation of the Majjhima Nikāya, tłum. B. Ñāṇamoli, B. Bodhi, Buddhist Publication Society, Kandy 1995.
The Pyramid Texts, tłum. S.A.B. Mercer, Longmans, Green, and Co., London 1952, http://www.sacred-texts.com/egy/pyt/index.htm [dostęp: 27.05.2019].
Thus Have I Heard: The Long Discourses of the Buddha: Dīgha Nikāya, tłum. M. Walshe, Wisdom Publications, London 1987.
Toboła Ł., Cykl Baala z Ugarit, Enigma Press, Kraków 2008.
Tyloch W., Odkrycia w Ugarit a Stary Testament, PWN, Warszawa 1980.
Wielki Hymn do Amona-Re (Papirus Cairo 58038), tłum. M. Münnich, 2014, https://www.kul.pl/wielki-hymn-do-amona,art_9115.html [dostęp: 14.08.2020].
Wielki hymn do Atona, tłum. M. Münnich, 2014, http://www.kul.pl/art_38987.html [dostęp: 29.12.2018].
Wyatt N., Religious Texts from Ugarit, Sheffield Academic Press, London 2006.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Jacek Sieradzan
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.