Słowa kluczowe
Poland’s accession to the EU
managerial education
business ethics
EBEN Poland
Jak cytować
Abstrakt
The origins of Polish business ethics were closely linked to the democratisation of the Polish political system and the economic transformation of the 1990s. These were formative years for Polish business ethics. The moral aspects of this transformation inevitably became the topic of the day, but also, especially within academic reflection, ethical analyses of the very nature of the market economy and more general questions about morality of capitalism began to emerge. This article recounts three decades of Polish business ethics, covering the 1990s and the first two decades of the 21st century. This story is primarily about people who were actively involved in promoting the new discipline and about institutions they created. However at the end of this period they may have been surprised to witness the political turmoil associated with the rise of populist and anti-liberal tendencies in Polish politics. The question of whether ethical business can exist in a non-democratic environment therefore recurs. However, the answer seems simple: without liberal democracy and the rule of law, ethical business standards will remain an impossible ideal.
Finansowanie
EBEN Poland
Bibliografia
Bonefeld W., Freedom and the Strong State: On German Ordoliberalism, „New Political Economy” 2012, no. 5(17). DOI: https://doi.org/10.1080/13563467.2012.656082
Chryssides G.D., Kaler J.H., Wprowadzenie do etyki biznesu, tłum. H. Simbierowicz, Z. Wiankowska-Ładyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
Corporate Social Responsibility and Sustainability. From Values to Impact, red. K. Bachnik, M. Kaźmierczak, M. Rojek-Nowosielska, M. Stefańska, J. Szumniak-Samolej, Routledge, London 2022.
CSR in Contemporary Poland. Institutional Perspectives and Stakeholder Experiences, eds. K. Bachnik, M. Kaźmierczak, M. Rojek-Nowosielska, M. Stefańska, J. Szumniak-Samolej, Palgrave Macmillan, London 2020.
Culture Matters. How Values Shape Human Progress, eds. L.E. Harrison, S.P. Huntington, Basic Books, New York 2000.
Dylus A., Zmienność i ciągłość. Polskie transformacje ustrojowe w horyzoncie etycznym, Centrum im. Adama Smitha, Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, Warszawa 1997.
Dzielski M., Budowa historycznego kompromisu, w: idem, Odrodzenie ducha – budowa wolności. Pisma zebrane, KTP, Znak, Kraków 1995.
Dzielski M., Czy istnieje chrześcijański liberalizm?, w: idem, Odrodzenie ducha – budowa wolności. Pisma zebrane, KTP, Znak, Kraków 1995.
Elementy etyki gospodarki rynkowej, red. B. Pogonowska, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004.
Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
Etyka biznesu w działaniu. Doświadczenia i perspektywy, red. W. Gasparski, J. Dietl, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Etyka w biznesie, red. P. M. Minus, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Filek J., Przeszkody w uetycznieniu gospodarki polskiej, w: Etyczny wymiar przekształceń gospodarczych w Polsce, red. A Węgrzecki, Oficyna Cracovia, Kraków 1996.
Gasparski W., Etyka biznesu. Zamierzenia, realizacje, wyzwania, w: 25 lat etyki biznesu w Polsce. Raport 2019, red. B. Rok, R. Sroka, Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa 2019.
Gasparski W., Znaczenie etyki niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego dla etyki partycypacyjnej w biznesie i nie tylko, w: idem, Wykłady z etyki biznesu, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2000.
Kotarbiński T., Zagadnienia etyki niezależnej, w: idem, Pisma etyczne, red. P.J. Smoczyński, Ossolineum, Wrocław 1987.
Krastev I., Holmes S. The Light that Failed. A Reckoning, Allen Lane, New York 2019.
Lewicka-Strzałecka A., Moralność finansowa Polaków 2023, Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, Gdańsk 2023.
Lewicka-Strzałecka A., Towards Eben-Poland?, „European Business Ethics Newsletter” 1998, no. (12)1.
Liberalizm i katolicyzm dzisiaj, red. R. Benedykciuk, T. Markiewicz, Wydawnictwo DiG, Warszawa 1994.
Luijk H. van, Europejska Sieć Etyki Biznesu 1987–1997. Krótka historia obiecujących lat, w: Etyka biznesu. Doświadczenia i perspektywy, red. W. Gasparski, J. Dietl, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Majka J., Etyka życia gospodarczego, Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław 1982.
Novak M., Liberalizm – sprzymierzeniec czy wróg Kościoła. Nauczanie społeczne Kościoła a instytucje liberalne, tłum. W. Büchner, W drodze, Poznań 1993.
Offe C. Capitalism by democratic design? Democratic theory facing the triple transition in East Central Europe, transl. P. Adler, „Social Research” 2004, no. 4(58). DOI: https://doi.org/10.1353/sor.2004.0014
Ryan L.V., Poland’s First National Conference on Business Ethics, „Business Ethics. A European Review” 1995, no. 1(4). DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-8608.1995.tb00108.x
Skwirowski P., Nieuczciwi w biznesie, „Rzeczpospolita” z 17 czerwca 2024 r., nr 139.
Szacki J., Liberalizm po komunizmie, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków 1994.
Szulczewski G., Możliwość odkrycia sfery moralnej, w: 25 lat etyki biznesu w Polsce.
Raport 2019, red. B. Rok, R. Sroka, Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa 2019.
Tischner J., Etyka solidarności, Znak, Kraków 1981.
Tyburski W., Wiśniewski, R. Polskie tradycje etyki życia gospodarczego, w: Biznes, etyka, odpowiedzialność, red. W. Gasparski et al., Wydawnictwo Naukowe PWN, Waszawa 2012.
Wolf M., The Crisis of Democratic Capitalism, Penguin Pres, New York 2023.
Zagóra-Jonszta U., Poglądy ekonomiczne przedstawicieli szkoły krakowskiej, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2019 nr 1(57). DOI: https://doi.org/10.15584/nsawg.2019.1.17
Zaharia R.M., Business ethics in transition. Communism to commerce in Central Europe and Russia, w: The Routledge Companion to Business Ethics, eds. E. Heath, B. Kaldis, A. Marcoux, Routledge, London and New York 2018.
Zięba M., Papal Economics. The Catholic Church on Democratic Capitalism, from ‘Rerum Novarum’ to ‘Caritas in Veritate’, ISI Books, Wilmington, Delaware 2013.
Korolczuk E., The roots of right-wing populism in Central and Eastern Europe: at the nexus of neoliberalism and the global culture wars, „Euro Crisis in the Press” 19 XI 2019, https://tiny.pl/m3p4q2f1 [dostęp: 15.10.2020].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Jacek Sójka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.