Czy orientalizm jest zły? Między komunikacyjną grą a niegrą
Main Article Content
Abstrakt
Językoznawstwo zajmuje się komunikacją i jej pragmatycznymi efektami w kategoriach dynamicznych zmian w stanie stosunków międzyludzkich powodowanych przez informację przekazywaną między stronami interakcji. Stosunki takie mogą być szczególnie złożone w kontekście międzykulturowym, gdy pewne informacje przynależne do kontekstu źródłowego mogą nie być zrozumiałe dla uczestników funkcjonujących w kontekście docelowym. Komunikacja może dotyczyć weryfikowalnych wyłącznie technicznie faktów, lecz także nieweryfikowalnych przekonań, poglądów i stereotypów. Jej specyficzny przejaw we współczesnym obiegu popkulturowym (i nie tylko) to obecność wątków orientalistycznych. Pewne przesłanki służące uzyskaniu odpowiedzi na pytanie, czy i dlaczego wątki takie można uznać za z gruntu złe i wypaczające perspektywę komunikacyjną, przedstawiono w artykule. Metodologia badania gier, z odniesieniem do gier psychologicznych i ról Dziecka, Dorosłego oraz Rodzica, do jakiej celowo nawiązuje triada narracji fachowych, niefachowych i niedbałych, pozwala na efektywne oddzielenie weryfikowalnych doniesień na temat faktów od relacji z definicji niepodlegających weryfikacji, często mylących lub niewykraczających poza szkodliwe stereotypy.
Downloads
Article Details
Bibliografia
- Austin, J. L. (1962). How to Do Things With Words. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
- Bator, J. (2004). Japoński wachlarz [A Japanese fan]. Warszawa: Twój Styl.
- Bator, J. (2014). Rekin z parku Yoyogi [A shark of the Yoyogi Park]. Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal.
- Bednarz, K. (2016). Samobójstwa w Japonii. Zestaw do wypadków z udziałem ludzi [Suicides in Japan: A set for dealing with accidents resulting in injury or death]. Gazeta Wyborcza. Online: <https://wyborcza.pl/duzyformat/1,127290,20558366,samobojstwa-w-japonii-zestaw-dowypadkow-z-udzialem-ludzi.html>. Accessed: 15 November 2019.
- Bednarz, K. (2018). Kwiaty w pudełku [Flowers in the box]. Warszawa: Czarne.
- Bednarz, K. (2019). Japońska szkoła zaciskania zębów [The Japanese school of teeth-clenching]. Pismo. Online: <https://magazynpismo.pl/japonska-szkola-edukacja-przemoc>. Accessed: 15 November 2019.
- Berger, P. L., Luckmann T. (1966). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. London, New York: Penguin.
- Austin, J. L. (1962). How to Do Things With Words. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
- Bator, J. (2004). Japoński wachlarz [A Japanese fan]. Warszawa: Twój Styl.
- Bator, J. (2014). Rekin z parku Yoyogi [A shark of the Yoyogi Park]. Warszawa: Grupa Wydawnicza Foksal.
- Bednarz, K. (2016). Samobójstwa w Japonii. Zestaw do wypadków z udziałem ludzi [Suicides in Japan: A set for dealing with accidents resulting in injury or death]. Gazeta Wyborcza. Online: <https://wyborcza.pl/duzyformat/1,127290,20558366,samobojstwa-w-japonii-zestaw-dowypadkow-z-udzialem-ludzi.html>. Accessed: 15 November 2019.
- Bednarz, K. (2018). Kwiaty w pudełku [Flowers in the box]. Warszawa: Czarne.
- Bednarz, K. (2019). Japońska szkoła zaciskania zębów [The Japanese school of teeth-clenching]. Pismo. Online: <https://magazynpismo.pl/japonska-szkola-edukacja-przemoc>. Accessed: 15 November 2019.
- Berger, P. L., Luckmann T. (1966). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. London, New York: Penguin.
- Berne, E. (1964). Games People Play: The Psychology of Human Relationships. New York: Grove Press.
- Caillois, R. (2001). Man, Play and Games (transl. M. Barash). Urbana and Chicago: University of Illinois Press.
- Duszak, A. (1998). Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa [Text, discourse, inter-cultural communication]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Goffman, E. (1956). The Presentation of Self in Everyday Life. Edinburgh: University of Edinburgh.
- Guiraud, P. (1975). Semiology (transl. G. Gross). London, Boston and Henley: Routledge & Kegan Paul.
- Hidasi, J. (1999). Cases of Miscommunication between Europeans and Japanese. In R. Huszcza, A. Kozyra (eds.), Proceedings of Warsaw Symposium on Japanese Studies, 23–26 November 1994 (pp. 275–284). Warszawa: Dialog.
- Huizinga, J. (1949). Homo Ludens: A Study of the Play-Element in Culture. London, Boston and Henley: Routledge & Kegan Paul.
- Jabłoński, A. (2009). Gry, procedury, przewidywalność – w kontekście polsko-japońskiej komunikacji międzykulturowej [Games, procedures, predictability – in the context of Polish-Japanese intercultural communication]. Homo Ludens, 1(1), 103–112.
- Jabłoński, A. (2013). Homeostaza tekstu. Tłumaczenie i komunikacja międzykulturowa w perspektywie polsko-japońskiej [Homeostasis of text: Translation, interpretation and intercultural communication in the Polish-Japanese perspective]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
- Jabłoński, A. (2015). Japoński miszmasz [A Japanese mishmash]. Baranowo: Jeżeli P to Q.
- Jabłoński, A. (2016). Japońskie alter ego. Jeszcze o antyinformacji w „narracjach niedbałych” [A Japanese alter ego: More on the anti-information in the ‘careless narratives’]. Homo Ludens, 9(1), 2016, 53–63.
- Martin, S. E. (1964). Speech Levels in Japan and Korea. In D. Hymes (red.), Language in Culture and Society (pp. 407–415). New York, Evanston, London:
- Harper & Row, Publishers.
- mk (2019). Absurdalny zakaz w Japonii. Kobiety nie mogą nosić okularów. Bo tracą kobiecość [An absurd ban. Women may not wear glasses. They lack the feminine look]” Wysokie obcasy. <https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,163229,25392156,absurdalny-zakaz-w-japonii-kobiety-nie-moga-nosic-okularow.html>. Accessed: 15 November 2019.
- Nakane, C. (1970). Japanese Society. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
- Said, E. W. (2003). Orientalism. London: Penguin.
- Sugiyama-Lebra T. (1976). Japanese Patterns of Behavior. Honolulu: University of Hawaii Press.
- Olewicz, B. (1994). Na co komu dziś [I don’t need today]. Lyrics online: <https://www.tekstowo.pl/piosenka,lady_pank,na_co_komu_dzis.html>. Accessed: 15 November 2019.
- Rosiewicz, A. (1980). Najwięcej witaminy [Most vital]. Lyrics online: <https://www.tekstowo.pl/piosenka,andrzej_rosiewicz,najwiecej_witaminy.html>. Accessed: 15 November 2019.
- Tomański, R. (2015). Japonia. Kraj przywiędłej wiśni [Japan: The country of wilted cherry blossom]. Online: <http://wyborcza.pl/magazyn/1,149044,19074844,japonia-kraj-przywiedlej-wisni.html>. Accessed: 15 November 2019.
- Wierzbicka, A. (2003). Cross-Cultural Pragmatics: The Semantics of Human Interaction. Berlin: Mouton de Gruyter.
- Witkiewicz, S. I. (1985). Matka [Mother]. In Dzieła wybrane. T. V. Dramaty** [selected works. Vol. 5. Dramas, part 2]. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.