Stylizacja językowa w instrukcjach do polskich gier planszowych
Main Article Content
Abstrakt
Artykuł omawia zjawisko stylizacji w gatunku instrukcji, w jej pododmianie instrukcji do gry planszowej. Uznaje się, że w tekście instrukcji dochodzi do kreacji językowej, wprowadzającej gracza w swoisty świat gry. Umożliwia ona dalsze tworzenie znaczeń w procesie rozgrywki, włącza użytkowników w oparty na kulturze interaktywny system znaków. Stylizacja występuje w około 20% badanych współczesnych polskich tekstów. Wybór mniej typowej strategii objaśniania fabuły gry wprowadza do produktu element zaskoczenia, dostarcza dodatkowych wrażeń estetycznych, a niekiedy nawet organizuje cały świat gry. Ilościowo fragmenty poddane stylizacji językowej nie przeważają. Zabiegi te występują jednak w ramie tekstowej oraz dotyczą nie tylko warstwy leksykalnej, ale i odmiany językowej, gatunku, a nawet dyskursu.
Downloads
Article Details
Referencje
- Balbus, S. (1996). Między stylami, wyd. II. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
- Borawski, S. (2007), Słownictwo potoczne listów Zygmunta Miłkowskiego do Juliana Łukaszewskiego (1867–1895). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
- Doroszewski, W. (1996), Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Dubisz, S. (1979). Stylizacja językowa – próba definicji. Prace Filologiczne, 29(1), 191–216.
- Kasprzak, K. (2018). Gra planszowa pomocą w czytaniu tekstu literackiego (Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy). Annales Universitatis Paedagogicea Cracoviensis. Studia ad Didactam Literarum Polonarum Linguage Pertinentia, nr 259, 175–184. Online: <http://didactica.up.krakow.pl/article/view/4968/0>.
- Kurowska, K. (2018). Edukacyjny wymiar gier planszowych na podstawie gry Ognisty podmuch. Zeszyty Naukowe SGSP, nr 67, 111–134.
- Loewe, I. (2007). Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Online: <https://sbc.org.pl/ Content/50642/gatunki_paratekstowe_w_komunikacji_medialnej. pdf>.
- Łączyński, M. (2012). Badanie instrukcji gier z perspektywy twórcy i użytkownika. Homo Ludens, 4(1), 119–133.
- Marcjanik, M. (1988). Kreatywna funkcja mowy. Przegląd Humanistyczny, 32(11/12), 95–104.
- Mochocka, A. (2015), Polskie gry planszowe oparte na utworach literackich – rekonesans. Biblioteka Postscriptum Polonistycznego, 5(1), 35–47. Online: <http://www.postscriptum.us.edu.pl/pdf/bps2015_5_2.pdf>.
- Szczaus, A. (2011). Instrukcja jako forma komunikacji (na przykładzie Informacyi matematycznej Wojciecha Bystrzonowskiego z 1749 roku). W: D.Ostaszewska, J. Przyklęk (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja 4: Gatunek a komunikacja społeczna (s. 369–382). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Szuk-Bernaciak, M. (2010). Instrukcja obsługi jako środek komunikacji typu specjalista-niespecjalista. Lingwistyka Stosowana, 1(2), 171–180. Online: <http://bazhum.muzhp.pl/czasopismo/578/?idno=14624>.
- Troszczyńska-Nakonieczna, W. (2007). Strategie instruowania na przykładzie instrukcji obsługi urządzeń technicznych. W: D.Ostaszewska (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja 3: Gatunek a odmiany funkcjonalne (s.184–193). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Troszczyńska-Nakonieczna, W. (2013). Gwarancja a instrukcja obsługi – powiązania dyskursywne. Słowo. Studia Językoznawcze, 4(4), 175–187. Online: <http://ifp.ur.edu.pl/slowo/slowo_4/troszczynska.pdf>.
- Troszczyńska-Nakonieczna, W. (2007). Wzorzec gatunkowy tekstowych instrukcji użytkowania w perspektywie diachronicznej. Stylistyka, 16(1), 501–516.
- Uździcka, M. (2017). Onowym pojęciu glosariusza (na materiale literatury fantasy). Rekonesans badawczy. Stylistyka, 26(1), 267–289.
- Żmigrodzki, P. (red.). (2007–). Wielki słownik języka polskiego. Online: <https://wsjp.pl>.
- Wojtak, M. (2008). Genologia tekstów użytkowych. W: D.Ostaszewska, R. Cudak (red.), Polska genologia lingwistyczna (s. 339–352), Warszawa: PWN.
- Wojtak, M. (2001). Pragmatyczne aspekty analiz stylistycznych tekstów użytkowych. W: B. Witosz (red.), Stylistyka a pragmatyka (s. 38–47). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Wrona, Ł. (2017). Plansza, kości i karty jako forma narracji historycznej: analiza nowoczesnych gier planszowych. Opinie Edukacyjne Polskiej Akademii Umiejętności: prace Komisji PAU do Oceny Podręczników Szkolnych, 15(1), 157–188. Online: <https://www.academia.edu/38236711/Plansza_ko%C5%9Bci_i_karty_jako_forma_narracji_historycznej_-_analiza_nowoczesnych_gier_planszowych>.
- Zdunkiewicz-Jedynak, D. (2008). ABC stylistyki. W: E. Wierzbicka, A. Wolański, D. Zdunkiewicz-Jedynak (red.), Podstawy stylistyki i retoryki (s. 39–101). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Zielińska, K. (2018). Język i komunikacja w instrukcjach strategicznych gier planszowych. W: A. Drabina-Różewicz, A. Momot (red.), Język i kultura w komunikacji społecznej. Tradycja, teraźniejszość, perspektywy (s. 91–103). Wrocław: Stowarzyszenie Młodych Twórców „Kontrast”. Online: <https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/15587/j%20zyk%20i%20kultura%20w%20komunikacji%20spo%20ecznej.pdf?sequence=1>.
- Zielińska K. (2017). Instrukcja gry planszowej – tekst użytkowy czy literacki? Rozprawy Komisji Językowej [Wrocławskie Towarzystwo Naukowe], 43(1) 57–66
- Ludografia
- Arabczyk, G. (2017). Stworze. Underworld Kingdom.
- Bachmiński, K., Stachyra, M., Zasowski, M., Mydel, M., Stankiewicz, P. (2005). Labirynt czarnoksiężnika. Kuźnia Gier.
- Borsuk, K. (2007). Superfarmer (ed. 3). Granna. Także ed. 2 (1997).
- Ginter, T., Madaj, K. (2010–2016). 111. IPN.
- Ginter, T., Madaj, K. (2016). 111. IPN.
- Grupa LM (2012). Cardio Alarm! Granna.
- Gumienny, W., Andruszkiewicz, J. (2014). 1944. Race to the Rhine. Instrukcja. Phalanx.
- Huszcza, I., Głowacz, F. (2014). Dice Brewing. Almanach Piwowara. Board & Dice.
- Jagodziński, A. (2019). Pangea. Instrukcja. REDIMP GAMES.
- Jagodziński, M. (2017). Pocket Mars. Board & Dice [gra karciana].
- Kalicki, K. (2016). Domek. Rebel.
- Kalicki, K. (2017). Domek. Słoneczna 156. Dodatek. Rebel.
- Kałuża, A. (2010). K2. Instrukcja. Rebel.
- Kałuża, A. (2011). Broad Peak. Rebel.
- Kałuża, A. (2012). Jaskinia. Rebel.
- Kałuża, A. (2019). Drako. Smok i krasnoludy. Rebel.
- Kaznocha, T., Kaźmierski, T. (2013). Wikingowie. Wojownicy Północy. Rebel.
- Kijowska, V., Ropka, M. (2015). Twoja kolej. G3.
- Kijowska, V., Ropka, M. (2017). Witaj w świecie artefaktów. Portal Games.
- Kijowska, V., Ropka, M. (2015). Taste of Poland. Bomba Games [gra karciana].
- Krupiński, M., Miłuński, F. (2010). Magnum Sal. Leonardo Games.
- Kurek, A. (2011). The Arctic. Alchemicus.pl.
- Kurek, A. (2010). Master of Economy. Sinonis.
- Kurek, A. (2014). Medieval Battle. The Board Game. Alchemicus.pl.
- Kwapiński, A. (2015). Herosi. Instrukcja gry. Lion Games.
- Kwapiński, A. (2017). Inbetween. Board & Dice.
- Kwapiński, A. (2018). Lord of Hellas. Instrukcja gry. Phalanx.
- Kwapiński, A. (2019). Nemesis. Instrukcja (tłum. M. Żabicka). Rebel.
- Kwapiński, A., Sieńko, M. (2012). Sigismundus Augustus. Dei gratia rex Poloniae. Fabryka gier Historycznych.
- Kwapiński, A., Sieńsko, M. (2014). First to Fight. Fabryka Gier Historycznych. Lewandowicz, T. (2012). Amber. Rebel.
- Madaj, K. (2015). 7. W obronie Lwowa. Trefl SA.
- Madaj, K. (2013). Kolejka. Instrukcja. IPN.
- Madaj, K. (2013). Letnisko [Summer Resort]. Gry Leonardo.
- Madaj, K. (2016). Planeta Nomino. Trefl SA.
- Madaj, K., Ginter, T. (2014), Alarm dla Warszawy. Trefl SA.
- Madejski, J. (2018). Niepodległa. Instrukcja do gry. Wersja zaawansowana. IPN.
- Matusik, K. (2014). Amber Route. Bomba Games.
- Matuszczak, K., Pronobis, M. (2009). Arkana miłości. Let’s Play [gra karciana].
- Miłuński, F. (2011). Na Grunwald! Rycerze króla Jagiełły. Egmont.
- Miłuński, F. (2013). Kosmiczna misja. Egmont.
- Miłuński, F. (2016). Capital. Granna.
- Miłuński, F. (2017). Batory. Granna.
- Miłuński, F. (2011). Mare Balticum. Instrukcja. Gry Leonardo.
- Miłuński, F. (2009). Mali Powstańcy. Warszawa 1944. Egmont.
- Mirska, M., Sypek, R. (2013). Alternatywy 4. Inte-gra, TVP SA.
- Mydel, M., Stachyra, M., Zasowski, M. (2004). Troja. Poprawiona instrukcja i FAQ. Krakowska Grupa Kreatywna.
- Mydel, M., Stankiewicz, P., Stachyra, M., Zasowski, M. (2005). Wiochmen Rejser. Instrukcja do gry. Kuźnia Gier [gra karciana].
- Mydel, M., Stankiewicz, P. (2013). 7 Ronin. Gra taktyki i wojennej intuicji. Don’t Panic Games.
- Mydel, M., Stankiewicz, P. (2005–2007). Wiochmen 2. Zasady gry, Kuźnia Gier [gra karciana].
- Okliński, G., Wolicki, K. (2016). Martians: A Story of Civilisation. REDIMP GAMES.
- Oracz, M. (2013). Neuroshima HEX 3.0. Portal Games.
- Oracz, M. (2013). Tezeusz. Mroczna orbita. Portal Games.
- Oracz, M., Wiśniewski J. (2018). This War of Mine. Dziennik. Galakta.
- Otremba, A. (2012). CLASH: Jihad vs McWorld. Diablos Polacos.
- Ozon, M. (2013). Czas Honoru. Operacja Most III. TVP, Phalanx.
- Poleszak, M., Szewczyk, M. (2015). Witkacy. Bombagames.
- Sosiński, K., Szwelicki, R. (2019). Anno domini 1666. Instrukcja gry. Wargamer Studio.
- Stankiewicz, P. (2007). Pola naftowe. Wydawnictwo Imperium.
- Stępień, S. (2016). Wiek złodziei. Zasady gry. Galakta.
- Szopa, M. (2012). Orły i rakiety. Eagles & Missiles. Zasady gry. Mars Games.
- Tomczyk, M. (2005). Wyprawa. Towarzyska gra fantasy. Krakowska Grupa Kreatywna.
- Trzewiczek, I. (2014). Osadnicy. Narodziny Imperium. Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2014). Wiedźmin. Gra przygodowa. Podręcznik zasad. Fantasy Flight Games.
- Trzewiczek, I. (2015). Stronghold (ed. 2). Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2016). 51. stan. Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2017). Pierwsi Marsjanie. Przygody na czerwonej planecie. Instrukcja. Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2018). Detektyw. Kryminalna gra planszowa. Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2019). Prêt a Porter. Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2012). Robinson Crusoe. Przygoda na przeklętej wyspie. Edycja Gra roku. Instrukcja. Portal Games.
- Trzewiczek, I. (2014). Wiedźmin. Gra przygodowa. Skrócona instrukcja. Fantasy Flight Games.
- Trzewiczek, I. (2010). Zombiaki II. Atak na Moskwę. Portal Games [gra karciana].
- Walczewska-Bińczyk, I., Walczewski, O., Kwapiński, A. (2012). W Zakładzie – Lubelski Lipiec ’80. Fabryka Gier Historycznych.
- Wełnicki, M. (2011). Zagłada Atlantydy. Galakta.
- Wełnicki, M. (2014). Slavika. Równonoc. Equinox. Rebel.
- Wojtkowiak, P. (2017). Azyl. Zagrożone gatunki. CUBE FACTORY OF IDEAS.
- Wolicki, K. (2013). Enclave. Zakon krańca świata. ST Games Spółka z o.o.
- Wolicki, K. (2014). Pan Lodowego Ogrodu (ed. 2). REDIMP GAMES.
- Wolicki, K. (2015). Achaja. REDIMP GAMES.
- Wolicki, K. (2018). Atlantis. Island of Gods. REDIMP GAMES.
- Wolicki, K. (2017). Cthulhu. Rise of the Cults. REDIMP GAMES.
- Woźniak, Ł. (2013). Pirackie skarby. Egmont.
- Zalewski, J. (2015). Andromeda. Galakta.
- Zalewski, J. (2015). CVlizacje. Granna.