Abstrakt
Geografię, w tym edukację geograficzną, łączy z grami wiele aspektów, m.in. mapy. Czyni to ten przedmiot (np. na poziomie szkoły średniej) szczególnie podatnym na stosowanie gier w procesie dydaktycznym. W artykule skupiłem się na grach cyfrowych i na własnych doświadczeniach z pracy pedagogicznej z młodzieżą uczęszczającą do szkół mundurowych. Oprócz poznawania geografii świata w grach (np. za pomocą quizów online) uczeń może także tworzyć mapy, posługując się edytorami, lub opowiadać o wybranych pojęciach czy zagadnieniach, odnosząc się do gier (przez pokazywanie ich let’s playów, zrzutów ekranu z nich itd.). Jeśli spojrzymy na edukację przez pryzmat performatyki, performerem staje się w ten sposób zarówno gra, geografia, uczeń, jak i nauczyciel.
Bibliografia
Andrejczuk, W., Jóźwiak, M. (2013). Krajobraz a człowiek w czasie i przestrzeni. Sosnowiec: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego.
Ash, J., Gallacher, L. (2011). Cultural Geography and Videogames. Geography Compass, 5(6), 351–368. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1749-8198.2011.00427.x
Flamma, A. (2014). Góry w grach. Zarys problematyki. Góry, Literatura, Kultura, 8(1), 131–146.
Frydryczak, B., Angutek, D. (2014). Krajobrazy. Antologia tekstów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Kukulak, Sz. P. (2015). Generał bez właściwości. Rola etyki i technologii wojennych w kształtowaniu tożsamości postaci gracza w RTS-ach. Homo Ludens, 7(2), 89–108.
Kulczyk, S. (2013). Krajobraz i turystyka. O wzajemnych relacjach. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych.
Maj, K. M. (2021a). Gdzie się kończy otwarty świat? O granicach grywalnej rzeczywistości. Śląskie Studia Polonistyczne, 11(2), 1–15. DOI: https://doi.org/10.31261/SSP.2021.18.04
Maj, K. M. (2021b). Ludotopia. O granicy świata gry. Przestrzenie Teorii, 20(1), 347–364. DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2021.35.17
Majkowski, T. (2016). Pasja kartograficzna. Wyobraźnia imperialna i mapy w grach wideo z otwartym światem. Kultura Współczesna, 24(2), 33–45.
McKenzie, J. (2011). Performuj albo… Od dyscypliny do performansu (tłum. T. Kubikowski). Kraków: Universitas.
McKenzie, J. (2017). Performance and Democratizing Digitality: StudioLab as Critical Design Pedagogy. W: M. Leeker, I. Schipper, T. Beyes (red.), Performing the Digital: Performance Studies and Performances in Digital Cultures. Bielefeld: Transcript Verlag. DOI: https://doi.org/10.14361/9783839433553-014
Malarz, R., Więckowski, M. (2015). Oblicza geografii 1. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony. Warszawa: Nowa Era.
Myga-Piątek, U. (red.) (2005). Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne. Sosnowiec–Gliwice: Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG – Pracownia Komputerowa Jacka Skalmierskiego.
Ostaszewska, K. (2002). Geografia krajobrazu. Wybrane zagadnienia metodologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rachwał, T. (2016). Oblicza geografii 2. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony. Warszawa: Nowa Era.
Szewerniak, M. (2016). O krajobrazie wirtualnym. Kultura Współczesna, 24(2), 103–115.
Szymala, J. (2020). Gry komputerowe jako poligon. Propozycje dydaktyki szkół służb mundurowych. Edukacja – Kultura – Społeczeństwo, 1(1), 105–117.
Szymala, J. (2022a). Letspleje: edurozrywka i historia w działaniu. W stronę performatycznego modelu dydaktyki. Edukacja – Kultura - Społeczeństwo, 3(1), 135–159.
Szymala, J. (2022b). E-szachy wobec performatyki. Homo Ludens, 14(1), 203–222. DOI: https://doi.org/10.14746/HL.2022.15.11
Ząbecki, K. (2015). Miejsce badań nad grami wideo w geografii. Homo Ludens, 7(1), 249–263.
Złotek, M. (2017). Grywalizacja – wykorzystanie mechanizmów z gier jako motywatora do zmiany zachowania ludzi. Autorski projekt zgrywalizowanych zajęć z „Psychologii reklamy i zachowań konsumenckich”. Kraków: Oficyna Wydawnicza „AFM”.
TheBlueDragon (27 listopada 2019). Rock Simulator Gameplay (PC). Online: <https://www.youtube.com/watch?v=jZOuLZQm0Jc> (dostęp 15 sierpnia 2024).
Balon, J., Dewerenda, M. (2018). Rola gier komputerowych w edukacji krajobrazowej. Online: <https://www.igipz.pan.pl/tl_files/igipz/instytut/aktualnosci/PAEK_2018/prezentacje/Balon_Dewerenda.pdf> (dostęp 15 sierpnia 2024).
Gingold, Ch. (2015). Earth: A Primer. Online: <https://www.earthprimer.com> (dostęp 15 sierpnia 2024).
MateuszW (19 marca 2018). Niebo w grach komputerowych. Online: <https://astropolis.pl/topic/62425-niebo-w-grach-komputerowych> (dostęp 15 sierpnia 2024).
Miasto Gier (2016). Encyklopedia gier dla komputerów PC. Gry o tematyce: woda. Online: <https://www.miastogier.pl/encyklopedia,pc,vars-tagiwoda.html> (dostęp 15 sierpnia 2024).
Red Side (5 października 2019). VIDEO GAME Maps Size Comparison | 3D. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=LwXV0oLEfCM> (dostęp 15 sierpnia 2024).
Skiba, K. (20 lipca 2020). Szczecin przeniesiony do popularnej gry komputerowej. Online <https://szczecin.tvp.pl/49042458/szczecinprzeniesiony-do-popularnej-gry-komputerowej> (dostęp 15 sierpnia 2024).
tvgry (10 kwietnia 2016). Woda w grach wideo. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=n4QdEx2DbdU> (dostęp 15 sierpnia 2024).
Ascaron (2008). Sacred 2: Fallen Angel [PC]. CDV Software Entertainment, Niemcy.
Bethesda Game Studios (2006). The Elder Scrolls IV: Oblivion [PC]. Bethesda Softworks, USA.
Bethesda Game Studios (2011). The Elder Scrolls V: Skyrim [PC]. Bethesda Softworks, USA.
Cavedog Entertainment (1997). Total Annihilation [PC]. GT Interactive, USA.
Codemasters (2009). Operation Flashpoint: Dragon Rising [PC]. Codemasters, Wielka Brytania.
Hello Games (2016). No Man’s Sky [PC]. Hello Games, Wielka Brytania.
Ivory Tower (2014). The Crew [PC]. Ubisoft, Francja.
Mojang Studios (2011). Minecraft [PC]. Mojang Studios, Szwecja.
The Neverhood (1996). The Neverhood [PC]. DreamWorks Interactive, USA.
Novalogic (1996). F-22 Lightning 2 [PC]. Novalogic, USA.
Rockstar Games (2001). GTA III [PC]. Rockstar Games, USA.
Rockstar Games (2005). GTA: San Andreas [PC]. Rockstar Games, USA.
Rockstar Games/ Double Eleven (2024). Red Dead Redemption [PC]. Rockstar Games, USA.
2K Czech/ Illusion Softworks (2004). Mafia: The City of Lost Haeven [PC]. Talon Soft, USA.
Ubisoft Montreal (2014). Assassin’s Creed: Unity [PC]. Ubifost, Francja.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Jacek Szymala
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Szczegółowe informacje dotyczące prawa autorskiego zawarte są w umowie podpisywanej między wydawcą a autorem.