Abstrakt
Celem artykułu jest przybliżenie i przenalizowanie internetowej serii Petscop (dostępnej w serwisie YouTube) jako narracyjnie złożonego horroru internetowego. Wieloodcinkowa seria wideo przedstawia materiały naśladujące zarejestrowany gameplay wraz z komentarzem gracza. Choć stylizowana jest na nagranie z gry wideo, w istocie stanowi w pełni wyreżyserowaną serię fabularną symulującą utrwalony gameplay. Autor artykułu przyjmuje perspektywę narratologiczną, analizując materiały wideo, jak i ich sposób umieszczenia w sieci, oraz zwracając uwagę na to, jak samo medium YouTube ulega narratywizacji. Mróz rozpatruje, w jaki sposób twórca serii osiąga iluzję autentyczności, prezentując nagrania jako dokumentację prawdziwej gry, oraz jaki ma to wpływ na immersję odbiorczą i doznania narracyjne. Następnie autor tekstu wskazuje, jak środki wyrazu odpowiednie dla sytuacji medialnej służą kreacji doświadczenia grozy, wpisując się w internetową odmianę gatunku horroru. Na koniec badacz rozważa, jak specyficzna dla serii enigmatyczna narracja zainicjowała fanowskie zjawiska transmedialne.
Bibliografia
Balanzategui, J. (2019). Creepypasta, „Candle Cove” and the Digital Gothic. Journal of Visual Culture, 18(2), 187–208. DOI: https://doi.org/10.1177/1470412919841018
Burke, E. (1968). Dociekania filozoficzne o pochodzeniu naszych idei wzniosłości i piękna (tłum. P. Graff). Warszawa: PWN.
Carroll, N. (2004). Filozofia horroru, albo Paradoksy uczuć (tłum. M. Przylipiak). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Cooley, K., Milligan, Ch. A. (2018). Haunted Objects, Networked Subjects: The Nightmarish Nostalgia of Creepypasta. Horror Studies, 9(2), 193–211. DOI: https://doi.org/10.1386/host.9.2.193_1
Freud, S. (1997). Niesamowite. W: Pisma psychologiczne (tłum. R. Reszke, s. 235–262). Warszawa: Wydawnictwo „KR”.
Herman, D. (2004). Toward a Transmedial Narratology. W: M.-L. Ryan (red.), Narrative across Media: The Languages of Storytelling (s. 47–75). Lincoln–London: University of Nebraska Press.
Higgins, D. (1966). Intermedia. The Something Else Newsletter, 1(1).
Jenkins, H. (2007). Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów (tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak) Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Kaczmarczyk, K. (2017). O podstawowych założeniach narratologii transmedialnej i o jej miejscu wśród narratologii klasycznych i postklasycznych. W: K. Kaczmarczyk (red.), Narratologia transmedialna. Teorie, praktyki, wyzwania. Kraków: Universitas.
Kubiński, P. (2015). Gry wideo w świetle narratologii transmedialnej oraz koncepcji światoopowieści (storyworld). Tekstualia, 11(4), 23–36. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.4243
Levinson, P. (2010). Nowe nowe media (tłum. M. Zawadzka). Kraków: Wydawnictwo „WAM”.
Łebkowska, A. (2001). Między teoriami a fikcją literacką. Kraków: Universitas.
Mercer, J., Sarner, L., Rosa, L. (2003), Attachment Therapy on Trial: The Torture and Death of Candace Newmaker. Westport, Connecticut: Praeger. DOI: https://doi.org/10.5040/9798400615696
Miklicz, M. (2007). Rzeczywistość gry, gra w rzeczywistości. Alternate Reality Games. W: A. Surdyk, J. Szeja (red.), Kulturotwórcza funkcja gier. Gra jako medium, tekst i rytuał (t. 2, s. 161–172). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Mochocka, A. (2011), Alternate Reality Games – gry rzeczywistości alternatywnej – zjawisko graniczne. Homo Ludens, 3(1), 117–138.
Pigulak, J. (2022). Gra w film. Z zagadnień relacji między filmem i grami wideo. Kraków: Universitas.
Royle, N. (2003). The Uncanny. Manchester: Manchester University Press.
Ryan, M.-L. (2004). Introduction. W: M.-L. Ryan, J.-N. Thon (red.), Narrative across Media: The Languages of Storytelling (s. 1–38). Lincoln–London: University of Nebraska Press.
Ryan, M.-L. (2006). Avatars of Story. Minneapolis–London: University of Minnesota Press.
Ryan, M.-L. (2014). Story/Worlds/Media: Tuning the Instruments of a Media-Conscious Narratology. W: M.-L. Ryan, J.-N. Thon (red.), Storyworlds across Media: Toward a Media-Conscious Narratology (s. 25–49). Lincoln–London: University of Nebraska Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt1d9nkdg.6
Ryan, M.-L., Thon, J.-N. (2014). Storyworlds across Media: Introduction. W: M.-L. Ryan, J.-N. Thon (red.), Storyworlds across Media: Toward a Media-Conscious Narratology (s. 1–22). Lincoln–London: University of Nebraska Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt1d9nkdg.5
Sikorska [ob. Pigulak], J. (2018). Poetyka grozy. Wykorzystanie konwencji gatunkowej horroru w grach cyfrowych. Images, 23(32), 185–196. DOI: https://doi.org/10.14746/i.2018.32.15
Szulborski, D. (2005). Dla fanów „I Love Bees”. PSX Extreme, 93. Online: <http://www.daveszulborski.com/psxextremearticle.html>. Data dostępu: 15 czerwca 2011.
Szulczyński, A. (2009). Alternate Reality Game. Online: <http://magazyn.k2.pl/03/sub.php?art=6&page=1>. Data dostępu: 5 listopada 2010.
Śledź, M. (2022). Zjawisko popcorn gamingu. Dlaczego coraz częściej oglądamy gry? Homo Ludens, 14(1), 223–239. DOI: https://doi.org/10.14746/HL.2022.15.12
Tolkien, J. R. R. (1960). Hobbit, czyli Tam i z powrotem (tłum. M. Skibniewska). Warszawa: Muza.
Walton, K. L. (1990), Mimesis as Make-Believe: On the Foundations of the Representational Arts. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. DOI: https://doi.org/10.2307/2108134
Zipfel, F. (2014). Fiction across Media: Toward a Transmedial Concept of Fictionality. W: Storyworlds across Media: Toward a Media-Conscious
Narratology (s. 103–125). Lincoln–London: University of Nebraska Press.
Żakieta, Ż. (2013), Horror paradokumentalny – próba charakterystyki gatunku. Panoptikum, 12(1), 46–60.
Crowder, C., Lowe, P. (29 października 2000). Her Name Was Candace: Promises Broken, a Killing in Therapy, a Life Erased. Online: <https://web.archive.org/web/20090616035739/http://www.rockymountainnews.com:80/drmn/local/article/0,1299,DRMN_15_691211,00.html>. Data dostępu: 30 grudnia 2022.
Domenico, T. (2 stycznia 2020). Replying to @MrCelroy @primaveren. Online: <https://web.archive.org/web/20200108184753/https://twitter.com/pressedyes/status/1212854206450798597>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Domenico, T. (9 września 2021). It Might Fit under Some Definition of ARG […]. Online:<https://x.com/pressedyes/status/1436080701670035459>. Data dostępu: 23 lipca 2024.
The Game Theorists (21 sierpnia 2017). Game Theory: „Petscop” – The Scariest Game You’ll NEVER Play! Online: <https://www.youtube.com/watch?v=oC88jsc-wpg>. Data dostępu: 31 grudnia 2022.
The Giftscop Team (2019). Giftscop 2019. Online: <https://giftscop.com>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Gopher (2012–2013). Let’s Play „Skyrim” Again: Chapter 1. Online: <https://youtube.com/playlist?list=PLE7DlYarj-DeANe-GZofJetcjAhl718NP>. Data dostępu: 4 lipca 2023.
Moyer, P. (18 marca 2020). There’s Something Hiding in „Petscop”. Online: <https://egmnow.com/theres-something-hiding-in-petscop>. Data dostępu: 30 grudnia 2022.
Nexpo (1 września 2023). „PETSCOP”: The Darkest Game You Cannot Play. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=A_rK2tAIFLA>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Nexpo (27 października 2023). „PETSCOP”: A Virtual Void of Misery. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=a5kDs8I7brs>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Nightmare Masterclass (2017–2024). The Petscop Investigation. Online: <https://youtube.com/playlist?list=PL66V-u4b7Z8BkYl59qLV5-6N3FkxTG0Pw>. Data dostępu: 31 grudnia 2022.
Nightmare Masterclass (10 października 2017). The Petscop Investigation – Part 4. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=QQgC5iyGmv4>. Data dostępu: 31 grudnia 2022.
paleskowitz (8 kwietnia 2017). Videos of a Mysterious Unfinished PSX Game from 1997 […]. Online: <https://www.reddit.com/r/creepygaming/comments/6488lt/videos_of_a_mysterious_unfinished_psx_game_from>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Petscop (12 marca 2017). Petscop. Online: <https://youtu.be/6e6RK8o1fcs>. Data dostępu: 30 grudnia 2022.
Petscop (29 kwietnia 2017). Petscop 7. Online: <https://youtu.be/sTDv4sgwios>. Data dostępu: 31 grudnia 2022.
Petscop (25 grudnia 2017). Petscop 11. Online: <https://youtu.be/nXHUw2nw6aA>. Data dostępu: 30 grudnia 2022.
Petscop (18 lipca 2018). Petscop 14. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=OPzYMFdyKQQ>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Petscop (31 października 2018). Petscop 16. Online: <https://youtu.be/BmTyTN-J6ZU>. Data dostępu: 30 grudnia 2022.
Petscop (21 kwietnia 2019). Petscop 18. Online: <https://www.youtube.com/watch?v=Zp-AIcnBSXg>. Data dostępu: 28 grudnia 2022.
Petscop (2 września 2019). Petscop 22. Online: <https://youtu.be/iJtIc-SyqYa4>. Data dostępu: 30 grudnia 2022.
Petscop Wiki (24 kwietnia 2024). Guardian. Online: <https://petscop.fandom.com/wiki/Guardian>. Data dostępu: 28 grudnia 2024.
Petscop Wiki (21 grudnia 2024). Channel. Online: <https://petscop.fandom.com/wiki/Channel>. Data dostępu: 18 maja 2024.
Petscop Wiki (21 grudnia 2024). Family. Online: <https://petscop.fandom.com/wiki/Family>. Data dostępu: 18 maja 2024.
PewDiePie (2010–2011). Amnesia: The Dark Descent. Online: <https://www.youtube.com/playlist?list=PLF616996C3E60974C>. Data dostępu: 30 października 2023.
PewDiePie (2023). Główna. Online: <https://www.youtube.com/user/pewdiepie>. Data dostępu: 30 października 2023.
Reddit (2017–). r/Petscop. Online: <https://www.reddit.com/r/Petscop>. Data dostępu: 31 grudnia 2022.
Straub, K. (2009). Candle Cove. Online: <https://ichorfalls.chainsawsuit.com>. Data dostępu: 18 marca 2025.
Bethesda Game Studios (2011). The Elder Scrolls V: Skyrim [gra wieloplatformowa]. Bethesda Softworks, USA.
Fictional Games (2010). Amnesia: The Dark Descent [PC]. Frictional Games, Szwecja.
Nintendo (1985–). Super Mario Bros. [gra wieloplatformowa]. Nintendo, Japonia.
Nintendo (1986–). The Legend of Zelda [gra wieloplatformowa]. Nintendo, Japonia.
Nintendo (1996–). Pokémon [gra wieloplatformowa]. Nintendo, Japonia.
Sega (1991–). Sonic the Hedgehog [gra wieloplatformowa]. Sega, Japonia.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Michał Mróz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Szczegółowe informacje dotyczące prawa autorskiego zawarte są w umowie podpisywanej między wydawcą a autorem.