Abstrakt
Life is of great value to any human being and can be considered to be a fundamental concept. It has a determined temporal dimension, although it remains unknown to a given individual. An overview of relevant literature demonstrates that much has been written on the subject of health and ability and it has been quite extensively discussed. Yet this concept remains valid because its meaning is constantly changing. People are not able to completely free themselves from diseases/disabilities. During one’s lifetime one is exposed to periodic or permanent difficulties or limitations. Human life involves functioning on the border of health and disease, full ability and disability. It is important, however, how one deals with difficulties that one must face, who one will meet on one’s way and what kind of help will be offered. This paper aims to present a theoretical framework of health and disease, including chronic disease and disability.
Bibliografia
Aleksandrowicz J., Sumienie ekologiczne, Biblioteka Wiedzy Współczesnej OMEGA, Warszawa 1979.
Aleksandrowicz J., Leder, S., Pohorecka A., O chorobie inaczej, PZWL, Warszawa 1977.
Aleksandrowicz J., Nie ma nieuleczalnie chorych, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1982.
Aleksandrowicz J., Stawowy E., Tyle wart jest człowiek..., Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1992.
Aleksandrowicz J., Sumienie ekologiczne, Biblioteka Wiedzy Współczesnej OMEGA, Warszawa 1979.
Budziński W., Koncepcje i kryteria zdrowia, [w:] Rozwój poprzez terapię. Interdyscyplinarne aspekty pedagogiki leczniczej, red. M. Bidzian, W. Budziński, Wydawnictwo Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej, Gdańsk 2011.
Capra F., Punkt zwrotny. Nauka, społeczeństwo, nowa kultura, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.
Chojnacka-Szawłowska G., Rozpoznanie choroby nowotworowej. Uwarunkowania psychologiczne, PZWL, Warszawa 1998.
Chopra D., Twórzmy zdrowie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
Cioran E., O chorobie, „Sztuka leczenia” 1995, tom 1, nr 2.
Dolińska-Zygmunt G., Teoretyczne podstawy refleksji o zdrowiu, [w:] Podstawy psychologii zdrowia, red. G. Dolińska-Zygmunt, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.
Dubos R., Człowiek, środowisko, adaptacja, PZWL, Warszawa 1970.
Eareckson Tada J., Nowa Joni, Wydawnictwo: Fundacja „Bez barier”, Warszawa 1999.
Fijewski A., Droga ku zdrowiu – kilka refleksji o kształtowaniu zachowań i obyczaju, [w:] Wybrane zagadnienia z edukacji zdrowotnej, red. M. Juszczyk, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa im. Prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach, Kielce 2010.
Górnik M., Dynamika roszczeń i doświadczania niesprawiedliwości wśród ludzi chorych somatycznie, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1994.
Grzegorczykowa R., Co o fenomenie duchowości mówi język?, [w:] Fenomen duchowości, red. A. Grzegorczyk, J. Sójka, R. Koschany, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2006.
Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007.
Heszen-Klemens I., Poznawcze uwarunkowania zachowania się wobec własnej choroby, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1979.
Heszen-Klemens I., Psychologia medyczna. Główne kierunki badań, Uniwersytet Śląski, Katowice 1983.
Jankowski K., Człowiek i choroba. Psychofizjologiczne problemy przewlekłej choroby, inwalidztwa i rehabilitacji, PWN, Warszawa 1975.
Kasperek-Golimowska E., Choroba dziecka jako sytuacja trudna w życiu rodziny, [w:] Sytuacje trudne wżyciu dziecka, red. M. Cywińska, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2008.
Kirschner H., Pojęcie zdrowia i jego ocena, [w:] Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa. Higiena – ekologia kliniczna – zdrowie, red. Z. Jethona, PZWL, Warszawa 1997.
Kondas O., Psychologia kliniczna, PWN, Warszawa 1984.
Kornas S., Nauczanie etyki czynnikiem integrującym studia medyczne, [w:] Nauczanie etyki w uczelniach medycznych, red. J. Suchorzewska, M. Olejniczak, Akademia Medyczna w Gdańsku, Gdańsk 2007.
Kosakowski Cz., Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2003.
Kościńska E., Biologiczne aspekty zdrowia, [w:] Konteksty zdrowia i edukacji zdrowotnej, red. M. Kuchcińska, E. Kościńska, Wydawnictwo Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2010.
Leder S., Stres zawodowy pracowników medycznych, [w:] Psychiatryczne i psychologiczne aspekty praktyki medycznej. Wybrane zagadnienia psychiatrii konsultacyjnej/liaison, red. S. Leder, C. Brykczyńska, Biblioteka Psychiatrii Polskiej, Kraków 1999.
Leśniewski K., „Nie potrzebują lekarza zdrowi…” Hezychastyczna metoda uzdrawiania człowieka, Wydawnictwo KUL, Lublin 2006.
Lipowski Z.J., Physical Illness the indyvidual and the coping process, „Psychiat. Med.” 1979, 1.
Łuszczyński C., O łagodzeniu skutków kalectwa, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1980.
Madej-Babula M., Noszczyk G., Zdrowie i jego postrzeganie jako znaczący wymiar ludzkiej duchowości, [w:] Edukacyjne przestrzenie zdrowia, red. Z. Marek, M. Madej- -Babula, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009.
Mała encyklopedia medycyny, tom I, PWN, Warszawa 1982.
Molesztak A., Duchowy wymiar zdrowia człowieka, [w:] Konteksty zdrowia i edukacji zdrowotnej, red. M. Kuchcińska, E. Kościńska, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2010.
Nowakowska M.T., Psychologiczne aspekty chorób przewlekłych, trwałego upośledzenia zdrowia oraz chorób nieuleczalnych i zagrażających życiu, [w:] Psychologia lekarska, red. M. Jarosz, PZWL, Warszawa 1983.
Obuchowska I., Krawczyński M., Chore dziecko, Nasza Księgarnia, Warszawa 1991.
Ossowski R., Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1999.
Parsons T., Struktura społeczna a osobowość, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1969.
Hepp P., Świat w moich dłoniach. Życie bez słuchu i wzroku, Wydawnictwo Credo, Poznań 2002.
Piątkowski W., Choroba jako zjawisko socjologiczne. Wprowadzenie do wybranych koncepcji badawczych, [w:] Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny, red. J. Barański, W. Piątkowski, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2002.
Skrzypek M., Perspektywa chorego w socjologii choroby przewlekłej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011.
Sokołowska M., Granice medycyny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1980.
Sontag S., Choroba jako metafora AIDS i jego metafory, PIW, Warszawa 1999.
Uramowska-Żyto B., Medycyna jako wiedza i system działań, Analiza socjologiczna, Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii, Wydawnictwo – Zakład Narodowy Ossolińskich, Wrocław 1980.
Uramowska-Żyto B., Zdrowie i choroba w świetle wybranych teorii socjologicznych, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1992.
Vujicik N., Bez rąk, bez nóg, bez ograniczeń!, Wydawnictwo Aetos Media, Wrocław 2012.
Wardaszko-Łykowska H., Wprowadzenie do zagadnień psychologii w praktyce lekarskiej, [w:] Psychologia w praktyce lekarskiej, red. M.H. Hollender, Państwowy Zakład Wydawnictw lekarskich, Warszawa 1975.
Zaborowski P., Filozofia postępowania lekarskiego, PZWL, Warszawa 1990.