Słowa kluczowe
psychosexual development of children with slight mental disability
Jak cytować
Abstrakt
The role of parents in supporting the children’s psychosexual development is extremely significant. It is them who introduce first in the system of values, rules, behavioral standards, they teach how to express feelings and emotions and this is why the family home is the best place to start sexual education. It is very difficult for many parents to transfer knowledge about sexuality to children, especially for the parents of children with mental disability. They present different attitudes towards the children’s sexuality, which imply how they lead the education on this topic. Conducted research aimed at exploring the parents’ opinions on sexual education at home. Research results showed a range of difficulties (among others insufficient preparation or knowledge) concerning the conversations with children about their psychosexual development. It is necessary to support the parents with knowledge, information as well as with competences and skills in sexual education of children.
Bibliografia
Badanie CBOS i Kampanii Świadomego Rodzicielstwa, marzec 2010, Badanie CBOS, marzec 2010, wywiady pogłębione z 30 „młodocianymi dziadkami”, tj. osobami, które zostały babcią/dziadkiem zanim ich syn/córka ukończyły 18 lat; 2 Badanie CBOS, marzec 2010, wywiady pogłębione z 30 „młodocianymi dziadkami”, tj. osobami, które zostały babcią/dziadkiem zanim ich syn/córka ukończyły 18 lat; 3 Badanie CBOS, kwiecień 2008, reprezentatywna próba ogólnopolska 495 osób w wieku 13-21 lat; 1 Badanie CBOS, kwiecień 2008, wywiady pogłębione z 30 młodocianymi matkami z różnych regionów Polski, 14 kobiet urodziło w ciągu ostatnich 12 miesięcy, 6 nie później niż 5 lat temu, 5 ponad 5 lat temu i 10 ponad 10 lat temu przeprowadzone na zlecenie organizatorów Kampanii na Rzecz Świadomego Rodzicielstwa „Kiedy 1+1=3”, 2 Badanie CBOS, marzec/kwiecień 2009, wywiady pogłębione z 30 młodocianymi ojcami z różnych regionów Polski, 7 mężczyzn zostało ojcami w ciągu ostatnich 12 miesięcy, 5 mężczyzn niepóźniej niż 5 lat temu, 5 ponad 5 lat temu i 13 ponad 10 lat temu; http://www.newsweek.pl/polska/edukacja-seksualna-w-polsce-czyli-1-1-3,59080,1,1.html, www.swiadomerodzicielstwo.com. [dostęp: 31.03.2016].
Beisert M., Kazirodztwo. Rodzice w roli sprawców, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
Beisert M., Seks twojego dziecka, K. Domke, Poznań 1991.
Boczar K., Młodzież upośledzona umysłowo w rodzinie i środowisku pracy, IWZZ, Warszawa 1982.
Borzyszkowska H., Dziecko upośledzone w rodzinie, [w:] Pedagogika rewalidacyjna, PWN, red. A. Hulek, Warszawa 1998.
Brassard M. R., Germain., Hart S. N., Psychological maltreatment of children and youth. Pergamon Press, New York 1987.
Fairbairn G., Rowley D., Etyczne aspekty seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną – uwolnienie od schematów i uprzedzeń, red. J. Głodkowska, A. Giryński, Wydawnictwo Naukowe APS, Warszawa 2005.
Fornalik I., Edukacja seksualna osób z niepełnosprawnością intelektualną. W poszukiwaniu właściwego modelu, [w:] Przemiany seksualności w społeczeństwie współczesnym. Teoria i rzeczywistość, red. Z. Lew-Starowicz, K. Waszyńska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012.
Fornalik I., Miłość, seks i prokreacja jako wartość w dorosłym życiu osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, [w:] O seksualności osób niepełnosprawnych, red. A. Ostrowska, IRSS, Warszawa 2007.
Giryński A., Edukacja seksualna osób niepełnosprawnych intelektualnie w świetle opinii rodziców i nauczycieli, [w:] Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną – uwolnienie od schematów i uprzedzeń, red. J. Głodkowska, A. Giryński, Wydawnictwo Naukowe APS, Warszawa 2005.
Haffner D., Jak rozmawiać z dziećmi o sprawach intymnych?, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2002.
Izdebski Z., Rodzice dziecka niepełnosprawnego wobec jego seksualności, [w:] O seksualności osób niepełnosprawnych, red. A. Ostrowska, IRSS, Warszawa 2007.
Jurkiewicz P., Rodzice wobec seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Seksualność- Niepełnosprawność- Rzeczywistość współczesne konteksty badawcze w problematyce seksualności człowieka z niepełnosprawnością, red. R. Kijak, IRSS, Warszawa 2013.
Kijak R., Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną a rodzina, PZWL, Warszawa 2014.
Kościelska M., Aouil B., Czy i jak wspierać rozwój poczucia tożsamości seksualnej u osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Człowiek niepełnosprawny. Rodzina i praca, red. M. Kościelska, B. Aouil, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2004.
Kościelska M., Być kobietą, być mężczyzną – co znaczy w odniesieniu do osób niepełnosprawnych intelektualnie, [w:] O seksualności osób niepełnosprawnych, red. A. Ostrowska, IRSS, Warszawa 2007.
Kościelska M., Niechciana seksualność: o ludzkich potrzebach osób niepełnosprawnych intelektualnie, Jacek Senatorski & Co, Warszawa 2004.
Kościelska M., Trudne macierzyństwo, WSiP, Warszawa 1998.
Kowalik S., Psychologia rehabilitacji, Wydawnictwo AiP, Warszawa 2007.
Kozakiewicz., U podstaw wychowania seksualnego, PZWL, Warszawa 1969.
Laush-Żuk J., Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umysłowym, [w:] Pedagogika specjalna, red. W. Dykcik, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2001.
Minczakiewicz E., Dziecko niepełnosprawne w rodzinie i w szkole, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2002.
Obuchowska I., Drogi dorastania, WSiP, Warszaw 1996 Pedagogika specjalna, red. W. Dykcik, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.
Pighin, G., Skąd się bierze dziecko w brzuchu mamy?, Oficyna Wydawnicza GMP, Poznań, 1995.
Pisula E., Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami w rozwoju, Wydawnictwo UW, Warszawa 1998.
Przebinda, K. Smakosz E.A., Być kobietą być mężczyzną – dorastanie dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, [w:] Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym, red. M. Piszczek, CMPPP, Warszawa 2002.
Saint-Pierre F., Viau, M.F., Seksualność dziecka, Bauer – Weltbild Mediao, Warszawa 2006.
Stelter Ż., Dorastanie osób z niepełnosprawnością intelektualną, Scholar, Warszawa 2009.
Szollos A., McCabe M.P., The sexuality of people with mild intellectual disabilities: Perceptions of clients and caregivers, “Journal of Intellectual and Developmental Disability” 1995, 20(3) 205-222.
Twardowski A., Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych, [w:] Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, red. I. Obuchowska, WSiP, Warszawa 2005.
Waszyńska K., Przejawy seksualności dziecka w wieku przedszkolnym – kontekst edukacyjny, [w:] Przemiany seksualności w społeczeństwie współczesnym. Teoria i rzeczywistość, red. Z. Lew-Starowicz, K. Waszyńska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 2012.